Οικονομική αυτοκτονία, απειλή της ενεργειακής ασφάλειας και της οικονομίας της περιοχής. Αυτούς τους χαρακτηρισμούς αποδίδουν στα σχέδια των Βρυξελλών για τερματισμό όλων των εισαγωγών φυσικού αερίου και ενέργειας από τη Ρωσία τα επόμενα χρόνια, σύμμαχοι των Ρώσων στην Ανατολική Ευρώπη, όπως αναμεταδίδει το CNBC.
Στα μέσα της εβδομάδας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού αερίου, πυρηνικής ενέργειας και LNG έως το τέλος του 2027, ισχυριζόμενη ότι η κίνηση «ανοίγει το δρόμο για να διασφαλιστεί η πλήρης ενεργειακή ανεξαρτησία της ΕΕ από τη Ρωσία».
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 ώθησε την ΕΕ να απαγορεύσει τις περισσότερες θαλάσσιες εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου, άνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου, αλλά η μείωση των ροών φυσικού αερίου έχει αποδειχθεί πιο δύσκολη. Το 2024, σχεδόν το 19% των εισαγωγών αερίου και LNG της ΕΕ εξακολουθούσε να προέρχεται από τη Ρωσία, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αν και αυτό είναι χαμηλότερο από το 2021, όταν το 45% του φυσικού αερίου της περιοχής προερχόταν από τον σημαντικό εξαγωγέα πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Οι αντιδράσεις
Οι τελευταίες προτάσεις της ΕΕ έχουν ήδη προκαλέσει την ισχυρή αντίδραση από τα έθνη της Ανατολικής Ευρώπης που παραδοσιακά εξαρτώνται περισσότερο από φθηνότερες προμήθειες ενέργειας από τη Ρωσία και προειδοποιούν επανειλημμένα για υψηλότερες τιμές ενέργειας για τους καταναλωτές ως αποτέλεσμα της απαγόρευσης τέτοιων προμηθειών.
Η Σλοβακία και η Ουγγαρία, οι κυβερνήσεις των οποίων έχουν διατηρήσει θερμούς δεσμούς με τη Μόσχα παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία, περιέγραψαν τα τελευταία σχέδια της ΕΕ ως «σοβαρό λάθος» που θα έβλαπτε την περιοχή.
Σύμφωνα με τον Ούγγρο υπουργό Εξωτερικών, Péter Szijjártó οι προτάσεις της ΕΕ είχαν πολιτικά κίνητρα, απειλούν την ενεργειακή ασφάλεια, ανεβάζουν τις τιμές και παραβιάζουν την κυριαρχία.
Τόσο η Ουγγαρία όσο και η Σλοβακία αντέκρουσαν τις προηγούμενες πρωτοβουλίες της ΕΕ για τη διακοπή των ενεργειακών δεσμών με τη Μόσχα, επιλέγοντας αντ’ αυτού να διατηρήσουν τις προμήθειες εν μέσω φόβων για αύξηση του ενεργειακού κόστους στο εσωτερικό.
Η στάση της ΕΕ
Οι νομοθετικές προτάσεις της Επιτροπής, που θα παρουσιαστούν τον Ιούνιο, θα απαιτήσουν έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την ειδική πλειοψηφία των κρατών μελών. «Μπορούμε να το υιοθετήσουμε χωρίς ομοφωνία», δήλωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ενέργειας Dan Jorgensen, σύμφωνα με τον οποίο «το μπλοκ βρίσκεται επί του παρόντος σε μια δυσμενή κατάσταση από τον Vladimir Putin, που επέλεξε να πυροβολήσει την ενέργεια.
Η Κομισιόν ανέφερε στη δήλωσή της την Τρίτη ότι προβλέπει μια «σταδιακή και καλά συντονισμένη» προσέγγιση σε όλο το μπλοκ, με τα κράτη μέλη να καλούνται να προετοιμάσουν εθνικά σχέδια μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους «καθορίζοντας πώς θα συμβάλουν στη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου, πυρηνικής ενέργειας και πετρελαίου». Είναι αβέβαιο εάν η Σλοβακία και η Ουγγαρία θα δεχτούν το αίτημα.
