Πηγή έντονης ανησυχίας για την πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών αποτελεί η επίδραση των καυσώνων, βάσει ευρημάτων της τελευταίας έρευνας της Mindworks.
Το Heatwave Monitor, ένα καινοτόμο εργαλείο παρακολούθησης των συνεπειών των υψηλών θερμοκρασιών, φώτισε τις πραγματικές ανησυχίες των πολιτών σε Ελλάδα, Κροατία και Ουγγαρία, αποτυπώνοντας τη νέα κλιματική πραγματικότητα του καλοκαιριού του 2025.
Για πρώτη φορά στη χώρα, καταγράφεται το πώς αντιλαμβανόμαστε τις ακραίες καιρικές συνθήκες και ποιοι παράγοντες λειτουργούν καταλυτικά για την κινητοποίηση της κοινωνίας στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Με την Ευρώπη να βιώνει διαδοχικά τα θερμότερα καλοκαίρια στην ιστορία και την Ελλάδα να αντιμετωπίζει αδιάκοπα κύματα ζέστης μέχρι και τις αρχές του φθινοπώρου, οι πολίτες δηλώνουν πιο ανήσυχοι από ποτέ για το μέλλον.
Διαρκής απειλή για το μέλλον
Σύμφωνα με την έρευνα, το 91% των Ελλήνων, το 88% των Ούγγρων και το 90% των Κροατών βλέπουν τους καύσωνες ως ξεκάθαρη απειλή για το μέλλον. Επιπλέον, το 52% των Ελλήνων δηλώνουν ότι επηρεάστηκαν σοβαρά από τα φετινά ακραία φαινόμενα, ποσοστά σαφώς υψηλότερα σε σύγκριση με την Κροατία (37%) και την Ουγγαρία (29%).
Οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες
Η απειλή των καυσώνων δεν αφορά μόνο στην υγεία. Το υψηλό ενεργειακό κόστος αναδεικνύεται ως κεντρικό πρόβλημα για το 70% των Ελλήνων, ενώ το 40% δηλώνει απώλεια εισοδήματος λόγω των ακραίων θερμοκρασιών. Πολλοί επαγγελματίες, όπως οικοδόμοι και διανομείς, αναγκάζονται να μειώσουν ή αναθεωρήσουν τη δραστηριότητά τους, υποδηλώνοντας μια μεταβαλλόμενη εργασιακή πραγματικότητα.
Η απάντηση των κοινοτήτων και η εμπιστοσύνη στη διακυβέρνηση
Η έρευνα αναδεικνύει τη σταδιακή μετατόπιση της εμπιστοσύνης από την κρατική φροντίδα προς την τοπική κοινότητα. Το 61% των Ελλήνων, το 52% των Κροατών και το 46% των Ούγγρων θεωρούν ότι οι κοινότητες πρέπει να αναλαμβάνουν δράση, εφόσον η κυβέρνηση δεν ανταποκρίνεται επαρκώς. Μάλιστα, περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες δήλωσαν ότι αμφιβάλλουν για την ικανότητα των κυβερνήσεων να τους προστατέψουν από μελλοντικά κύματα καύσωνα.
Ξεχωριστά ευρήματα για την Ελλάδα
Η έρευνα αποτυπώνει σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις κοινωνικές ομάδες. Οι γυναίκες αναφέρουν ότι επηρεάζονται περισσότερο από τους καύσωνες σε ποσοστό 61%, έναντι 44% στους άνδρες. Ακόμη, η Generation Z δείχνει ιδιαίτερη ευαισθησία, με το 67% να δηλώνει σοβαρά επηρεασμένο. Τέλος, οι κάτοικοι της Αθήνας εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα επιρροής (56%) σε σχέση με τις μικρότερες πόλεις (42%).
S. Flothmann: Οι καύσωνες επιφέρουν τριγμούς τόσο στη σωματική όσο και στην πνευματική υγεία των ανθρώπων, δημιουργώντας ανησυχίες για πιθανή απώλεια εισοδήματος
Όπως σημειώνει ο Stefan Flothmann, επικεφαλής ερευνητής της Mindworks Lab: «Οι καύσωνες δεν απειλούν πλέον μόνο την υγεία των ανθρώπων. Βλέπουμε τους πολίτες να επιβαρύνονται και να ανησυχούν για τους λογαριασμούς του ρεύματος και την πιθανή απώλεια του εισοδήματός τους, την ίδια ώρα που χάνουν την εμπιστοσύνη τους στις κυβερνήσεις. Ταυτόχρονα όμως, βλέπουμε και ανθρώπους να αναζητούν και να χτίζουν από κοινού λύσεις για την προσαρμογή τους. Τώρα είναι η στιγμή για τις Αρχές, τα ΜΜΕ, την Κοινωνία των Πολιτών και άλλους φορείς και συλλογικότητες να δημιουργήσουν εκείνες τις συνθήκες που θα επιτρέψουν στις κοινότητες να αναπτύξουν τις δικές τους πρακτικές, ενδυναμώνοντας με αυτόν τον τρόπο τους δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων και βοηθώντας τους, όχι απλά να αντέξουν τις ακραίες θερμοκρασίες, αλλά να δημιουργήσουν μια κοινή πορεία προσαρμογής».
