Η κλιματική κρίση δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Κι όμως, σε έναν κόσμο που θερμαίνεται επικίνδυνα, η επιστήμη εντοπίζει σπάνιες ενδείξεις ανθεκτικότητας.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Guardian, Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι ορισμένες πολικές αρκούδες στη Γροιλανδία φαίνεται να «ξαναγράφουν» κομμάτια του DNA τους, σε μια προσπάθεια να προσαρμοστούν σε πιο ζεστές συνθήκες.
Επιστήμονες από το University of East Anglia εντόπισαν γενετικές διαφορές μεταξύ πολικών αρκούδων που ζουν στη νοτιοανατολική Γροιλανδία και εκείνων που ζουν στον ψυχρότερο βορρά. Η έρευνα θεωρείται η πρώτη που καταγράφει στατιστικά σημαντική σύνδεση ανάμεσα στην άνοδο της θερμοκρασίας και σε μεταβολές του DNA στο άγριο θηλαστικό.
Η μελέτη εστίασε σε τα λεγόμενα «κινούμενα γονίδια», μικρά τμήματα του γονιδιώματος που μπορούν να επηρεάζουν τη λειτουργία άλλων γονιδίων. Στις αρκούδες που ζουν σε θερμότερες και λιγότερο παγωμένες περιοχές, αυτά τα γονίδια εμφανίζονται πιο ενεργά.
Η επικεφαλής της έρευνας, Dr Alice Godden, εξηγεί ότι το DNA λειτουργεί σαν βιβλίο οδηγιών για κάθε κύτταρο. Συγκρίνοντας δείγματα αίματος από διαφορετικές περιοχές και τα αντίστοιχα κλιματικά δεδομένα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η άνοδος της θερμοκρασίας συνδέεται με έντονη αύξηση της δραστηριότητας αυτών των «κινούμενων» γονιδίων.
Οι αλλαγές αυτές αφορούν γονίδια που σχετίζονται με θερμικό στρες, γήρανση και μεταβολισμό, δείχνοντας ότι οι αρκούδες προσπαθούν να προσαρμοστούν σε ένα περιβάλλον όπου ο θαλάσσιος πάγος υποχωρεί.
Η κλιματική αλλαγή δεν επηρεάζει μόνο τη θερμοκρασία, αλλά και τη διαθεσιμότητα τροφής. Οι πολικές αρκούδες στις θερμότερες περιοχές της Γροιλανδίας έχουν πιο περιορισμένη πρόσβαση σε λιπαρά θηράματα, όπως οι φώκιες, και αναγκάζονται να στραφούν σε πιο φτωχή, ακόμη και φυτικής προέλευσης τροφή.
Η μελέτη εντόπισε αλλαγές σε περιοχές του DNA που σχετίζονται με την επεξεργασία του λίπους, γεγονός που θα μπορούσε να βοηθήσει τις αρκούδες να επιβιώσουν σε περιόδους έλλειψης τροφής.
Παρά τα ευρήματα, οι επιστήμονες είναι σαφείς: η γενετική προσαρμογή δεν σημαίνει ότι ο κίνδυνος έχει περάσει. Εκτιμάται ότι δύο στις τρεις πολικές αρκούδες παγκοσμίως κινδυνεύουν να εξαφανιστούν έως το 2050, αν συνεχιστεί η τήξη των πάγων.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι οι γενετικές αλλαγές μπορεί να αποτελούν έναν απεγνωσμένο μηχανισμό επιβίωσης, όχι εγγύηση μακροπρόθεσμης σωτηρίας. Η επόμενη φάση της έρευνας θα εξετάσει αν παρόμοιες μεταβολές εμφανίζονται και σε άλλους πληθυσμούς πολικών αρκούδων παγκοσμίως.
Η μελέτη προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για το ποιοι πληθυσμοί είναι πιο ευάλωτοι και πώς μπορούν να σχεδιαστούν πιο στοχευμένες στρατηγικές προστασίας. Όμως, όπως υπογραμμίζουν οι επιστήμονες, η πραγματική λύση παραμένει μία: η δραστική μείωση των εκπομπών και η επιβράδυνση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Η φύση προσπαθεί να προσαρμοστεί. Το ερώτημα είναι αν θα της δώσουμε τον χρόνο.
Περισσότερες ειδήσεις
Πλημμύρες – εφιάλτης στην Ασία: Η αποψίλωση των δασών «όπλισε» την πιο φονική καταιγίδα του 2025
Ακίνητα υπό απειλή: Γιατί η κλιματική αλλαγή γίνεται ο μεγαλύτερος «εχθρός» της αγοράς κατοικίας
