Η διοίκηση της Tesla έσπευσε την Πέμπτη (1/5) να υπερασπιστεί τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, Elon Musk, διαβεβαιώνοντας ότι απολαμβάνει την εμπιστοσύνη του Διοικητικού Συμβουλίου, εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών από τους επενδυτές για τις παρατεταμένες απουσίες του, τις πολωτικές πολιτικές του και τις μειωμένες πωλήσεις και κέρδη της εταιρείας παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων (EV).
Η αντίδραση της διοίκησης ήρθε μετά από δημοσίευμα της Wall Street Journal, το οποίο ανέφερε ότι είχε εξετάσει το ενδεχόμενο αντικατάστασης του Musk, κάτι που αρνήθηκε η πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, Robyn Denholm. Η Denholm, από την πλευρά της, έχει δεχτεί κριτική για την υψηλή αμοιβή της και για την αντίληψη ότι δεν έχει καταφέρει να θέσει υπό έλεγχο τον Musk όσον αφορά τα συμφέροντα των μετόχων.
Η τελευταία αυτή ένταση γύρω από τον Musk αναδεικνύει το μοναδικό δίλημμα που αντιμετωπίζει η διοίκηση της Tesla, καθώς ο ίδιος ηγείται πλέον πέντε άλλων εταιρειών και, πρόσφατα, έχει επικεντρωθεί κυρίως στη συμβουλευτική του ρόλο για τον Ρεπουμπλικανό Πρόεδρο των ΗΠΑ Donald Trump, αποξενώνοντας τη πολιτικά φιλελεύθερη πελατεία της Tesla.
Παράλληλα, σπάνια έχει υπάρξει περίπτωση εταιρείας, η τύχη της οποίας να εξαρτάται τόσο από την προσωπικότητα του CEO της, γεγονός που καθιστά ακόμη και την ιδέα αντικατάστασης του Musk «εξαιρετικά επικίνδυνη», σύμφωνα με επενδυτές, αναλυτές και τρεις ανθρώπους που γνωρίζουν τις συζητήσεις των στελεχών της Tesla γύρω από τον Musk.
Πολλοί αναλυτές αποδίδουν το μεγαλύτερο ποσοστό της υπερβολικής χρηματιστηριακής αξίας της Tesla – που ξεπερνά κατά πολύ τα τρέχοντα κέρδη της – στην τεχνολογία αυτόνομης οδήγησης και στα ανθρωποειδή ρομπότ που ο Musk έχει υποσχεθεί αλλά δεν έχει καταφέρει να λανσάρει τα τελευταία χρόνια.
Οι υποστηρικτές της Tesla βλέπουν τον Musk ως τη «μοναδική ιδιοφυία» που μπορεί να παραδώσει αυτό το μέλλον, παρά τον αυξανόμενο ανταγωνισμό από άλλες χώρες, κυρίως την Κίνα, όπου οι κατασκευαστές αυτοκινήτων, με επικεφαλής την BYD, έχουν ξεπεράσει την Tesla στην παραγωγή χαμηλού κόστους ηλεκτρικών οχημάτων.
Η Denholm, φαινομενικά απευθυνόμενη στους υποστηρικτές του Musk, αρνήθηκε το δημοσίευμα της Wall Street Journal, λέγοντας ότι το Διοικητικό Συμβούλιο είναι «πολύ σίγουρο» ότι ο Musk μπορεί να υλοποιήσει το «εντυπωσιακό σχέδιο ανάπτυξης» που έχει μπροστά του.
Η ανάπτυξη αυτή δεν μπορεί να έρθει γρήγορα αρκετά, καθώς τα θεμελιώδη μεγέθη της αυτοκινητοβιομηχανίας της Tesla συνεχίζουν να επιδεινώνονται. Οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων έχουν σημειώσει ιδιαίτερα μεγάλες πτώσεις στην Ευρώπη, όπου η πολιτική του Musk και του Trump έχει αποδειχθεί εξαιρετικά τοξική.
Τα στελέχη της εταιρείας έχουν προτείνει στον Musk εδώ και χρόνια να αντικαταστήσει τον εαυτό του με κάποιον υψηλόβαθμο διευθυντή για τη διαχείριση των καθημερινών λειτουργιών, ενώ ο ίδιος θα συνέχιζε να λειτουργεί περισσότερο ως προσωπικότητα-σύμβολο, όπως συμβαίνει σε άλλες εταιρείες του, όπως η SpaceX, όπου η Gwynne Shotwell είναι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος.
Ο Musk έχει σταθερά αρνηθεί να ακολουθήσει αυτήν την πρακτική στην Tesla.
