Οι πιο ευτυχισμένες χώρες του κόσμου προωθούν τα σχέδιά τους για την επίτευξη περισσότερων από καθαρές μηδενικές εκπομπές.

Η Φινλανδία και η Δανία στοχεύουν σε «καθαρές αρνητικές εκπομπές», οι οποίες, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μπορούν να επιτευχθούν όταν η ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα που απορροφάται από την ατμόσφαιρα είναι μεγαλύτερη από την ποσότητα που εκπέμπεται.

Αν αυτό επιτευχθεί, τα δύο σκανδιναβικά κράτη όχι μόνο θα σταματήσουν να συμβάλλουν στην κλιματική κρίση, αλλά θα βοηθήσουν ενεργά στην επιβράδυνση του ρυθμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Η Φινλανδία, η οποία στέφθηκε πρόσφατα η πιο ευτυχισμένη χώρα του κόσμου για έβδομη συνεχή χρονιά, έχει εγκρίνει τον νόμο που θεωρείται ένας από τους πιο φιλόδοξους στόχους για το κλίμα στον κόσμο, καθώς επιδιώκει να γίνει η πρώτη χώρα υψηλού εισοδήματος που θα επιτύχει καθαρές μηδενικές εκπομπές το 2035 και καθαρές αρνητικές μέχρι το 2040.

Η Δανία, την οποία η Παγκόσμια Έκθεση για την Ευτυχία αναγνώρισε ως τη δεύτερη πιο ευτυχισμένη χώρα στον κόσμο, στοχεύει στο καθαρό μηδέν μέχρι το 2045 – και στο αρνητικό αποτύπωμα μέχρι το 2050.

Ο Δανός υπουργός για το κλίμα κ. Lars Aagaard δήλωσε ότι η ανάγκη για αρνητικές εκπομπές είναι επιτακτική και άμεση.

«Για εμάς είναι απαραίτητες οι αρνητικές εκπομπές και χωρίς αυτές δεν μπορούμε να εκπληρώσουμε τις μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις μας για το κλίμα”, υπογράμμισε.

Στις συνομιλίες για το κλίμα COP28 στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στα τέλη του περασμένου έτους, η Δανία, η Φινλανδία και ο Παναμάς εγκαινίασαν την Ομάδα Αρνητικών Εκπομπών (GONE), έναν συνασπισμό χωρών που επιδιώκουν να απομακρύνουν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα που θερμαίνει τον πλανήτη από ό,τι παράγουν.

Η ομάδα υπό την ηγεσία της Δανίας επιδιώκει να επιτύχει αυτόν τον στόχο μειώνοντας τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, επεκτείνοντας τα δάση και επενδύοντας σε νέες τεχνολογίες. Ο Παναμάς, όπως και άλλα κράτη με πυκνά δάση «αποδέκτες άνθρακα», απομακρύνει ήδη περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από ό,τι εκπέμπει κάθε χρόνο.

Η δυνατότητα της Δανίας να επιτύχει καθαρές αρνητικές εκπομπές θα εξαρτηθεί από τις πολιτικές που θα εφαρμοστούν τα επόμενα πέντε έως επτά χρόνια.

Ενισχύεται η τάση του «greenlash»

Η εξέλιξη αυτή συμπίπτει με τις αυξανόμενες αντιδράσεις κατά της πράσινης ατζέντας για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Η τάση του «greenlash», η πολεμική κατά των πολιτικών που έχουν σχεδιαστεί για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και την προστασία του περιβάλλοντος, κερδίζει έδαφος.

Σε ολόκληρη την Ευρώπη, απογοητευμένοι αγρότες έχουν βγει στους δρόμους τους τελευταίους μήνες για να πιέσουν για περαιτέρω εξαιρέσεις από τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα εθνικιστικά και ακροδεξιά κόμματα – που παραδοσιακά είναι επιφυλακτικά απέναντι στα ζητήματα του κλίματος – έχουν επίσης ασκήσει έντονη κριτική στις πράσινες πολιτικές. Η δημοτικότητά τους αυξάνεται σε χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία ενόψει των ευρωπαϊκών βουλευτικών εκλογών.

