Ταχύτερες και κυρίως ασφαλέστερες μετακινήσεις υπόσχεται ο νέος σύγχρονος αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος, το μεγαλύτερο τμήμα του οποίου θα εγκαινιαστεί σήμερα (31/7) το απόγευμα από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και θα δοθεί στην κυκλοφορία από την επόμενη μέρα, Παρασκευή 1η Αυγούστου στις 12:00 το μεσημέρι.
Πρόκειται για το μεγαλύτερο μέρος του νέου αυτοκινητόδρομου με την ολοκλήρωση των πρώτων 65 από τα συνολικά 75 χιλιόμετρα, που θα συνδέουν την Αχαΐα με την Ηλεία μέσω ενός σύγχρονου, πλήρως αυτοματοποιημένου οδικού άξονα. Η παράδοση του άξονα αποτελεί μια εξαιρετικά χαρμόσυνη είδηση για τη Δυτική Ελλάδα, καθώς πρόκειται για ένα έργο που βρισκόταν επί δεκαετίες σε εκκρεμότητα αντιμετωπίζοντας πολλά εμπόδια και καθυστερήσεις.
Το νέο οδικό τμήμα, Καμίνια – Πύργος, που παραδίδεται στην κυκλοφορία, περιλαμβάνει ανισόπεδους κόμβους, λωρίδα έκτακτης ανάγκης (ΛΕΑ), σύγχρονα ΣΕΑ (Σταθμούς Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών), υδραυλικά και αντιπλημμυρικά έργα, καθώς και ηλεκτρονικές πινακίδες δυναμικών μηνυμάτων. Όλα τα συστήματα λειτουργούν με πλήρη αυτοματοποίηση, κάνοντας τον Πατρών – Πύργου τον πρώτο πλήρως αυτοματοποιημένο αυτοκινητόδρομο της Ελλάδας.
Η λειτουργία των διοδίων θα ξεκινήσει σταδιακά. Σύμφωνα με την Ολυμπία Οδό, στην παραχώρηση της οποίας έχει ενταχθεί, αρχικά θα ενεργοποιηθεί το σύστημα χρέωσης μόνο για τη ζώνη Κυλλήνη – Πύργος (29 χλμ.), με μετωπικό σταθμό στον Πύργο και πλευρικό σταθμό στην Αμαλιάδα. Αντίθετα, η ζώνη Μιντιλόγλι – Κυλλήνη (46 χλμ.), στην οποία περιλαμβάνονται και τα υπό κατασκευή 10 τελευταία χιλιόμετρα (από Μιντιλόγλι έως Καμίνια), θα παραμείνει χωρίς χρέωση έως την ολοκλήρωση του έργου στο τέλος του έτους.
Οι τιμές διοδίων, όπως έχουν ανακοινωθεί, για τα επιβατικά οχήματα (Κατηγορία 2) είναι 2,10 ευρώ στον μετωπικό σταθμό Πύργου και 1,20 ευρώ στον πλευρικό σταθμό Αμαλιάδας, ενώ συνολικά κυμαίνονται από 0,80 έως 7,50 ευρώ, ανάλογα με το όχημα και τον σταθμό διέλευσης.
Παράλληλα, επεκτείνεται το πρόγραμμα εκπτωτικών διοδίων VALUE, με εκπτώσεις από 15% έως και 60% ανάλογα με τη συχνότητα διέλευσης, μέσω χρήσης του πομποδέκτη ΟΛΥΜΠΙΑ PASS.
Πιο γρήγορες και πιο ασφαλείς διαδρομές
Με την ολοκλήρωση του νέου αυτοκινητοδρόμου η διαδρομή Αθήνα – Πύργος θα μειωθεί στα 2 ώρες και 45 λεπτά, ενώ το σκέλος Πάτρα – Πύργος θα διανύεται σε περίπου 35 λεπτά, έναντι τουλάχιστον 75 λεπτών με την παλιά οδό. Αυτή η μείωση χρόνου μεταφράζεται και σε σημαντικό όφελος στις εμπορευματικές μεταφορές, ενώ βελτιώνει σημαντικά την προσβασιμότητα στον Νομό Ηλείας.
