Όταν η Oona Bannon και ο Russell Pinch αποφάσισαν να επενδύσουν σε ένα μοντέρνο εξοχικό στη νοτιοδυτική Αγγλία, δεν περίμεναν ποτέ πως το όνειρο θα μετατραπεί σε μια μάχη επιβίωσης. Με υπόγεια κατασκευή, κομψές εμφανείς τσιμεντένιες επιφάνειες και σχεδιασμό από κορυφαίο αρχιτέκτονα, το σπίτι υποσχόταν να γίνει το ησυχαστήριό τους, μέχρι που μια νύχτα καταιγίδας τα ανέτρεψε όλα. Ας δούμε όμως την ιστορία τους από την αρχή.
Δεν ήταν ποτέ στις προθέσεις του Russell Pinch και της Oona Bannon να χτίσουν σπίτι στο Devon. Όταν άρχισαν να αναζητούν ακίνητο πριν από μια δεκαετία, είχαν στο μυαλό τους κάτι πολύ πιο απλό: ένα μικρό διαμέρισμα ως επενδυτική επιλογή.
Το ζευγάρι, σήμερα στα 50 του, είναι οι δημιουργοί της επιτυχημένης βρετανικής φίρμας επίπλων Pinch, γνωστής για την κομψότητα και την άριστη κατασκευή σε έπιπλα και φωτιστικά — δημιουργίες που φιγουράρουν συχνά στις σελίδες περιοδικών διακόσμησης.
Μετά από χρόνια αφοσίωσης στην επιχείρησή τους, η αγορά ενός ακινήτου ήταν ένας τρόπος να εξασφαλίσουν το μέλλον τους, αφού, όπως λένε, «δεν είχαμε φροντίσει για σύνταξη». «Δεν είμαστε επενδυτές, αλλά δημιουργοί», λέει χαρακτηριστικά ο Pinch. «Κι όταν ήρθε η στιγμή να το σκεφτούμε σοβαρά, προτιμήσαμε να επενδύσουμε σε κάτι χειροπιαστό, παρά να βάλουμε τα λεφτά μας σε ένα ταμείο χωρίς έλεγχο.»
Το αρχικό τους πλάνο ήταν να αγοράσουν ένα μικρό διαμέρισμα στο Λονδίνο για ενοικίαση — μέχρι που ένα Σάββατο του 2014 μπήκαν στην ιστοσελίδα της The Modern House και είδαν μια αγγελία: ένα οικόπεδο στο νότιο Devon με έναν παλιό αχυρώνα και έγκριση οικοδομής για μοντέρνα κατοικία.
«Τα διαμερίσματα ενός υπνοδωματίου στο Λονδίνο είναι πανάκριβα», λέει ο Pinch. «Κι εκεί βρέθηκε ένα χωράφι στο Devon, πιο φθηνό — κι επιπλέον μια υπέροχη ευκαιρία δημιουργίας. Απλά ενθουσιαστήκαμε.»
Το οικόπεδο ανήκε σε ένα ζευγάρι που διατηρούσε γαλακτοπαραγωγική φάρμα από τη δεκαετία του ’70, ενώ στη συνέχεια δημιούργησαν την πρώτη βιολογική εταιρεία παγωτού της Βρετανίας. Μετά τη συνταξιοδότησή τους, άρχισαν να πουλάνε σταδιακά τη γη και να μετατρέπουν τις φάρμες σε κατοικίες.
Τη μελέτη για την άδεια είχε αναλάβει ο διακεκριμένος αρχιτέκτονας David Kohn, γνωστός για ιδιαίτερα projects όπως το Stable Acre, μια σύγχρονη μετατροπή ενός παλιού στάβλου — έργο που ενθουσίασε τον Pinch και την Bannon. Όταν πήγαν να δουν το οικόπεδο, διαπίστωσαν ότι ήταν ήδη σε διαδικασία αγοράς από άλλον ενδιαφερόμενο. «Ανακουφιστήκαμε λίγο, για να είμαι ειλικρινής», λέει η Bannon, «γιατί είναι 4,5 ώρες δρόμος από το Λονδίνο. Τι σκεφτόμασταν, δηλαδή;»
Αλλά όταν η προηγούμενη συμφωνία χάλασε, η ευκαιρία επανήλθε — και την άρπαξαν.
