Έναν ακόμη χρόνο «ανάσας» δίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση στον πολυσυζητημένο κανονισμό για την αποψίλωση των δασών, επικαλούμενη την ανάγκη για ομαλή προσαρμογή των επιχειρήσεων και των διοικητικών συστημάτων.
Η απόφαση, που εγκρίθηκε κατα πλειοψηφία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, διατηρεί μεν τον πυρήνα της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, αλλά μεταθέτει την εφαρμογή της σε μια συγκυρία όπου η παγκόσμια αποδάσωση παραμένει κρίσιμο πρόβλημα για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα.
Όλες οι επιχειρήσεις που εμπίπτουν στον κανονισμό αποκτούν έναν επιπλέον χρόνο προσαρμογής:
Η παράταση αποσκοπεί στη σταδιακή μετάβαση και στη βελτίωση του ψηφιακού συστήματος μέσω του οποίου υποβάλλονται οι δηλώσεις δέουσας επιμέλειας.
Σημαντική αλλαγή αφορά τις πολύ μικρές και μικρές πρωτογενείς επιχειρήσεις, οι οποίες πλέον θα υποβάλλουν μία εφάπαξ, απλουστευμένη δήλωση, αντί για επαναλαμβανόμενες καταχωρίσεις.
Παράλληλα, την ευθύνη για την υποβολή της δήλωσης δέουσας επιμέλειας θα φέρουν μόνο οι επιχειρήσεις που πρώτες εισάγουν ή διαθέτουν ένα προϊόν στην ευρωπαϊκή αγορά. Όσοι το εμπορεύονται σε επόμενα στάδια απαλλάσσονται από τη σχετική υποχρέωση.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποχρεούται έως τις 30 Απριλίου 2026 να καταθέσει έκθεση αξιολόγησης για τις επιπτώσεις του κανονισμού, με έμφαση στο διοικητικό κόστος και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι η περιβαλλοντική φιλοδοξία δεν μετατρέπεται σε δυσανάλογο εμπόδιο για όσους δραστηριοποιούνται σε τομείς χαμηλού κινδύνου.
Έπειτα από σχετικό αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τα έντυπα προϊόντα εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού, καθώς κρίθηκε ότι δεν συνδέονται άμεσα με ενεργό κίνδυνο αποψίλωσης.
Η εισηγήτρια του Κοινοβουλίου, Christine Schneider, ξεκαθάρισε ότι «η καρδιά του κανονισμού παραμένει ανέπαφη». Η ΕΕ συνεχίζει να στοχεύει στην πρόληψη της αποψίλωσης που συνδέεται με την κατανάλωση εντός Ευρώπης, εστιάζοντας σε προϊόντα όπως κακάο, καφές, φοινικέλαιο, σόγια, ξυλεία, καουτσούκ και κτηνοτροφικά προϊόντα.
Σύμφωνα με τον FAO, την περίοδο 1990–2020 χάθηκαν παγκοσμίως 420 εκατ. εκτάρια δασών, ενώ περίπου 10% της παγκόσμιας αποψίλωσης συνδέεται με την ευρωπαϊκή κατανάλωση, κυρίως μέσω φοινικέλαιου και σόγιας.
Η νομοθεσία, παρά τις προσαρμογές, παραμένει ένα από τα πιο φιλόδοξα εργαλεία παγκοσμίως για την αντιμετώπιση της αποψίλωσης και της απώλειας βιοποικιλότητας.
Περισσότερες ειδήσεις
Πλημμύρες – εφιάλτης στην Ασία: Η αποψίλωση των δασών «όπλισε» την πιο φονική καταιγίδα του 2025
European Newsroom: Nέες προκλήσεις για τον νόμο της ΕΕ για την αποψίλωση των δασών
COP30: Μπορεί το νέο ταμείο «Tropical Forests Forever» να φρενάρει την αποψίλωση των δασών;
