Οι ταξιδιώτες πλέον δείχνουν αυξημένη ευαισθησία στον αντίκτυπο που έχει ο τρόπος που ταξιδεύουν – όχι μόνο στο περιβάλλον, αλλά και στις τοπικές κοινωνίες που ζουν στους δημοφιλείς προορισμούς.
Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα από τη Διαδικτυακή Έκθεση Βιώσιμου Τουρισμού 2025 της Booking.com.
Στην 10η της έκδοση, η έρευνα αποκαλύπτει πως περισσότεροι από τους μισούς ταξιδιώτες πλέον συνειδητοποιούν τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις του τουρισμού.
Με βάση δεδομένα από 32.000 ανθρώπους σε 34 χώρες, η έκθεση υποδηλώνει πως ίσως βρισκόμαστε μπροστά σε μια ριζική αλλαγή στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον “υπεύθυνο τουρισμό”.
Η «πράσινη» οπτική του τουρισμού φαίνεται να κερδίζει συνεχώς έδαφος στα μάτια των επίδοξων ταξιδιωτών.
Ένα συντριπτικό 93% των ερωτηθέντων – χιλιάδες άνθρωποι από έξι ηπείρους – δήλωσαν πως θέλουν να κάνουν πιο υπεύθυνες ταξιδιωτικές επιλογές και έχουν ήδη λάβει κάποια μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση.
Αυτός ο αριθμός είναι διπλάσιος σε σχέση με το 2016.
Απλές κινήσεις, όπως το να κλείνουν το κλιματιστικό ή να αποφεύγουν τις υπερκορεσμένες τουριστικά περιοχές, αρχίζουν να γίνονται καθημερινότητα.
Ωστόσο, η φετινή έρευνα αποκαλύπτει πως η οικολογική συνείδηση δεν είναι η μόνη προτεραιότητα. Οι ταξιδιώτες ενδιαφέρονται ολοένα και περισσότερο για τον οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο του τουρισμού: από την πίεση που ασκείται στις τοπικές αγορές κατοικίας, μέχρι τον σεβασμό στις πολιτιστικές παραδόσεις.
Περίπου 4 στους 10 ταξιδιώτες αναζητούν πλέον συμβουλές για να ταξιδεύουν εκτός υψηλής περιόδου ή επιλέγουν εναλλακτικούς προορισμούς για να αποφύγουν τον συνωστισμό.
Παρόλο που πολλοί έχουν καλές προθέσεις, η πραγματική αλλαγή είναι πιο αργή.
Σχεδόν το ένα τρίτο των συμμετεχόντων δήλωσε πως οι τιμές διαβίωσης στους τόπους τους έχουν αυξηθεί εξαιτίας του τουρισμού. Όμως μόλις το 16% πιστεύει πως η λύση είναι ο περιορισμός του αριθμού επισκεπτών.
Αντί γι’ αυτό, πολλοί τάσσονται υπέρ καλύτερης επένδυσης σε τομείς όπως:
Ορισμένες χώρες έχουν αρχίσει να προσελκύουν ένα διαφορετικό είδος ταξιδιώτη.
Η Χιλή, για παράδειγμα, στοχεύει στους λεγόμενους “υπεύθυνους τουρίστες με υψηλό ταξιδιωτικό προϋπολογισμό“, δηλαδή ανθρώπους που αναζητούν πολιτιστικά εμπλουτισμένες εμπειρίες και είναι διατεθειμένοι να ξοδέψουν περισσότερα για να στηρίξουν την τοπική κοινωνία, σεβόμενοι παράλληλα την προστασία του περιβάλλοντος.
Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής:
Στα νησιά Γκαλαπάγκος, όπου τα εύθραυστα οικοσυστήματα ασφυκτιούν από τον τουρισμό, πολλές εταιρείες κρουαζιέρας αλλάζουν μοντέλο λειτουργίας. Οι νέες εκδρομές δίνουν έμφαση στη βιωσιμότητα, με τους ξεναγούς να εξηγούν στους επισκέπτες ότι ακόμα κι ένα απλό αποτύπωμα μπορεί να βλάψει σοβαρά το περιβάλλον.
Παράλληλα, οι αρχές έχουν διπλασιάσει τα τέλη εισόδου για να μειώσουν την πίεση του υπερτουρισμού.
Αλλού, η κατάσταση είναι πιο τεταμένη.
Η Βενετία, μετά από πιλοτική εφαρμογή, επανέφερε το 2025 τον “φόρο ημερήσιων επισκεπτών” – ένα μέτρο για τον έλεγχο της ανεξέλεγκτης τουριστικής ροής. Όσοι δεν πληρώνουν, αντιμετωπίζουν τσουχτερά πρόστιμα. Όμως, το κόστος των 10 ευρώ δεν φαίνεται να λειτουργεί αποτρεπτικά.
Τον περασμένο Αύγουστο, ο αριθμός των τουριστικών κλινών ξεπέρασε τον αριθμό των κατοίκων στην πόλη.
Η Ισπανία βλέπει επίσης αύξηση στην αντιτουριστική διάθεση. Στη Βαρκελώνη, στη Μαγιόρκα και στην Τενερίφη, οι κάτοικοι διαμαρτύρονται για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, τον θόρυβο και την κυκλοφοριακή συμφόρηση.
Οι τοπικές αρχές κινούνται προς αλλαγές, αλλά με αργούς και αποσπασματικούς ρυθμούς.
Στη Βαρκελώνη, για παράδειγμα, δημιουργείται ένας ειδικός χώρος για selfies μπροστά στη Sagrada Familia, για να αποσυμφορηθεί η περιοχή. Όμως, το μέτρο φαίνεται λίγο για να αναχαιτίσει τις ατελείωτες ουρές μπροστά στον αριστούργημα του Gaudí.
Η Έκθεση Βιώσιμου Τουρισμού 2025 της Booking.com αναδεικνύει μια βασική πρόκληση για τη βιομηχανία: πώς θα μετατρέψουμε την αυξανόμενη οικολογική συνείδηση των ταξιδιωτών σε πράξεις με ουσία.
Όπως λέει η Danielle D’Silva, διευθύντρια βιωσιμότητας της Booking.com:
«Για να συνεχίσουν οι προορισμοί να είναι απολαυστικοί και για τους επισκέπτες αλλά και για τους κατοίκους τους, ο τουρισμός, οι υποδομές και η καινοτομία πρέπει να συμβαδίζουν με τις καλές προθέσεις των ταξιδιωτών».
Η εταιρεία σκοπεύει να δώσει έμφαση σε καταλύματα με πιστοποιήσεις βιωσιμότητας, ενώ παράλληλα θα προσφέρει καθοδήγηση και εκπαίδευση στους συνεργάτες της.
Με τόσους ταξιδιώτες να επιθυμούν να ταξιδεύουν πιο υπεύθυνα, το ερώτημα είναι: θα δούμε του χρόνου τις προθέσεις να μετατρέπονται σε πραγματικό αντίκτυπο;
