Σε όλο τον κόσμο, δεκάδες τουριστικοί προορισμοί παλεύουν με τις αρνητικές συνέπειες του υπερτουρισμού. Η πίεση στις υποδομές, η κρίση στη στέγαση και οι καταστροφικές επιπτώσεις στο περιβάλλον αναγκάζουν τις αρχές να εφαρμόζουν μέτρα όπως όρια επισκεπτών και περιορισμένη πρόσβαση σε φυσικά τοπία.

Ωστόσο, υπάρχουν πόλεις που κατάφεραν να θωρακιστούν απέναντι στη μαζική τουριστική ανάπτυξη, εφαρμόζοντας εδώ και δεκαετίες στρατηγικές βιωσιμότητας.

Ο διεθνής Global Destination Sustainability (GDS) Index, μια ετήσια κατάταξη με βάση 70 διαφορετικούς δείκτες, αναδεικνύει τους πιο βιώσιμους τουριστικούς προορισμούς στον κόσμο.
Στην κορυφή βρίσκεται μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα – και ιδού η στρατηγική πίσω από το μοντέλο που την έκανε νικήτρια.

Ελσίνκι: Ο πιο βιώσιμος τουριστικός προορισμός παγκοσμίως

Ο δείκτης GDS αξιολογεί περισσότερες από 100 πόλεις διεθνώς που έχουν δεσμευθεί στη βιωσιμότητα. Η αξιολόγηση χωρίζεται σε τέσσερις βασικές κατηγορίες:

• Διαχείριση προορισμού
• Εφοδιαστικές αλυσίδες
• Κοινωνική βιωσιμότητα
• Περιβαλλοντική επίδοση

Οι δείκτες περιλαμβάνουν θέματα όπως διαχείριση επισκεπτών, περιβαλλοντικό αποτύπωμα αεροδρομίων, ασφάλεια και δέσμευση στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, το Ελσίνκι κατατάσσεται στην 1η θέση του GDS Index.
Ο Guy Bigwood, CEO του GDS-Movement, δήλωσε:
«Το Helsinki συνεχίζει να ανεβάζει τον πήχη, καθορίζοντας τις ‘επόμενες πρακτικές’ στη διαχείριση βιώσιμων προορισμών. Με τολμηρή δράση για το κλίμα, πρωτοποριακές στρατηγικές και πλήρη διαφάνεια, η πόλη δείχνει εξαιρετικό όραμα».

Η στρατηγική που έφερε την κορυφή στο Ελσίνκι

Η φινλανδική πρωτεύουσα πέτυχε τον τίτλο χάρη σε σειρά έργων:

• Μέτρηση του ανθρακικού αποτυπώματος του τουρισμού
• Προώθηση του οδικού χάρτη για το κλίμα στον τουρισμό
• Στήριξη των τουριστικών επιχειρήσεων στη μετάβαση προς τη βιωσιμότητα

Ιδιαίτερη σημασία δίνεται και στη συμμετοχή και ευημερία των κατοίκων, ώστε ο τουρισμός να ωφελεί την πόλη συνολικά.

Η Nina Vesterinen, διευθύντρια τουρισμού του Ελσίνκι, τονίζει:
«Στόχος μας είναι όταν ένας επισκέπτης φεύγει από την πόλη, το Ελσίνκι να είναι καλύτερο απ’ ό,τι ήταν πριν την άφιξή του».

Καθοριστικό ρόλο παίζει η συνεργασία δημόσιων και ιδιωτικών φορέων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία:

• Το 99% των δωματίων σε ξενοδοχεία άνω των 50 δωματίων είναι περιβαλλοντικά πιστοποιημένα, ποσοστό πολύ υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
• Όλο και περισσότερα συνεδριακά κέντρα, τουριστικοί πράκτορες και χώροι εκδηλώσεων αποκτούν περιβαλλοντικές πιστοποιήσεις.
• Η παραγωγή θέρμανσης και ηλεκτρικής ενέργειας γίνεται ολοένα πιο φιλική προς το κλίμα.

Το Ελσίνκι ελκύει τουρίστες με τη βιωσιμότητά του

Τον Μάρτιο, το Ελσίνκι έγινε η πρώτη πόλη με πάνω από μισό εκατομμύριο κατοίκους που έλαβε την πιστοποίηση Green Destinations, μία από τις αυστηρότερες στον κόσμο.
Η πιστοποίηση αναγνωρίζεται από το Global Sustainable Tourism Council (GSTC) και αποτελεί ανεξάρτητη επιβεβαίωση ότι η πόλη φροντίζει πραγματικά το περιβάλλον, τους ανθρώπους και τον πολιτισμό της.

Η Vesterinen υπογραμμίζει:
«Η βιωσιμότητα πρέπει να είναι διαφανής και επαληθεύσιμη – όχι ένα εργαλείο πράσινου marketing. Αυτό άλλωστε απαιτεί και η ευρωπαϊκή νομοθεσία».

Το 2025 καταγράφει ήδη ρεκόρ για τον τουρισμό της πόλης. Σύμφωνα με την Statistics Finland, οι διανυκτερεύσεις διεθνών τουριστών αυξήθηκαν κατά 19% τους πρώτους επτά μήνες σε σχέση με πέρυσι.

Η διεθνής τάση επιβεβαιώνεται και από τη Sustainable Travel Report 2025 της Booking.com:

• Πάνω από τους μισούς ταξιδιώτες ανησυχούν για τον αντίκτυπο του τουρισμού στις τοπικές κοινωνίες και στο περιβάλλον.
• Το 93% δηλώνει ότι θέλει να κάνει πιο υπεύθυνες επιλογές και ήδη κινείται προς αυτή την κατεύθυνση.

Το επόμενο βήμα για το Ελσίνκι είναι να ενισχύσει περαιτέρω την πράσινη τουριστική στρατηγική του.
Όπως σημειώνει η Vesterinen:
«Αναγνωρίζουμε ότι πολλοί επισκέπτες φτάνουν με πλοίο ή αεροπλάνο, με σημαντικές επιπτώσεις στο κλίμα. Για αυτό στοχεύουμε να προσελκύσουμε ολοένα περισσότερους τουρίστες από τη Φινλανδία και τις γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες».