Η «κοινωνική δυσφορία» είναι τόσο διευρυμένη, που οι ψυχολόγοι αφιερώνουν ολόκληρη καριέρα πάνω στη μελέτη της. Μπορεί κανείς να πέσει πάνω της από μια διαπραγμάτευση για μια δουλειά μέχρι σε μια απλή συζήτηση, η οποία δεν έχει ροή και παγώνει συνέχεια.
Όλοι κάποια στιγμή έχουμε βρεθεί σε μια τέτοια κατάσταση και κυρίως στη δουλειά μας, όπου μπορεί να έχουμε μια περίεργη αλληλεπίδραση, πάνω στη συζήτηση ή στα καθήκοντα που αναλαμβάνουμε. Οι περισσότεροι ξεκινούν να έχουν ένα μόνιμο χαμόγελο, για να αντιμετωπίσουν αυτή την κατάσταση ή ακόμα τείνουν να αρχίζουν ένα νευρικό γέλιο, που δεν σταματά με τίποτα, ακόμα και όταν τίποτα απολύτως δεν είναι αστείο. Νομίζουμε, ότι φαινόμαστε ευγενικοί, αλλά μάλλον είμαστε… ΠΟΛΎ ευγενικοί. Και αυτό είναι λάθος.
Και πού είναι το κακό;
Το κακό είναι, ότι όσο πιο πολύ ευγενικοί και ευδιάθετοι θέλουμε να δείχνουμε, τόσο ευάλωτοι φαινόμαστε στην πραγματικότητα ή ενοχλητικοί. Η γλώσσα του σώματος, οι μορφασμοί και γενικά η εικόνα μας προδίδουν πολλά από τα συναισθήματά μας, χωρίς να χρειαστεί να αρθρώσουμε ούτε λέξη. Επίσης, όταν προσπαθούμε να κάνουμε ένα κομπλιμέντο, όταν αυτό δεν απορρέει φυσιολογικά από μέσα μας, τότε έρχεται εναντίον μας, αφού όλοι καταλαβαίνουν, ότι προσπαθούμε απλώς να φανούμε καλοί.
Και εν τέλει που καταλήγει αυτό. Εσείς ολοένα και χάνεστε περισσότερο στη… λήθη του να κοντρολάρετε τα συναισθήματα και τις ιδέες σας, ενώ ο συνομιλητής σας αρχίζει να σας θεωρεί φαφλατά και δυσπιστεί σε ό,τι ακούει (και μελλοντικά) από εσάς.
Εξάλλου, ποια είναι η διαφορά του ευγενούς και του ευγενικού; Ο ευγενής έχει μέσα του μια πηγαία αίσθηση της αλήθειας και της τιμιότητας, ενώ ο ευγενικός συνήθως προσδοκά ή θέλει να κερδίσει κάτι (ή να κρύψει).
Τι είναι προτιμότερο να κάνετε
Οι ψυχολόγοι δίνουν τρεις ιδέες, για να είστε το ίδιο απόμακρος και οικείος προς τον συνομιλητή σας, χωρίς να χρειαστεί να αναλώνεστε σε ανούσια σχόλια.
1) Δεν υπάρχει «ευγενική κουλτούρα»
Είναι αυτό που όλοι μας έχουμε λίγο πολύ μέσα μας. Προσπαθούμε να πούμε κάτι καλό σε αυτόν που βρίσκεται απέναντί μας, το οποίο δεν ισχύει και το γνωρίζει και ο ίδιος. Τότε τα πράγματα γίνονται χειρότερα, αφού το άτομο που συζητάμε εκνευρίζεται από την προσποιητή προσπάθειά μας να τον κάνουμε να νιώσει καλύτερα, με αποτέλεσμα ακόμα και να προσβάλλεται. Αντιθέτως, προσπαθήστε να είστε ειλικρινής και ευθείς και ρωτήστε, αν μπορείτε σε οτιδήποτε να βοηθήσετε με οποιονδήποτε τρόπο.
2) Να είστε ακριβείς και συγκεκριμένοι
Τα γρήγορα συμπεράσματα από κάποιες συνήθειες των άλλων, μπορεί να είναι εσφαλμένα. Βασικά είναι πολύ πιθανό. Αποφύγετε τις γενικεύσεις και χρησιμοποιείστε «ατόφιο» λεξιλόγιο, για να εκφραστείτε με… αυθεντικότητα. Αν κάποιος αργεί στο ραντεβού του, δεν είναι απαραίτητα ασυνεπείς ή ασεβείς. Μπορεί να χρειάστηκε να κάνει κάτι, να έτυχε κάτι, ή να συμβαίνει κάτι στο σπίτι του. Σε κάθε περίπτωση, αποφύγετε να δείξετε ότι κάτι δεν σας ενόχλησε καθόλου, ενώ στην αλήθεια σας ενόχλησε. Ωστόσο «ποτίστε» τα λεγόμενά σας με πιο οικείες λέξεις και φυσικά αρκετή κατανόηση.
3) Ξεκινήστε με μικρά και σταθερά βήματα
Σε μια πρώτη γνωριμία, μην μπείτε κατευθείαν στα… βαθιά. Αντιθέτως «χτίστε» την ατμόσφαιρα μεταξύ σας με πιο… εύπεπτα θέματα, τα οποία θα στρώσουν σιγά σιγά το χαλί για τις πιο σημαντικές συζητήσεις. Και τότε θα μπορείτε να είστε ο γνήσιος εαυτός σας και να μιλήσετε ελεύθερα, χωρίς να χρειαστεί να προσποιηθείτε και να «ελιχθείτε».