Στις ΗΠΑ, επίσης, η πολιτική για το κλίμα έχει εξελιχθεί σε πεδίο έντονης αντιπαράθεσης. Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump, ο επικρατέστερος υποψήφιος για να αμφισβητήσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ Joe Biden στις εκλογές του Νοεμβρίου, έχει συχνά δηλώσει σε προεκλογικές ομιλίες ότι σκοπεύει αν εκλεγεί, να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου.

Ο Trump έχει επίσης επικρίνει έντονα τα κίνητρα για τα ηλεκτρικά οχήματα και στο παρελθόν απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα που αποτελεί ορόσημο, μια απόφαση την οποία ο Biden ανέτρεψε στη συνέχεια.

Η Φινλανδία προσπαθεί να αυξήσει το κλιματικό της αποτύπωμα

Ο Φινλανδός υπουργός Κλίματος κ. Kai Mykkänen δήλωσε ότι μια μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία πιστεύει ότι η εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων είναι ο σωστός δρόμς, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να αυξήσει το «κλιματικό της αποτύπωμα».

«Τονίζω ήδη εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία ότι, για παράδειγμα, αν μάθουμε πώς να θερμαίνουμε την περιοχή του Ελσίνκι με περίπου 1,5 εκατομμύριο κατοίκους χωρίς να καταναλώνουμε μεγάλες ποσότητες καυσίμων. Αυτό σημαίνει στην πραγματικότητα ότι δημιουργούμε μια δοκιμαστική βάση για μια μεγάλης κλίμακας αντλία θερμότητας ή συστήματα αποθήκευσης περίσσειας θερμότητας που μπορούμε στη συνέχεια να επεκτείνουμε σε άλλες χώρες», δήλωσε ο Mykkänen στο CNBC.

«Η Φινλανδία είναι, φυσικά, ένας μικρός παίκτης η ίδια. Το μερίδιό μας στις παγκόσμιες εκπομπές είναι περίπου 0,1%, οπότε δεν μπορούμε να αλλάξουμε μόνοι μας την κατεύθυνση της κλιματικής αλλαγής”, συνέχισε.

«Αν καταφέρουμε, όμως, να δημιουργήσουμε μια τέτοια καινοτομία, την οποία μπορούμε στη συνέχεια να προσφέρουμε, ας πούμε, στο Μόντρεαλ, στο Πεκίνο και ελπίζουμε κάποια μέρα στη Μόσχα, τότε αυξάνουμε σημαντικά τις πιθανότητες να αντιστρέψουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής», υπογράμμισε.

Η τετρακομματική κυβέρνηση συνασπισμού της Φινλανδίας περιλαμβάνει το ακροδεξιό Κόμμα των Φινλανδών, που αντιτίθεται στα εγχώρια μέτρα για το κλίμα.

Ως αποτέλεσμα, ο Mykkänen δήλωσε ότι η κυβέρνηση έπρεπε να κρατήσει τις ισορροπίες προκειμένου να παραμείνει προσηλωμένη στους μακροπρόθεσμους κλιματικούς στόχους της χώρας.

«Βασικά, ο συμβιβασμός εξισορρόπησης που υπάρχει ήδη στο κυβερνητικό πρόγραμμα είναι ότι ναι μεν, δεσμευόμαστε να κατευθυνθούμε προς την κλιματική ουδετερότητα, διατηρώντας το 2035 ως στόχο, αλλά με μεθόδους που δεν θα αυξήσουν το κόστος διαβίωσης των απλών ανθρώπων ή δεν θα μειώσουν την ανταγωνιστικότητά μας», επισήμανε ο Mykkänen.

Ο Φινλανδός υπουργός για το κλίμα τόνισε ότι οι προσπάθειες της χώρας του να επιτύχει καθαρές αρνητικές εκπομπές δεν πρέπει να ερμηνευθούν ως λόγος για να συνεχίσουν οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες να καίνε ορυκτά καύσιμα με τον συνήθη τρόπο.