Κάθε ανάσα που παίρνουν οι άνθρωποι μέσα στο σπίτι ή στο αυτοκίνητό τους πιθανότατα περιέχει σημαντικές ποσότητες μικροπλαστικών σωματιδίων, ικανά να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονες. Αυτό αποκαλύπτει νέα, διεθνώς αξιολογημένη έρευνα, φέρνοντας στο φως μια διαδρομή έκθεσης και απειλής για την υγεία που μέχρι τώρα ήταν ελάχιστα κατανοητή.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Plos One, εκτιμά ότι οι άνθρωποι μπορούν να εισπνέουν έως και 68.000 μικροσκοπικά πλαστικά σωματίδια ημερησίως. Προηγούμενες μελέτες είχαν εντοπίσει μεγαλύτερα σωματίδια μικροπλαστικών στον αέρα, αλλά αυτά δεν θεωρούνται τόσο επικίνδυνα για την υγεία, καθώς δεν παραμένουν στον αέρα για πολύ ή δεν φτάνουν τόσο βαθιά στο αναπνευστικό σύστημα, όπως δημοσίευσε η βρετανική εφημερίδα Guardian.
Οι συγκεντρώσεις στον εσωτερικό χώρο είναι πολύ υψηλότερες σε σχέση με τον εξωτερικό αέρα, κάτι που ανησυχεί τους ερευνητές, δεδομένου ότι οι άνθρωποι περνούν περίπου το 90% της ημέρας σε κλειστούς χώρους. Η Yakovenko εξηγεί ότι οι συγκεντρώσεις αυτές είναι υψηλότερες επειδή πρόκειται για κλειστούς χώρους με υψηλά επίπεδα πλαστικού σε μικρή επιφάνεια και συνήθως κακή αερισμό.
Η έρευνα μέτρησε τον αέρα σε πολλά δωμάτια διαμερισμάτων, καθώς και σε καμπίνες αυτοκινήτων κατά τη διάρκεια της οδήγησης. Οι πηγές των μικροπλαστικών στα διαμερίσματα θεωρούνται τα φθαρμένα πλαστικά καταναλωτικών προϊόντων, από ρούχα και οικιακά σκεύη μέχρι χαλιά.
Σχεδόν κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα ανακινεί τα μικροπλαστικά, καθώς τα σωματίδια είναι εξαιρετικά ελαφριά. Οι συγκεντρώσεις ήταν πολύ υψηλότερες σε ένα διαμέρισμα όπου ζούσαν δύο άτομα, καθώς κάθε κίνηση προκαλεί επαναιώρηση των σωματιδίων. Τα μικρότερα σωματίδια παραμένουν στον αέρα περισσότερο επειδή είναι πιο ελαφριά, εξηγεί η Yakovenko.
«Κάθε ροή αέρα, δονήσεις, η κίνησή σας, το περπάτημα, το κάθισμα, το σηκώσιμο, το άνοιγμα παραθύρου – όλα αυτά επαναιωρούν τα σωματίδια», λέει η Yakovenko.
Στο μεταξύ, η συγκέντρωση πλαστικού στον αέρα των αυτοκινήτων ήταν περίπου τέσσερις φορές υψηλότερη σε σχέση με τα διαμερίσματα. Επειδή πρόκειται για μικρότερους, κλειστούς χώρους, η συγκέντρωση είναι υψηλή και ο αερισμός περιορισμένος, προσθέτει η Yakovenko. Οι ερευνητές ταυτοποίησαν τα μικροπλαστικά με τα υλικά που χρησιμοποιούνται στο ταμπλό, τη χειρολαβή, το τιμόνι και άλλα μέρη του αυτοκινήτου.
Αν και είναι αδύνατο να αποφύγουμε εντελώς τα μικροπλαστικά στον αέρα, η έκθεση μπορεί να μειωθεί ελαχιστοποιώντας τη χρήση πλαστικών στο σπίτι – επιλέγοντας προϊόντα από ξύλο, μέταλλο ή φυσικές ίνες.
Τα συστήματα HEPA φίλτρων αέρα έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά στην απομάκρυνση των μικροπλαστικών, ενώ τακτικός καθαρισμός με HEPA σκούπα και ξεσκόνισμα βοηθούν σημαντικά. Η μείωση των επιπέδων μέσα στο αυτοκίνητο είναι πιο δύσκολη. Το άνοιγμα των παραθύρων μπορεί να αερίσει την καμπίνα, αλλά ενδέχεται να επιτρέψει την είσοδο μικροπλαστικών από ελαστικά οχημάτων.
