Το 2015, σχεδόν 200 χώρες υπέγραψαν τη Συμφωνία του Παρισιού, δεσμευόμενες να συγκρατήσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη κάτω από τους 2°C, ιδανικά στον 1,5°C. Δέκα χρόνια μετά, ο πλανήτης έχει γίνει πιο ζεστός, πιο ακραίος και πιο απρόβλεπτος από ποτέ.
Πριν από την Cop30, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ António Guterres παραδέχτηκε ότι «μια προσωρινή υπέρβαση των 1,5 βαθμών, που θα ξεκινήσει το αργότερο στις αρχές της δεκαετίας του 2030, είναι πλέον αναπόφευκτη».
Η δεκαετία που ακολούθησε ήταν η θερμότερη στην ιστορία των μετρήσεων, με ρεκόρ θερμότητας, εκπομπών και ακραίων φαινομένων να μετατρέπουν τη “νέα κανονικότητα” σε εποχή διαρκούς καύσωνα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των υπηρεσιών Copernicus Climate Change Service (C3S) και Copernicus Atmosphere Monitoring Service (CAMS), η περίοδος 2015–2024 είναι η θερμότερη δεκαετία που έχει καταγραφεί ποτέ.
Αν συνεχιστεί η σημερινή τάση, το 2025 θα είναι το δεύτερο ή τρίτο θερμότερο έτος στην ιστορία.
Ο Carlo Buontempo, διευθυντής της C3S, δηλώνει χαρακτηριστικά:
«Δέκα χρόνια μετά τη Συμφωνία του Παρισιού, ο πλανήτης είναι πιο ζεστός από ποτέ. Ο ρυθμός της κλιματικής αλλαγής δεν έχει ιστορικό προηγούμενο.»
Για πρώτη φορά, τα δεδομένα δείχνουν ότι το όριο του +1,5°C ενδέχεται να ξεπεραστεί τρεις συνεχόμενες χρονιές.
Το 2015, η υπερθέρμανση του πλανήτη βρισκόταν περίπου στο +1,04°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, με προβλέψεις να δείχνουν ότι το +1,5°C θα επιτευχθεί γύρω στο 2042. Σήμερα, το 2025, βρισκόμαστε ήδη στο +1,4°C, και η νέα πρόβλεψη τοποθετεί το κρίσιμο όριο στο 2029, 23 χρόνια νωρίτερα από τις αρχικές εκτιμήσεις!
Η επιτάχυνση αυτή δείχνει ότι η υπερθέρμανση έχει επιταχυνθεί δραματικά. Παρά τις επενδύσεις στις ΑΠΕ, οι εκπομπές εξακολουθούν να αυξάνονται.
Η Παγκόσμια Μετεωρολογική Οργάνωση (WMO) επιβεβαιώνει ότι το 2024 καταγράφηκαν οι υψηλότερες συγκεντρώσεις CO₂ στην ιστορία: 422 ppm, αυξημένες κατά 5,5% σε σχέση με το 2015.
Οι εκπομπές μεθανίου αυξήθηκαν κατά 4,86%, αγγίζοντας 1.897 ppb.
Η Laurence Rouil του CAMS σχολιάζει:
«Η ατμόσφαιρα είναι ο πιο άμεσος καθρέφτης των πράξεών μας. Κάθε χρόνο, ο αέρας που αναπνέουμε γίνεται πιο πυκνός σε ρύπους και αέρια του θερμοκηπίου.»
Η οργάνωση Climate Central σε συνεργασία με το World Weather Attribution διαπιστώνει ότι, σε σχέση με τη δεκαετία πριν από το 2015, οι χώρες του πλανήτη έχουν πλέον 11 περισσότερες ημέρες καύσωνα τον χρόνο.
Η θερμότητα του 2023 στη Νότια Ευρώπη — που έφτασε σε επίπεδα-ρεκόρ — θα ήταν σχεδόν αδύνατη χωρίς την κλιματική αλλαγή. Τέτοια φαινόμενα είναι πλέον 70% πιο πιθανά και 0,6°C πιο ζεστά απ’ ό,τι πριν από δέκα χρόνια.
Παρά τα αρνητικά, υπάρχει μικρή πρόοδος: Η έκθεση του ΟΗΕ για το “emissions gap” δείχνει ότι το 2015 προβλεπόταν άνοδος 4°C έως το 2100, ενώ σήμερα η εκτίμηση είναι 2,8°C αν συνεχιστούν οι σημερινές πολιτικές, ή 2,3–2,5°C εάν εφαρμοστούν πλήρως τα εθνικά σχέδια δράσης.
Όμως το μήνυμα παραμένει σαφές: ο χρόνος τελειώνει.
Περισσότερες ειδήσεις
Από superfood σε… οικολογικό εφιάλτη — Ποιος θα «σώσει» τον Αμαζόνιο από τη σόγια;
Οι πλούσιοι ρυπαίνουν, οι φτωχοί πληρώνουν – Η νέα πραγματικότητα της κλιματικής ανισότητας
