Πρώτα η ανακύκλωση και μετά η καύση για ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων. Αυτό είναι το μήνυμα του Συνδέσμου Βιομηχανιών και Επιχειρήσεων Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης (ΣΕΠΑΝ), ο οποίος τάσσεται εναντίον ακόμη και της μεταβατικής καύσης σύμμεικτων αποβλήτων που επιτρέπεται σύμφωνα με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου του 2023.
Παράλληλα ο Σύνδεσμος ζητεί την αύξηση του τέλους ταφής των αποβλήτων ως κίνητρο για την ενίσχυση της ανακύκλωσης, ενώ θεωρεί ότι η ενεργοποίηση του συστήματος εγγυοδοσίας για το αλουμίνιο και το πλαστικό (DRS) θα καθυστερήσει με ορίζοντα το πρώτο εξάμηνο του 2026.
«Δεν θέλουμε να δούμε το περιεχόμενο του πράσινου κάδου απορριμμάτων να πηγαίνει για ενεργειακή αξιοποίηση», δήλωσε χθες (29/10) η πρόεδρος του ΣΕΠΑΝ Λένα Μπέλση κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου. Εξήγησε μάλιστα ότι σύμφωνα με τον Σύνδεσμο η προώθηση της ενεργειακής αξιοποίησης ως μεταβατικής λύσης θα λειτουργήσει αρνητικά για την επίτευξη του εθνικού στόχου ελαχιστοποίησης της ταφής. Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα σήμερα οδηγείται σε ταφή περίπου το 80% των αποβλήτων όταν ο μέσος όρος στις χώρες της Ευρώπης είναι το 50%, ενώ ο στόχος που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για το 2035 είναι να οδηγείται σε ταφή μόλις το 10% των αποβλήτων.
Η ενεργειακή αξιοποίηση θεωρείται από τα μέλη του ΣΕΠΑΝ (μεταξύ αυτών μεγάλες εταιρίες όπως η Ηλέκτωρ της Motor Oil, οι τσιμεντοβιομηχανίες Ηρακλής, Τιτάν και Lafarge, η METLEN, η Χαλυβουργία Ελλάδος, η ΣΙΔΕΝΟΡ, η Elval Halcor, η Polyeco, η Sunlight και άλλες) ως το τελευταίο στάδιο της διαδικασίας ανακύκλωσης πριν την ταφή. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να προηγηθεί η οργάνωση των προηγούμενων βημάτων πριν φθάσουμε στους σταθμούς καύσης απορριμμάτων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Έτσι ο ΣΕΠΑΝ εκτιμά ότι η ενεργειακή αξιοποίηση πρέπει να γίνει υπό τις αυστηρές προϋποθέσεις και ο σχετικός σχεδιασμός πρέπει να λάβει υπόψη του τις υφιστάμενες υποδομές, να επικεντρωθεί στη βελτίωση της ανακύκλωσης και την ολοκλήρωση μονάδων ανάκτησης υλικών που προηγούνται της διαχείρισης του υπολείμματος και να μην προχωρήσει καμία «μεταβατική» λύση με καύση σύμμεικτων αποβλήτων.
Κίνητρο για την ανακύκλωση η ακριβή ταφή των αποβλήτων
Για τη μετάβαση στην λεγόμενη κυκλική οικονομία ο ΣΕΠΑΝ θεωρεί ότι πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις σε τέσσερις κατευθύνσεις και συγκεκριμένα:
Ειδικότερα για την ανακύκλωση τονίστηκε η σημασία της αύξησης του τέλους ταφής ως ουσιαστικού κινήτρου για ανακύκλωση. Το τέλος ταφής που ισχύει σήμερα στην Ελλάδα σύμφωνα με τον ΣΕΠΑΝ είναι πολύ χαμηλό, της τάξης των 35 ευρώ ανά τόνο, την ώρα που σε χώρες της Ευρώπης όπως η Ιταλία φθάνει στα 120 – 130 ευρώ ανά τόνο.
Επίσης ο Σύνδεσμος θεωρεί ότι πρέπει να αναπροσαρμοστούν οι εισφορές των υπόχρεων παραγωγών για να εναρμονιστούν με αυτές της ΕΕ, να αυστηροποιηθούν οι έλεγχοι και οι ποινές για παραβιάσεις της νομοθεσίας και τέλος να εφαρμοστεί με ταχύτερους ρυθμούς το σύστημα εγγυοδοσίας για το αλουμίνιο και το πλαστικό (DRS) που σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις έχει ετεροχρονιστεί για την Άνοιξη του 2026.
Στον τομέα των Υποδομών Διαχείρισης Αποβλήτων, ειδική μνεία έγινε στην επιβεβλημένη επανεκκίνηση των διαγωνιστικών διαδικασιών για τα απαραίτητα έργα στην Αττική, στην απλοποίηση και επιτάχυνση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης σχετικών υποδομών και στην επιτάχυνση των διαδικασιών για την έγκριση των ΠΕΣΔΑ, με παράλληλη, άμεση ολοκλήρωση ρεαλιστικών σχεδίων που θα εστιάζουν στη βελτίωση της διαλογής στην πηγή των υλικών. Επισημάνθηκε, τέλος, η ανάγκη για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, με την ανάληψη αντίστοιχων προγραμμάτων.