Το πλάνο του David Kohn για το νέο σπίτι ήταν ομολογουμένως τολμηρό: μια μοντέρνα κατοικία, σε μεγάλο βαθμό υπόγεια, με εμφανές σκυρόδεμα και οροφές από ξύλο καστανιάς. Ο λόγος για την υπόγεια κατασκευή ήταν διπλός: αφενός για να περιορίσει την αισθητική επίδραση στο φυσικό τοπίο — το Devon είναι γεμάτο με παραδοσιακά αγροτόσπιτα — και αφετέρου για προστασία από τους δυνατούς ανέμους της περιοχής.
Το αποτέλεσμα ήταν ένα σπίτι με διακριτική παρουσία, βυθισμένο στο τοπίο, που σχεδόν «εξαφανιζόταν» στο πράσινο των λιβαδιών γύρω του. Για τους ιδιοκτήτες του, αυτή η φιλοσοφία έβρισκε πλήρη απήχηση. «Λατρεύουμε την ιδέα της ενσωμάτωσης στο περιβάλλον», λέει η Bannon. «Δεν θέλαμε να “κραυγάζει” το σπίτι μέσα στο τοπίο.»
Όπως όμως συμβαίνει συχνά με την αρχιτεκτονική υψηλών απαιτήσεων, η θεωρία δεν συνάντησε αμέσως την πράξη.
Ο υγρός εφιάλτης
Το 2016, το ζευγάρι ξεκίνησε την κατασκευή. Έξι μήνες μετά την ολοκλήρωση, το σπίτι ήταν έτοιμο. Η πρώτη νύχτα εκεί θα έπρεπε να ήταν ονειρική. Αντίθετα, ήταν εφιαλτική.
«Ξυπνήσαμε μέσα στη νύχτα κι ακούσαμε έναν ήχο που έμοιαζε με τρεχούμενο νερό», θυμάται ο Pinch. «Κατεβήκαμε στο ισόγειο και διαπιστώσαμε ότι το σπίτι είχε πλημμυρίσει.»
Ο λόγος ήταν απλός αλλά σοβαρός: σε υπόγειες κατασκευές, ο κίνδυνος υγρασίας και υπόγειων υδάτων είναι πάντα υπαρκτός. Αν το σύστημα στεγανοποίησης δεν είναι άψογο, ακόμα και μια απλή καταιγίδα μπορεί να προκαλέσει ζημιά. Κι εδώ υπήρχε πρόβλημα στη στεγανοποίηση.
Το σοκ ήταν μεγάλο. Εκεί που θα έπρεπε να απολαμβάνουν το νέο τους σπίτι, άρχισαν αγώνες με ασφαλιστικές, μηχανικούς και εργολάβους. Η ασφαλιστική τους αρχικά αρνήθηκε να καλύψει τη ζημιά, ισχυριζόμενη πως δεν ήταν πλημμύρα αλλά «εισροή υδάτων από το έδαφος».
Μετά από σκληρή διαπραγμάτευση και νομικές παρεμβάσεις, η ασφαλιστική τελικά αποδέχτηκε την ευθύνη. Αλλά η διαδικασία αποκατάστασης κράτησε… τρία ολόκληρα χρόνια.
Η αναγέννηση του σπιτιού: Επανασχεδιασμός και νέα αρχή
Μετά την πρώτη απογοήτευση και τη μακρά περίοδο επισκευών, οι Pinch και Bannon πήραν μια καθοριστική απόφαση: δεν θα το εγκατέλειπαν. Αντίθετα, θα το μετέτρεπαν στο σπίτι που πάντα ονειρεύονταν.
