Κάθε χρόνο, ο κόσμος παράγει περισσότερους από δύο δισεκατομμύρια τόνους αστικών απορριμμάτων. Από αυτά, σχεδόν το 40% καταλήγει σε ανεξέλεγκτες χωματερές ή καίγεται χωρίς καμία επεξεργασία. Στην Ελλάδα, η εικόνα είναι ακόμα πιο σκοτεινή: πάνω από το 80% των απορριμμάτων θάβεται – ποσοστό υπερδιπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η διαχείριση απορριμμάτων δεν είναι ζήτημα αισθητικής, αλλά υπόθεση πολιτισμού, δημόσιας υγείας και επιβίωσης.
Τα απόβλητα ρυπαίνουν το έδαφος, τον υδροφόρο ορίζοντα, εισχωρούν στην τροφική αλυσίδα. Στην Αττική μόνο, πάνω από ένα εκατομμύριο τόνοι οργανικών καταλήγουν κάθε χρόνο σε ΧΥΤΑ, δηλαδή σε χωματερές, αφήνοντας πίσω τους ένα αποτύπωμα που βαραίνει το περιβάλλον, την οικονομία και την υγεία.
Η ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων της Πελοποννήσου
Φως στο άλυτο επί χρόνια πρόβλημα της αποτελεσματικής διαχείρισης απορριμμάτων έριξε η εκπομπή «Brave New Greece» του ANT1, όπου φιλοξενήθηκαν ο Κωνσταντίνος Αραβώσης, Καθηγητής του ΕΜΠ και κάτοχος έδρας UNESCO για την πράσινη καινοτομία και την κυκλική οικονομία, καθώς και η Μαρία Λοϊζίδου, Καθηγήτρια της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ.
Στο επεισόδιο του docuseries με τίτλο «Brave New Waste» παρουσιάστηκε, για πρώτη φορά στην ελληνική τηλεόραση, το ολοκληρωμένο έργο διαχείρισης απορριμμάτων του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ στην Πελοπόννησο. Πρόκειται για συνολική επένδυση 167 εκατ. ευρώ, η οποία περιλαμβάνει τρεις Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ), με τη μεγαλύτερη να βρίσκεται στην Αρκαδία (Παλαιόχουνη) και τις υπόλοιπες στη Λακωνία (Σκάλα) και τη Μεσσηνία (Καλλιρρόη). Η μονάδα στην Καλλιρρόη Μεσσηνίας, που τέθηκε πρόσφατα σε πλήρη εμπορική λειτουργία, διαχειρίζεται 60.000 τόνους αστικών στερεών απορριμμάτων ετησίως. Και οι τρεις μονάδες που απαρτίζουν το έργο ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων στην Πελοπόννησο έχουν δυναμικότητα επεξεργασίας 200.000 τόνων ετησίως.
Θάβουμε το 80% των απορριμμάτων
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα σήμερα είναι ότι το ποσοστό της ανακύκλωσης είναι σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Βρίσκεται κάτω από 20%, όταν ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι κοντά στο 50% και όταν στην Ελλάδα, μέχρι το 2030, θα πρέπει να φτάσει στο 60%. Αυτή τη στιγμή θάβεται στους ΧΥΤΥ το 80% των απορριμμάτων, δηλαδή ό,τι δεν ανακυκλώνεται, ενώ η ενεργειακή αξιοποίηση βρίσκεται στο μηδέν. Και πού πρέπει να φτάσουμε μέχρι το 2030; Θα πρέπει να εκτρέπουμε το 90% από τους ΧΥΤΥ, βάσει ευρωπαϊκής οδηγίας» σημειώνει ο κ. Αραβώσης.
«Τα απόβλητα που θάβονται απαιτούν περίπου 40 χρόνια για να διασπαστούν. Παράγουμε περίπου 5 εκατομμύρια τόνους απορριμμάτων τον χρόνο. Κάθε άτομο παράγει πάνω από ένα κιλό την ημέρα. Άρα, είμαστε από τους χαμηλότερους παραγωγούς στην Ευρώπη. Υπάρχουν χώρες που παράγουν 2 κιλά την ημέρα, αλλά δεν διαχειριζόμαστε σωστά αυτούς τους 5 εκατομμύρια τόνους, με αποτέλεσμα να είμαστε από τις τελευταίες χώρες στη διαχείριση των απορριμμάτων» τονίζει η κυρία Λοϊζίδου.
Πολύτιμα υλικά από τα σκουπίδια
Ο Χάρης Κωτσιομύτης, Υπεύθυνος Λειτουργίας της Μονάδας Διαχείρισης Απορριμμάτων Πελοποννήσου, μιλά στην εκπομπή από τη μονάδα της Παλαιοχούνης Αρκαδίας και εξηγεί ότι στην εγκατάσταση πραγματοποιείται η επεξεργασία των απορριμμάτων των νομών Αργολίδας, Κορινθίας και Αρκαδίας.
«Η μονάδα της Αρκαδίας, για να μπορέσει να κάνει την επεξεργασία, συνεπικουρείται από δύο σταθμούς μεταφόρτωσης —ένας στην Αργολίδα και ένας στην Κορινθία— ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες των Δήμων στην Αργολίδα και την Κορινθία. Μέσω της τεχνολογίας που χρησιμοποιούμε στις μονάδες μας είναι εφικτή η ανάκτηση ενός πολύ σημαντικού ποσοστού όλων των ανακυκλώσιμων υλικών. Έχουμε φτάσει στο σημείο να εξάγουμε προϊόντα όπως το PET, ένα πολύτιμο υλικό με υψηλή ζήτηση» σημειώνει.
«Οι νέες μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων, μέσω σύγχρονης τεχνολογίας, πραγματοποιούν ανάκτηση υλικών, υπηρετώντας τον στόχο για τη μετάβαση σε ένα νέο ενεργειακό μοντέλο. Προσφέρουν στην οικονομία σημαντικά οφέλη και προστιθέμενη εγχώρια αξία στην κοινωνία. Σαφέστατα, η διαχείριση των απορριμμάτων και οι υποδομές αποτελούν μια μεγάλη ευκαιρία για τη χώρα. Μιλάμε για σημαντικές επενδύσεις που δημιουργούν πράσινες, ποιοτικές θέσεις εργασίας και δίνουν μια προοπτική τόσο σε αύξηση του ΑΕΠ όσο και στην εφαρμογή αειφόρων πρακτικών στο παραγωγικό μοντέλο της χώρας» τονίζει ο Χαράλαμπος Χαραλαμπίδης, Διευθυντής Έργων Διαχείρισης Απορριμμάτων της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
«Οι μονάδες μας είναι 100% ενεργειακά ανεξάρτητες μέσω της παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας από τα ίδια τα απόβλητα που παραλαμβάνουν. Επίσης, παράγεται ενέργεια, της οποίας το πλεόνασμα διοχετεύουμε στο δίκτυο. Εξοικονομούμε φυσικούς πόρους μέσω της ανακύκλωσης των υλικών που βρίσκονται στα απόβλητα και εξοικονομούμε περισσότερους από 100.000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα, που θα παράγονταν αν υπήρχε ολική ταφή των αποβλήτων» εξηγεί ο Γιώργος Πασχάλης, Τεχνικός Διευθυντής Έργων Διαχείρισης Απορριμμάτων της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
