Η Ευρώπη πληρώνει ολοένα και πιο ακριβά τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, καθώς οι ζημιές από ακραία καιρικά και κλιματικά φαινόμενα ξεπέρασαν τα 44,5 δισ. ευρώ τα τελευταία χρόνια.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προειδοποιεί πως «δεν έχει την πολυτέλεια να χαμηλώσει» τους στόχους της για το κλίμα και τη βιωσιμότητα, αφού τα πραγματικά κόστη των καταστροφών είναι πλέον ορατά και μετρήσιμα.

Σύμφωνα με νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (EEA), οι μέσες ετήσιες οικονομικές απώλειες που προκαλούνται από κλιματικά φαινόμενα, όπως οι καύσωνες, οι πλημμύρες και οι ξηρασίες από το 1980 έως το 2023 αυξάνονται σταθερά και δραματικά.

Η μελέτη προβλέπει ότι η επιδείνωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής μπορεί να οδηγήσει σε πτώση 7% του ΑΕΠ της ΕΕ έως το τέλος του αιώνα, με συνολικές απώλειες 2,4 τρισ. ευρώ την περίοδο 2031–2050 εάν η θερμοκρασία αυξηθεί πάνω από 1,5°C.

Πόσο κοστίζουν τα ακραία καιρικά φαινόμενα στην Ευρώπη;

Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά:

• Τη δεκαετία 1980–1989, οι απώλειες έφταναν τα 8,5 δισ. ευρώ ετησίως.
• Το 1990–1999 αυξήθηκαν σε 14 δισ. ευρώ.
• Το 2010–2019 ανήλθαν σε 17,8 δισ. ευρώ.
• Και από το 2020 έως το 2023 εκτοξεύθηκαν σε 44,5 δισ. ευρώ ετησίως — το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ.

Αυτό σημαίνει ότι οι μέσες ετήσιες οικονομικές απώλειες την περίοδο 2020–2023 ήταν 2,5 φορές υψηλότερες από την προηγούμενη δεκαετία.

Οι μεγαλύτερες ζημιές προήλθαν από τις καταστροφικές πλημμύρες του 2021 σε Βέλγιο, Γερμανία και Ολλανδία, με εκτιμώμενο κόστος άνω των 40 δισ. ευρώ.

Το 2023, οι πλημμύρες στη Σλοβενία προκάλεσαν ζημιές ίσες με το 16% του εθνικού ΑΕΠ της χώρας.

Η έκθεση επισημαίνει ότι «ιδιαίτερα ευάλωτες περιοχές, όπως η νότια Ευρώπη, οι χαμηλές παράκτιες ζώνες και τα απομακρυσμένα εδάφη της ΕΕ, αποτελούν “σημεία υψηλού κινδύνου” για το κλίμα».

«Η Ευρώπη πρέπει να επιταχύνει» τους κλιματικούς της στόχους

Η Teresa Ribera, Αντιπρόεδρος του EEA για τη Δίκαιη και Ανταγωνιστική Μετάβαση, τονίζει ότι τα ευρήματα είναι «μια αυστηρή υπενθύμιση» ότι η Ευρώπη πρέπει να παραμείνει σταθερή στην πορεία της και να επιταχύνει τις φιλοδοξίες της για το κλίμα και το περιβάλλον.

«Τα πρόσφατα ακραία καιρικά φαινόμενα δείχνουν πόσο εύθραυστη γίνεται η ευημερία και η ασφάλειά μας όταν η φύση υποβαθμίζεται και οι επιπτώσεις του κλίματος εντείνονται», δηλώνει.

«Η προστασία της φύσης δεν είναι κόστος — είναι επένδυση στην ανταγωνιστικότητα, την ανθεκτικότητα και την ευημερία των πολιτών».

Ένας λογαριασμός 126 δισ. ευρώ μέχρι το 2029

Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι το κόστος θα συνεχίσει να αυξάνεται, φτάνοντας τα 126 δισ. ευρώ έως το 2029, αν δεν αλλάξει πορεία η ΕΕ.

Μια πρόσφατη μελέτη υπό την καθοδήγηση της Dr Sehrish Usman του Πανεπιστημίου Mannheim, σε συνεργασία με οικονομολόγους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ECB), διαπίστωσε ότι το ένα τέταρτο των ευρωπαϊκών περιφερειών επηρεάστηκε αυτό το καλοκαίρι από καύσωνες, πλημμύρες και ξηρασίες.

Οι ζημιές αυτές προκάλεσαν βραχυπρόθεσμες οικονομικές απώλειες τουλάχιστον 43 δισ. ευρώ μέσα στο 2024, ισοδύναμες με το 0,26% του ΑΕΠ της ΕΕ.

Η Usman επισημαίνει ότι το «πραγματικό κόστος» των ακραίων φαινομένων «αναδύεται σταδιακά», επηρεάζοντας τη ζωή των ανθρώπων μέσα από πολλαπλά κανάλια που «υπερβαίνουν τις άμεσες επιπτώσεις».

Οι χώρες της Μεσογείου, όπου ο κίνδυνος ξηρασίας και υψηλών θερμοκρασιών είναι μεγαλύτερος, πλήττονται περισσότερο:

• Η Ιταλία καταγράφει τις μεγαλύτερες απώλειες, με προβλεπόμενη ζημιά 11 δισ. ευρώ το 2025 και 34,2 δισ. ευρώ έως το 2029.
• Η Γαλλία ακολουθεί με 10,1 δισ. ευρώ το 2025 και 33,9 δισ. ευρώ έως το 2029.

Πηγή εικόνας: Pixabay