Επανήλθαν σε συνεργασία με τον David Kohn, ο οποίος τους πρότεινε λύσεις όχι μόνο για τη στεγανοποίηση, αλλά και για τη γενικότερη βελτίωση του design. Επενδύθηκαν νέες στρώσεις στεγανοποιητικού, εγκαταστάθηκε νέο σύστημα αποστράγγισης, ενώ το σκυρόδεμα παρέμεινε εμφανές αλλά με νέες τεχνικές προστασίας.
Και φυσικά, ως δημιουργοί οι ίδιοι, φρόντισαν να τοποθετήσουν μέσα στο σπίτι έπιπλα δικής τους σχεδίασης. Το αποτέλεσμα ήταν ένα ζεστό, λιτό αλλά κομψό εσωτερικό, με ξύλο, φυσικά υφάσματα και επιλεγμένα αντικείμενα τέχνης.
Ένα σπίτι με ψυχή (και ιστορία)
Σήμερα, το σπίτι αυτό έχει μετατραπεί από πηγή άγχους σε πηγή χαράς. «Είναι το μέρος όπου πραγματικά ξεκουραζόμαστε και συνδεόμαστε με τη φύση», λέει η Bannon. Τα σαββατοκύριακα, κάνουν μεγάλες βόλτες στην εξοχή, ενώ το καλοκαίρι φιλοξενούν φίλους και οικογένεια.
Το σπίτι αυτό, όπως λέει ο Pinch, «έγινε σχεδόν κομμάτι του χαρακτήρα μας». Και ίσως αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον στοιχείο: δεν είναι μόνο μια όμορφη αρχιτεκτονική παρέμβαση, αλλά μια ζωντανή απόδειξη ότι το design δεν είναι απλώς αισθητική — είναι και αντοχή, επιμονή και προσαρμογή.
Η ιστορία τους είναι μια αληθινή «σχολή» για όσους σκέφτονται να επενδύσουν σε γη ή να χτίσουν από την αρχή. Ιδού τα βασικά συμπεράσματα:
Όσο ωραίο κι αν είναι το αρχιτεκτονικό όραμα, όλα ξεκινούν από την τοποθεσία. Ζήτησε πάντα γεωτεχνική μελέτη πριν αγοράσεις. Μην αρκεστείς στα λόγια του μεσίτη ή στα σχέδια.
Υπόγεια σπίτια είναι εντυπωσιακά, αλλά αυξάνουν κατακόρυφα το ρίσκο πλημμύρας ή υγρασίας. Θέλουν ειδικούς μηχανικούς και συστήματα αποστράγγισης.
Προϋπολόγισε +20% από το αρχικό budget για «απρόβλεπτα». Ακόμη κι αν όλα μοιάζουν υπό έλεγχο, η πραγματικότητα της οικοδομής λέει αλλιώς.
Φρόντισε η ασφαλιστική σου να καλύπτει όχι μόνο ζημιές από πλημμύρες, αλλά και εισροή υδάτων, υγρασία, καθιζήσεις κ.ά. Η σωστή ασφάλιση σώζει περιουσίες.
Αν δεν είσαι έτοιμος να μείνεις χωρίς το σπίτι σου για μεγάλο χρονικό διάστημα σε περίπτωση προβλήματος, σκέψου εναλλακτικά. Ή επέλεξε κάτι πιο «εύκολο» από το να χτίσεις από την αρχή.
Συμπέρασμα: Ένα σπίτι μπορεί να γίνει όνειρο ή εφιάλτης. Η διαφορά είναι η προετοιμασία. Αν έχεις σωστή ομάδα, σωστή στρατηγική και ψυχραιμία, ακόμα και το πιο δύσκολο project μπορεί να σε δικαιώσει.