Ωστόσο το μεγαλύτερο πλεονέκτημα από την κατασκευή του νέου οδικού άξονα είναι η βελτίωση της οδικής ασφάλειας, καθώς το παλιό οδικό δίκτυο Πάτρα – Πύργος είχε χαρακτηριστεί ως ένα από τα πιο αιματοβαμμένα στη χώρα, με κατά μέσο όρο 13 θανάτους τον χρόνο τα τελευταία χρόνια. Η νέα χάραξη εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε θεαματική μείωση των τροχαίων δυστυχημάτων, καθώς ολόκληρη η διαδρομή μετατρέπεται σε κλειστό αυτοκινητόδρομο με αυστηρά πρότυπα ασφαλείας. Η κατασκευή του έργου έγινε με χρηματοδότηση από τα ΕΣΠΑ 2014 – 2020 και 2021 – 2027.
Ο αυτοκινητόδρομος κατασκευάστηκε από τρεις μεγάλους αναδόχους. Η εταιρεία Άβαξ ανέλαβε το τμήμα Μιντιλόγλι – Καραϊϊκα, η ΑΚΤΩΡ το τμήμα Καραϊϊκα – Γαστούνη και η ΤΕΡΝΑ το τμήμα Γαστούνη – Πύργος. Το έργο υλοποιείται με συγχρονισμό με το υφιστάμενο δίκτυο της Ολυμπίας Οδού, που καλύπτει τη διαδρομή Αθήνα – Πάτρα – Πύργος.
Ο νέος αυτοκινητόδρομος θα περιλαμβάνει:
Όπως ανέφερε σε δηλώσεις του ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος, η κατασκευή του έργου έγινε σε χρόνο ρεκόρ και με προδιαγραφές αντίστοιχες με εκείνες των πιο σύγχρονων ευρωπαϊκών οδικών δικτύων. Τόνισε πως «η ποιότητα του έργου παραπέμπει σε παραχώρηση, αντίστοιχη με το τμήμα Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα που ήδη λειτουργεί ως Ολυμπία Οδός», ενώ έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη χιλιομετρική χρέωση, σημειώνοντας ότι μπορεί να εκκρεμεί συνολικά ως θεσμική ρύθμιση, αλλά στην Πατρών – Πύργου θα ισχύει αναλογική καταβολή διοδίων, με βάση την απόσταση που διανύεται.
Πραγματικότητα μετά από παλινωδίες ετών
Η παράδοση του έργου έρχεται ως επιστέγασμα μιας περιόδου ανασχεδιασμών και καθυστερήσεων. Αρχικά, το τμήμα Πάτρα – Πύργος – Τσακώνα εντασσόταν στην σύμβαση παραχώρησης του 2008. Όμως το 2013, εξαιτίας της δημοσιονομικής κρίσης, το δυτικό σκέλος αφαιρέθηκε. Ακολούθησαν 8 κατακερματισμένοι διαγωνισμοί, από τους οποίους μόνο τρεις υπεγράφησαν, για να ακυρωθούν και αυτοί αργότερα. Η τελική λύση δόθηκε το 2021, με την επανένταξη του έργου στην παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού.
Η υλοποίηση του Πάτρα – Πύργος ανοίγει τον δρόμο για την κατασκευή του τελευταίου τμήματος της Ολυμπίας Οδού, από τον Πύργο έως την Τσακώνα. Το έργο, μήκους περίπου 90 χιλιομέτρων, παραμένει σε φάση μελετών και αναμονής για περιβαλλοντική αδειοδότηση, ιδιαίτερα στο ευαίσθητο τμήμα της Ζαχάρως που υπάγεται στο δίκτυο Natura. Η τμηματική υλοποίηση του Πύργος – Αλφειός θεωρείται το πιθανότερο πρώτο βήμα, ενώ εξετάζεται εναλλακτική χάραξη με σήραγγα στον Λαπίθα, ανατολικά της Ζαχάρως.
Το συνολικό κόστος του έργου από Πύργο έως Τσακώνα εκτιμάται σε τουλάχιστον 700 εκατ. ευρώ, κάτι που καθιστά τη χρηματοδότησή του μια μεγάλη πρόκληση, η οποία έως τώρα δεν έχει βρει τη λύση της. Ωστόσο, πρόκειται για έναν κομβικής σημασίας οδικό άξονα που ενώνει τη Δυτική Πελοπόννησο με την Ιόνια Οδό και τον λεγόμενο «Μπλε Διάδρομο» της Αδριατικής που ξεκινά από την Τεργέστη και φτάνει ως την Ελλάδα μέσω Κροατίας, Μαυροβουνίου και Αλβανίας.
