Η αιφνιδιαστική επίθεση του Ισραήλ σε στρατιωτικές και πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν την Παρασκευή (13/6) και σε μονάδα επεξεργασίας φυσικού αερίου το Σάββατο (14/6) έχει οδηγήσει σε τέσσερις ημέρες ραγδαίας κλιμάκωσης ανάμεσα στους δύο ιστορικούς αντιπάλους της Μέσης Ανατολής.
Αν και κάποιες πετρελαϊκές και ενεργειακές υποδομές και στις δύο χώρες έχουν πληγεί τις τελευταίες ημέρες, οι μεγάλες εγκαταστάσεις και οι ροές αργού πετρελαίου παραμένουν έως τώρα ανεπηρέαστες.
Ωστόσο, ο κίνδυνος για σοβαρές διαταραχές στον ενεργειακό εφοδιασμό παραμένει υπαρκτός και ανησυχητικός, ειδικά σε σενάρια «χειρότερης περίπτωσης», όπως το ενδεχόμενο να επιχειρήσει το Ιράν να μπλοκάρει τα Στενά του Ορμούζ, ένα από τα σημαντικότερα πετρελαϊκά «σημεία συμφόρησης» παγκοσμίως.
«Οι τελευταίες 96 ώρες ήταν εξαιρετικά ανησυχητικές, όχι μόνο για την περιοχή αλλά συνολικά για το πού πηγαίνει το παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα, υπό το πρίσμα της αβεβαιότητας και της γεωπολιτικής αστάθειας», δήλωσε ο CEO της Shell, Wael Sawan, σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδει το CNBC.
Ο επικεφαλής της Shell, από το συνέδριο Energy Asia που πραγματοποιείται στην Κουάλα Λουμπούρ της Μαλαισίας, υπογράμμισε ότι η εταιρεία έχει «σημαντική παρουσία στη Μέση Ανατολή», τόσο σε υποδομές όσο και σε αποστολές φορτίων πετρελαίου.
«Το πώς θα διαχειριστούμε την κατάσταση τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες είναι κάτι που απασχολεί διαρκώς τόσο εμένα όσο και την ηγετική ομάδα της Shell», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.
Οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου ενισχύθηκαν την Τρίτη, συνεχίζοντας την ανοδική πορεία των τελευταίων ημερών. Το διεθνές benchmark Brent για παράδοση Αυγούστου διαμορφωνόταν στα 74,84 δολάρια το βαρέλι στο Λονδίνο (13:15 ώρα Ελλάδας), σημειώνοντας άνοδο άνω του 2%. Αντίστοιχα, το αμερικανικό West Texas Intermediate (WTI) έφτασε στα 73,2 δολάρια, επίσης με άνοδο 2%.
Για τους traders, η σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν αποτελεί τη σοβαρότερη γεωπολιτική κρίση στην αγορά ενέργειας μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Ο Patrick Pouyanné, CEO της TotalEnergies, τόνισε ότι η πρώτη του ανησυχία είναι η ασφάλεια των εργαζομένων της εταιρείας στη Μέση Ανατολή. «Είμαστε η μεγαλύτερη διεθνής πετρελαϊκή εταιρεία της περιοχής. Γεννηθήκαμε πριν 100 χρόνια στο Ιράκ και συνεχίζουμε να έχουμε παρουσία σε Ιράκ, Άμπου Ντάμπι, Κατάρ και Σαουδική Αραβία», δήλωσε ο Pouyanné.
Ο ίδιος εξέφρασε την ελπίδα ότι οι επιθέσεις δεν θα στοχεύσουν εγκαταστάσεις πετρελαίου, κάτι που θα δημιουργούσε πολλαπλά προβλήματα, τόσο σε επίπεδο ασφάλειας όσο και οικονομικών επιπτώσεων στις παγκόσμιες αγορές.
Καθώς οι επιθέσεις μεταξύ Ισραήλ και Ιράν συνεχίζονται, ορισμένοι πλοιοκτήτες έχουν ήδη αρχίσει να αποφεύγουν τα Στενά του Ορμούζ, γεγονός που προκαλεί ανησυχία στις αγορές.
Το εν λόγω πέρασμα συνδέει τον Περσικό Κόλπο με τη Θάλασσα της Αραβίας και θεωρείται κομβικό σημείο για τις παγκόσμιες ροές πετρελαίου. Οποιαδήποτε προσωρινή παρεμπόδιση της διέλευσης από εκεί θα μπορούσε να εκτοξεύσει τις τιμές του πετρελαίου, να αυξήσει τα κόστη μεταφορών και να προκαλέσει σημαντικές καθυστερήσεις στον εφοδιασμό.
Παρόλα αυτά, αρκετοί ειδικοί εκτιμούν ότι το Ιράν δύσκολα θα προχωρήσει σε κάτι τέτοιο, είτε γιατί δεν το επιθυμεί, είτε γιατί είναι πρακτικά αδύνατο.
Ο Amjad Bseisu, CEO της βρετανικής EnQuest, χαρακτήρισε το 2025 ως «τη χρονιά της αστάθειας». «Σχεδόν κάθε μέρα βλέπουμε και κάτι διαφορετικό. Αλλά προφανώς αυτός ο πόλεμος είναι ένα ακόμη βήμα κλιμάκωσης», σημείωσε.
«Όσο πιο γρήγορα τελειώσει αυτή η τραγική σύγκρουση, τόσο το καλύτερο για τις αγορές. Ωστόσο, εκτιμώ ότι βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα οι αγορές πετρελαίου είναι επαρκώς εφοδιασμένες», κατέληξε ο ίδιος.
