MENU

Κλιματική «αποκάλυψη» στην Ευρώπη: Πυρκαγιές και θύελλες σαρώνουν πέντε χώρες

Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα: Χωρίς δράση τώρα, οι απώλειες θα είναι αμείλικτες

Μια Ευρώπη παραδομένη στα ακραία καιρικά φαινόμενα. Αυτή είναι η πραγματικότητα των τελευταίων εβδομάδων, καθώς καύσωνες-ρεκόρ, πυρκαγιές και ανεξέλεγκτες καταιγίδες σαρώνουν τη μία χώρα μετά την άλλη.

Από τη Μασσαλία μέχρι τη Σμύρνη και από την Κροατία μέχρι τα υψίπεδα της Σλοβενίας, οι πολίτες βιώνουν σε πραγματικό χρόνο αυτό που οι επιστήμονες προειδοποιούσαν εδώ και χρόνια: ένα κλίμα που δεν αναγνωρίζει πια εποχές, που εναλλάσσεται από το ένα άκρο στο άλλο – και γίνεται κάθε χρόνο πιο επιθετικό.

Η αιτία; Η κλιματική αλλαγή, η οποία, σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν είναι πια προειδοποίηση. Είναι παρούσα. Είναι εδώ.

«Τα φαινόμενα αυτά δεν είναι πια μεμονωμένες εξαιρέσεις, αλλά μέρος μιας νέας κανονικότητας που χτίζεται σταδιακά αλλά αδυσώπητα», αναφέρει η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος.
«Η Ευρώπη πρέπει να προετοιμαστεί για ένα μέλλον όπου η εναλλαγή ξηρασίας και πλημμυρών θα αποτελεί τον κανόνα. Η μείωση των εκπομπών άνθρακα είναι μονόδρομος, αν θέλουμε να περιορίσουμε τις επιπτώσεις.»

Στο έλεος της φωτιάς

Στη νότια Γαλλία, οι πύρινες γλώσσες πλησίασαν επικίνδυνα την πολύπαθη Μασσαλία. Η φωτιά ξέσπασε κοντά στο Les Pennes-Mirabeau, κατακαίγοντας πάνω από 720 εκτάρια γης, με χιλιάδες κατοίκους να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους.

Πάνω από 1.000 πυροσβέστες δίνουν άνιση μάχη με το μέτωπο, ενώ το αεροδρόμιο της πόλης υπολειτουργεί, οι πτήσεις καθυστερούν και οι σιδηροδρομικές συνδέσεις έχουν διακοπεί.

Ο Max Dugan-Knight, ειδικός στα δεδομένα κλίματος στο Deep Sky Research, αποτυπώνει το πρόβλημα με ακρίβεια:

«Η αρχική αιτία της φωτιάς ίσως ήταν ένα αυτοκίνητο που έπιασε φωτιά. Όμως το εύφλεκτο περιβάλλον, οι υψηλές θερμοκρασίες, η ξηρασία και οι ισχυροί άνεμοι δημιούργησαν ένα εκρηκτικό μείγμα. Κάτω από τέτοιες συνθήκες, ακόμη και μια σπίθα αρκεί για να προκαλέσει καταστροφή.»

Παρόμοιο σκηνικό και στην Ισπανία αλλά και στην Τουρκία, όπου στην περιοχή της Σμύρνης, η επίσημη αιτία των πυρκαγιών ήταν βλάβες στο ηλεκτρικό δίκτυο, όμως η παρατεταμένη ξηρασία, η ζέστη και οι άνεμοι ευνόησαν τη ραγδαία εξάπλωση των φλογών.

