Με στόχο την καθιέρωση του Κάθετου Διαδρόμου ως τη νέα ενεργειακή ραχοκοκαλιά της Ευρώπης –όπως τον χαρακτήρισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου– οι διαχειριστές δικτύου πέντε χωρών (Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Μολδαβία και Ουκρανία) προχωρούν σε ριζικές αλλαγές με στόχο την τόνωση της χρήσης του.
Μετά από πρωτοβουλία του ΔΕΣΦΑ, οι πέντε διαχειριστές συμφώνησαν σε σημαντικές εκπτώσεις στα τέλη χρήσης δικτύου και στην ενεργοποίηση μηνιαίων δημοπρασιών δυναμικότητας για όλο το έτος φυσικού αερίου 2025-2026. Η κίνηση αυτή έρχεται ως απάντηση στο χαμηλό ενδιαφέρον των traders στις προηγούμενες δημοπρασίες (Μάιος – Οκτώβριος), οι οποίοι χαρακτήριζαν το προϊόν «ακριβό».
Η εισήγηση του ΔΕΣΦΑ, οι εκπτώσεις και η πολιτική στήριξη
Οι εκπρόσωποι των διαχειριστών, μετά τη συνάντηση της Αθήνας, απέστειλαν επιστολή στις ρυθμιστικές αρχές των χωρών τους (μεταξύ αυτών η ΡΑΑΕΥ για την Ελλάδα) ζητώντας την υιοθέτηση ειδικών ρυθμίσεων για τη διάθεση του ειδικού προϊόντος δυναμικότητας Route 1, που αφορά τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Ελλάδα στην Ουκρανία.
Οι δημοπρασίες προτείνονται να συνεχιστούν σε μηνιαία βάση από τον Νοέμβριο του 2025 έως τον Σεπτέμβριο του 2026, με την κατεύθυνση μεταφοράς να είναι σταθερά προς την Ουκρανία, μέσω πέντε σημείων διασύνδεσης.
Το κλειδί για την προσέλκυση των traders είναι οι γενναίες εκπτώσεις στην οριακή τιμή εκκίνησης της δημοπρασίας, η οποία θα εφαρμοστεί:
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η πρωτοβουλία του ΔΕΣΦΑ και των λοιπών διαχειριστών χαίρει ισχυρής πολιτικής στήριξης από την ελληνική κυβέρνηση, την ΕΕ και τις ΗΠΑ, καθώς ο Κάθετος Διάδρομος κρίνεται στρατηγικής σημασίας για την ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια. Η Ε.Ε. βλέπει στο έργο έναν βασικό άξονα για την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο έως το τέλος του 2027, ενώ οι ΗΠΑ, σε συνδυασμό με το FSRU της Αλεξανδρούπολης, προωθούν τη διάθεση του δικού τους LNG προς την περιοχή. Η εισήγηση του ΔΕΣΦΑ βρίσκεται ήδη σε δημόσια διαβούλευση από τη ΡΑΑΕΥ έως τις 21 Οκτωβρίου.