Η διοίκηση θα αντιμετώπιζε τεράστιες δυσκολίες αν έπρεπε να αντικαταστήσει τον Musk, δήλωσε ο Brian Mulberry, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Zacks Investment Management και επενδυτής της Tesla. Η πρόκληση είναι “απίστευτα περίπλοκη”, καθώς απαιτεί να γεμίσει τα τεράστια παπούτσια του Musk και να γεφυρωθεί το οικονομικό κενό που έχει αφήσει η ηγεσία του – διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα του ζημιωμένου τομέα των EV της Tesla ενώ θα πρέπει να παραδώσει το “ρομποταξί” που έχει υποσχεθεί.
Ο Gene Munster, διαχειριστής εταίρος στην Deepwater Asset Management, επενδυτής της Tesla, δήλωσε ότι η αντικατάσταση του Musk είναι σχεδόν αδύνατη. «Είναι ο Musk μεγαλύτερος από την Tesla; Η απάντηση είναι ναι», είπε.
Ο Musk και το Διοικητικό Συμβούλιο της Tesla δεν απάντησαν σε αίτημα για σχόλια. Ο Musk, πάντως, προκάλεσε τους επικριτές του σε συνάντηση του υπουργικού συμβουλίου στον Λευκό Οίκο την Τετάρτη, βάζοντας δύο καπέλα φανατικών του Trump στο κεφάλι του, με το ένα να γράφει “Gulf of America”.
«Λένε ότι φοράω πολλά καπέλα», είπε ο Musk, προκαλώντας το γέλιο του Trump. «Είναι αλήθεια.»
Οποιοσδήποτε διάδοχος θα έπρεπε να αντιμετωπίσει και τον Musk ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου και τον μεγαλύτερο μέτοχο της εταιρείας, αφού κατέχει το 13% των μετοχών.
Η ομάδα στελεχών της Tesla έχει συρρικνωθεί τον τελευταίο χρόνο, καθώς ο Musk άλλαξε την κατεύθυνση της εταιρείας, απομακρυνόμενος από τον μακροχρόνιο στόχο της να γίνει γίγαντας των EV και εστιάζοντας στα ρομποτάξι και την τεχνητή νοημοσύνη. Οι αποχωρήσεις περιλάμβαναν ανώτερα στελέχη που αντιστάθηκαν σε αυτή την στροφή της Tesla, σύμφωνα με τρεις πηγές που γνωρίζουν τις συζητήσεις των στελεχών της Tesla. Μερικοί από αυτούς παρουσίασαν τις ανησυχίες τους στο Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο πήρε το μέρος του Musk.
Ο Gary Black, διαχειριστής εταίρος της Future Fund, επενδυτής της Tesla, έγραψε στην πλατφόρμα του Musk, X, ότι η εταιρεία δεν έχει αξιόπιστους εσωτερικούς διευθυντές για να τον αντικαταστήσουν. “Δεν βλέπουμε κανέναν μέσα (στη Tesla) με την ευρεία γκάμα τεχνικών, στρατηγικών και εκτελεστικών δεξιοτήτων.”
Ο James McRitchie, ένας ιδιώτης επενδυτής της Tesla, δήλωσε ότι αμφιβάλλει αν τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου θα κινηθούν εναντίον του Musk λόγω της επιρροής του στους διορισμούς τους και των ασυνήθιστα υψηλών αμοιβών τους. Ο McRitchie αναγνώρισε τους κινδύνους της αντικατάστασης του Musk.
«Μεγάλο μέρος της τιμής της μετοχής είναι συνδεδεμένο με την αγάπη για τον Elon και το να έχουμε ρομπότ που κάνουν τα πάντα για εμάς», είπε.
Ο McRitchie συνέκρινε τον Musk με τον θρυλικό διευθύνοντα σύμβουλο της General Electric Jack Welch, τον οποίο οι επενδυτές θεωρούσαν «Θεό».
«Όταν εκείνος έφυγε, η εταιρεία κατέρρευσε», είπε.
«Πιστεύω ότι το ίδιο μπορεί να συμβεί και με την Tesla. Είναι μια καλή εταιρεία, αλλά θα μπορούσε να είναι πολύ καλύτερη και είναι υπερτιμημένη.»
Ο Mulberry, από την Zacks, δήλωσε ότι η Tesla μπορεί να πετύχει και με ή χωρίς τον Musk.
«Έχεις ήδη μια εξαιρετική γκάμα EV, έχεις το ρομποταξί και την πλήρη αυτόνομη οδήγηση», είπε, αναφερόμενος στην τεχνολογία υποβοήθησης οδηγού της Tesla. «Τώρα πρόκειται απλά για τη σωστή διαχείριση για να φτάσει σε ένα σημείο ολοκλήρωσης … Χρειάζεσαι πραγματικά ένα άλλο κύμα καινοτομίας από την Tesla ή απλώς χρειάζεσαι σωστή εκτέλεση;»