Κατά μήκος των τουρκο-συριακών συνόρων, δασικές εκτάσεις χιλιάδων στρεμμάτων έχουν χαθεί. Ο Σύριος υπουργός έκτακτων αναγκών, Raed al-Saleh, έκανε λόγο για «απίστευτη τραγωδία», δηλώνοντας:

«Μαυρίζουν οι καρδιές μας για κάθε δέντρο που χάθηκε. Ήταν πηγή ανάσας, οξυγόνου, ζωής.»,

Από τη βροχή στη φωτιά – Το επικίνδυνο φαινόμενο του “υδροκλιματικού σοκ”

Η κλιματική αλλαγή δεν μεταφράζεται μόνο σε αύξηση της θερμοκρασίας. Σύμφωνα με τους ειδικούς, προκαλεί και ένα νέο φαινόμενο, γνωστό ως υδροκλιματικό σοκ: απότομες μεταπτώσεις από έντονη βροχόπτωση σε ακραία ξηρασία – με καταστροφικές συνέπειες.

Ο Dugan-Knight εξηγεί:

«Η βροχή πυροδοτεί την ανάπτυξη βλάστησης, η οποία, υπό καύσωνα και ξηρασία, μετατρέπεται γρήγορα σε προσάναμμα. Έτσι, οι πυρκαγιές δεν είναι απλώς πιθανές – είναι σχεδόν βέβαιες.»

Ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται:

«Οι ίδιες οι πυρκαγιές απελευθερώνουν τεράστιες ποσότητες άνθρακα, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο το φαινόμενο που τις προκάλεσε. Πρόκειται για ένα αυτοτροφοδοτούμενο σπιράλ, έναν μηχανισμό καταστροφής που δύσκολα σταματά.»

Καταιγίδες μετά τον καύσωνα: Τα Βαλκάνια μεταξύ δύο άκρων

Η Κροατία είδε τον υδράργυρο να αγγίζει τους 40 βαθμούς Κελσίου, μόνο για να ακολουθήσει, λίγες ώρες αργότερα, χαλαζόπτωση που ξήλωσε στέγες και ξερίζωσε δέντρα.

Τρεις τραυματίες, πλημμυρισμένοι δρόμοι και τεράστιες ζημιές στην πόλη.


Η μετεωρολογική υπηρεσία του Σπλιτ το επιβεβαιώνει:

«Τέτοιου είδους καταιγίδες είναι συχνές μετά από παρατεταμένες θερμές περιόδους. Η φύση αντιδρά – και η αντίδρασή της γίνεται όλο και πιο βίαιη.»

Στην Σλοβενία, το σκηνικό δεν ήταν λιγότερο σουρεαλιστικό: χιόνι στις Άλπεις, την ίδια στιγμή που χαλάζι και καταιγίδες έπλητταν τις πεδινές περιοχές.

Η θύελλα δεν σταμάτησε εκεί – πέρασε και στη Σερβία, η οποία ήδη αντιμετωπίζει σοβαρή ξηρασία, με περιορισμούς στην υδροδότηση και ζημιές στις καλλιέργειες. Μόνο μέσα σε μία μέρα, ξέσπασαν πάνω από 600 πυρκαγιές, με έξι τραυματισμούς.

Ευρωπαϊκή Έκθεση Κλιματικών Κινδύνων: Το μέλλον είναι τώρα

Όλες αυτές οι εξελίξεις δεν είναι απλώς σποραδικά περιστατικά. Έρχονται να επιβεβαιώσουν όσα επισημαίνει η πρώτη Έκθεση Εκτίμησης Κλιματικών Κινδύνων της Ε.Ε. (EUCRA), η οποία καταγράφει 36 σοβαρές απειλές για την Ευρώπη – από την ενεργειακή ασφάλεια και την πρόσβαση σε νερό, μέχρι τη δημόσια υγεία και τη σταθερότητα των υποδομών.

Η έκθεση προειδοποιεί:
«Πολλοί από αυτούς τους κινδύνους έχουν ήδη φτάσει σε κρίσιμα επίπεδα – και χωρίς γενναία μέτρα προσαρμογής και μείωσης των εκπομπών, η κατάσταση θα ξεφύγει από κάθε έλεγχο.»

Σε σενάριο υψηλής υπερθέρμανσης:

  • οι θάνατοι από καύσωνα θα μπορούσαν να φτάσουν τις εκατοντάδες χιλιάδες ετησίως
  • οι οικονομικές απώλειες από πλημμύρες ίσως ξεπεράσουν το 1 τρισεκατομμύριο ευρώ τον χρόνο

Σχετικά Άρθρα