Η σοβαρή έλλειψη οδηγών συνεχίζει να υπονομεύει την καθημερινή λειτουργία των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, αφήνοντας ακινητοποιημένα περίπου το 20% των λεωφορείων, την ώρα που η επιβατική κίνηση αυξάνεται. Το πρόβλημα οξύνθηκε την τελευταία δεκαετία λόγω μηδενικών προσλήψεων, συνταξιοδοτήσεων και εσωτερικών μετατάξεων, ενώ ακόμα και σήμερα που έχουν επανεκκινήσει οι προσλήψεις το πρόβλημα δεν φαίνεται να λύνεται καθώς πολλοί εκ των νεοπροσλαμβανομένων εγκαταλείπουν το τιμόνι «κακήν κακώς» εξαιτίας των μειωμένων αποδοχών που προκαλεί η μη αναγνώριση της προϋπηρεσίας στον ιδιωτικό τομέα.
Ειδικά η εταιρία Οδικές Συγκοινωνίες (Ο.ΣΥ.), με μέσο όρο ηλικίας οδηγών άνω των 50 ετών, αντιμετωπίζει τεράστια πίεση για επαρκή στελέχωση των δρομολογίων.
Προκειμένου να ενισχυθεί άμεσα το προσωπικό, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ξεκινά τη διαδικασία ιατρικής αξιολόγησης πρώην οδηγών που μεταφέρθηκαν σε άλλες θέσεις για λόγους υγείας. Όπως ορίζει τροπολογία που εισήχθη στο νομοσχέδιο για τις αλλαγές στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, δίνεται πλέον η δυνατότητα εξέτασης της ικανότητας αυτών των εργαζομένων από ιδιωτικούς φορείς παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (Π.Φ.Υ.), προκειμένου να ξεμπλοκαριστούν εκατοντάδες εκκρεμείς υγειονομικοί φάκελοι, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση.
Η ρύθμιση στοχεύει στην επιτάχυνση της εξέτασης των οδηγών που απασχολούνται στις αστικές συγκοινωνίες Αθήνας και Θεσσαλονίκης και θα αφορά την οριστική εκτίμηση υποθέσεων που εκκρεμούν έως την 1η Νοεμβρίου 2025. Η εξέταση θα μπορεί να ανατίθεται από τις ίδιες τις εταιρείες όπου απασχολούνται οι οδηγοί – δηλαδή την Ο.ΣΥ. στην Αθήνα και τον ΟΑΣΘ στη Θεσσαλονίκη – σε ιδιωτικούς φορείς ΠΦΥ, οι οποίοι θα συγκροτούν τριμελείς επιτροπές ιατρών. Οι επιτροπές θα περιλαμβάνουν τουλάχιστον έναν γιατρό με ειδικότητα σχετική με το πρόβλημα υγείας του οδηγού, σύμφωνα με την εισήγηση του ιατρού εργασίας.
Η ρύθμιση κρίνεται αναγκαία λόγω των σοβαρών καθυστερήσεων που παρατηρούνται στην εξέταση των εκκρεμών φακέλων. Πολλοί οδηγοί θεωρούνται ακόμα τυπικά ενεργοί υπάλληλοι, αλλά πρακτικά δεν συμμετέχουν στο συγκοινωνιακό έργο, το οποίο συχνά εκτελείται με δυσκολία.
Μαζική ιατρική επανεξέταση
Το πρόβλημα είναι πιο οξύ στην Αθήνα, καθώς η Ο.ΣΥ. διαθέτει σήμερα 3.100 οδηγούς, από τους οποίους περίπου 700 έχουν μεταφερθεί σε άλλες θέσεις επικαλούμενοι λόγους υγείας, όπως είχε δηλώσει πρόσφατα ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών Κωνσταντίνος Κυρανάκης. Για τις περιπτώσεις αυτές είχε τονίσει ότι επίκειται μαζική ιατρική επανεξέταση για να διαπιστωθεί ποιοι είναι πράγματι ακατάλληλοι για οδήγηση και ποιοι ενδέχεται να έχουν καταχραστεί το σύστημα. «Από τους 3.100 οδηγούς, περίπου οι 700 δηλώνουν κάποια ασθένεια επειδή κάποιοι μπορεί να έχουν δίκιο και κάποιοι να μην έχουν δίκιο και κοροϊδεύουν το σύστημα». Ο αναπληρωτής υπουργός μάλιστα είχε ξεκαθαρίσει ότι όσοι όντως έχουν πρόβλημα υγείας θα τους αφαιρεθεί και το επαγγελματικό δίπλωμα. «Γιατί κάποιοι κοροϊδεύουν και λένε “να παίρνω τον μισθό μου από το δημόσιο αλλά να πηγαίνω να δουλεύω και σε μια ιδιωτική επιχείρηση ως οδηγός”, αυτά θα τελειώσουν», είχε πει.
Ξανά στο τιμόνι οι οδηγοί που θα κριθούν ικανοί
Το πρόβλημα φαίνεται πως είναι διαχρονικό, καθώς η Δευτεροβάθμια Υγειονομική Επιτροπή του υπουργείου συγκαλείται εξαιρετικά αραιά με αποτέλεσμα εκατοντάδες υποθέσεις οδηγών να παραμένουν σε εκκρεμότητα. Ο τέως υφυπουργός Μεταφορών, Βασίλης Οικονόμου είχε αναφερθεί τον περασμένο Νοέμβριο σε 336 τέτοιες περιπτώσεις.
Φιλοδοξία του υπουργείου είναι με τη νέα ρύθμιση και την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, οδηγοί που κριθούν ικανοί θα επιστρέψουν στο τιμόνι, δίνοντας «ανάσα» στο σύστημα συγκοινωνιών, το οποίο δοκιμάζεται καθημερινά από τις ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό και οχήματα. Χαρακτηριστικό της κατάστασης, είναι ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία ενώ περίπου το 20% των λεωφορείων παραμένει ακινητοποιημένο στα αμαξοστάσια λόγω έλλειψης οδηγών, τη στιγμή που το 2024 παρατηρήθηκε αύξηση της επιβατικής κίνησης κατά 8,1% στα λεωφορεία και τρόλεϊ.
Το πρόβλημα ωστόσο με την έλλειψη οδηγών δεν είναι ελληνικό, αλλά έχει διεθνείς διαστάσεις. Για τον λόγο αυτό στους νέους κανονισμούς που ενέκρινε αυτήν την εβδομάδα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμπεριλαμβάνεται ρύθμιση, η οποία επιχειρεί να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη ανεπάρκεια σε επαγγελματίες οδηγούς, Η νέα οδηγία επιτρέπει την απόκτηση άδειας οδήγησης φορτηγού (κατηγορία Γ) από τα 18 έτη και λεωφορείου (κατηγορία Δ) από τα 21 έτη, υπό την προϋπόθεση κατοχής επαγγελματικού πιστοποιητικού επάρκειας. Χωρίς το πιστοποιητικό αυτό, τα όρια παραμένουν στα 21 και 24 έτη αντίστοιχα.
