Η πρόσφατη έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του ελληνικού Σχεδίου Δράσης για τη μεταρρύθμιση του συστήματος αγροτικών επιδοτήσεων ενεργοποιεί άμεσα τις πληρωμές της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης για το 2025 (70%), ενώ ταυτόχρονα ξεμπλοκάρει πληρωμές ενισχύσεων του Πυλώνα Ι και ΙΙ της ΚΑΠ και μικρότερων προγραμμάτων που είχαν καθυστερήσει λόγω των προβλημάτων στον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Με την έγκριση του νέου πλαισίου, η χώρα και οι παραγωγοί κερδίζουν σε τρία κρίσιμα επίπεδα:
• δημιουργείται διαφανές και αξιόπιστο σύστημα ΟΣΔΕ, πλήρως ευθυγραμμισμένο με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς,
• καταργούνται οι πρακτικές «πανωγραψιμάτων» και ενισχύεται η δικαιοσύνη στην κατανομή,
• διασφαλίζεται ότι δεν θα χαθεί ούτε ένα ευρώ κοινοτικών πόρων — με δυνατότητα «δεύτερης κατανομής» όπου χρειάζεται.

Το Σχέδιο Δράσης, σε συνδυασμό με τη μετάβαση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, προβλέπει μεταβατικό υβριδικό σύστημα για το 2025 και πλήρως νέο μοντέλο ελέγχων από το 2026.

Α. Το μεταβατικό σύστημα πληρωμών και ελέγχων του 2025

1. Υποχρεωτική χρήση ΑΤΑΚ και ΚΑΕΚ για τις αγροτικές εκτάσεις

Για όλες τις εκτάσεις είναι υποχρεωτική η δήλωση ΑΤΑΚ, ενώ για μικρά αγροτεμάχια έως 20 στρέμματα — κυρίως περιπτώσεις πολυϊδιοκτησίας — γίνεται δεκτό και το ΚΑΕΚ.
Σε περιπτώσεις αναντιστοιχιών με δορυφορικά δεδομένα (π.χ. στην Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία), οι παραγωγοί καλούνται μέσω AGRI SNAP και ενστάσεων να διορθώσουν τα στοιχεία ώστε να πληρωθούν οι επιλέξιμες εκτάσεις.

2. Υπολογισμός ζωικού κεφαλαίου με αντικειμενικά οικονομικά στοιχεία

Ο αριθμός των ζώων δεν δηλώνεται απλώς — αποδεικνύεται.
Ο υπολογισμός βασίζεται σε:
• τιμολόγια πώλησης γάλακτος και κρέατος,
• αγορές ζωοτροφών,
• στοιχεία ΕΛΓΟ–ΔΗΜΗΤΡΑ, myDATA και Ε3.

Εφαρμόζεται ειδική μεθοδολογία:
100 κιλά γάλακτος / ανά επιλέξιμη προβατίνα ή αίγα, σε συνδυασμό με τα δεδομένα σφαγών.
Λαμβάνεται υπόψη ο υπολογισμός που τεκμηριώνει τον μεγαλύτερο αριθμό ζώων.

3. Νέοι κανόνες για τους βοσκότοπους

Τα δικαιώματα ενεργοποιούνται μόνο όπου όντως βόσκουν τα ζώα.
• Οι δημόσιοι βοσκότοποι κατανέμονται μόνο στον νομό ή στον όμορο νομό της εκμετάλλευσης.
• Οι ιδιωτικοί βοσκότοποι αποζημιώνονται μόνο όταν καλύπτονται οι απαιτήσεις ελάχιστης βοσκοφόρτωσης 0,2 ΜΜΖ/ha.

Σημαντικό:
Όταν οι διαθέσιμοι βοσκότοποι δεν επαρκούν με βάση τα πραγματικά στοιχεία παραγωγής (γάλα – κρέας – ζωοτροφές), ενδέχεται να μειωθεί άδικα η επιδότηση.
Για αυτό θα γίνει συμπληρωματική κατανομή μετά τις προκαταβολές, ώστε να μην αδικηθεί κανένας κτηνοτρόφος.

4. Δικαίωμα ένστασης

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα ανακοινώσει άμεσα το πλήρες πλαίσιο ενστάσεων για όλα τα παραπάνω.

Β. Το νέο σύστημα πληρωμών και ελέγχων από το 2026

1. Νέος ψηφιακός γεωχωρικός χάρτης με AI

Αναπτύσσεται γεωχωρικός χάρτης πολύ υψηλής ακρίβειας, με δορυφορικά δεδομένα και εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, που θα ανανεώνεται συστηματικά και θα επιτρέπει τον αυτόματο εντοπισμό επιλέξιμων εκτάσεων.

2. Ηλεκτρονική ταυτοποίηση κάθε αιγοπροβάτου

Κάθε ζώο θα σημαίνεται με ηλεκτρονικό «βώλο» και θα καταγράφεται σε ενιαία ψηφιακή βάση που θα συνδεθεί με το νέο ΟΣΔΕ.
Τέλος στη διάσπαρτη καταγραφή και στους κινδύνους ανακολουθιών.

3. Εκτεταμένοι και στοχευμένοι έλεγχοι με ανάλυση κινδύνου

Οι διασταυρώσεις θα γίνονται με επίσημες βάσεις:
• φορολογικά στοιχεία,
• παραγωγικά δεδομένα,
• κτηματολόγιο.
Οι επιτόπιοι έλεγχοι θα πραγματοποιούνται από μικτά κλιμάκια, με σαφή πρωτόκολλα και περιορισμένη διακριτική ευχέρεια, ώστε να αποφευχθούν λάθη και πρόστιμα όπως στο παρελθόν.

4. Πλήρης έλεγχος ιδιοκτησίας

Για πρώτη φορά, θα γίνεται συστηματική αντιπαραβολή με το Εθνικό Κτηματολόγιο και τη νέα βάση ΜΙΔΑ της ΑΑΔΕ.

Περισσότερες ειδήσεις

Κυρ. Μητσοτάκης: Δίνουμε 2 δισ. ευρώ για την ενίσχυση του εισοδήματος – Νέα μέτρα για το στεγαστικό

Ανακούφιση για τους αγρότες – Οι πληρωμές που έρχονται έως το τέλος του 2025

Κατατέθηκε στην Κομισιόν το Σχέδιο Δράσης του ΟΠΕΚΕΠΕ – Τι προβλέπει