Με σοβαρές κατηγορίες για «πράσινο ξέπλυμα» βρίσκεται αντιμέτωπη η παγκόσμια βιομηχανία της μόδας, καθώς νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι η μεγάλη στροφή προς τον ανακυκλωμένο πολυεστέρα όχι μόνο δεν μειώνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, αλλά επιτείνει τη ρύπανση από μικροπλαστικά.
Τα τελευταία χρόνια, ο ανακυκλωμένος πολυεστέρας παρουσιάστηκε ως η «σωτηρία» για τους καταναλωτές που αναζητούν βιώσιμες επιλογές. Εταιρείες όπως H&M, Adidas, Nike, Puma, Patagonia διαφημίζουν πως αντικαθιστούν τον συμβατικό πολυεστέρα με ανακυκλωμένο υλικό, υποσχόμενες κυκλικότητα και μείωση των αποβλήτων.
Όμως η νέα μελέτη της Changing Markets Foundation, σε συνεργασία με πανεπιστημιακή ομάδα ερευνών στην Τουρκία, καταρρίπτει το αφήγημα: ο ανακυκλωμένος πολυεστέρας εκλύει κατά 55% περισσότερα μικροπλαστικά από τον «παρθένο» πολυεστέρα κατά το πλύσιμο, και μάλιστα σε μικρότερα σωματίδια, τα οποία εξαπλώνονται ευκολότερα στο περιβάλλον.
Διαβάστε επίσης: Το «αόρατο» ταξίδι μιας… μικροΐνας — Πώς ένα κομμάτι μικροπλαστικού ρυπαίνει τον πλανήτη για αιώνες
Παρά την έντονη επικοινωνιακή εκστρατεία των brands γύρω από την «κυκλική οικονομία», το 98% του ανακυκλωμένου πολυεστέρα δεν προέρχεται από υφασμάτινα απορρίμματα αλλά από πλαστικά μπουκάλια. Δηλαδή, αντί να ανακυκλώνεται η ίδια η μόδα, ανακυκλώνονται υλικά που θα μπορούσαν να επαναχρησιμοποιηθούν για νέα μπουκάλια, όχι για μπλούζες.
Η Nike υποστηρίζει ότι έτσι «αποτρέπει» την απόρριψη ενός δισεκατομμυρίου μπουκαλιών τον χρόνο σε χωματερές και θάλασσες. Η Adidas δηλώνει πως η χρήση ανακυκλωμένου πλαστικού συμβάλλει στην προστασία των ωκεανών.
Όμως τα ευρήματα της έρευνας δείχνουν μια πολύ διαφορετική εικόνα: τα ρούχα από ανακυκλωμένο πολυεστέρα απελευθερώνουν πολλαπλάσια μικροΐνες, επιβαρύνοντας τις θάλασσες, το πόσιμο νερό, τα ψάρια και τελικά τον ίδιο τον άνθρωπο.
Διαβάστε επίσης: Τα μικροπλαστικά καταστρέφουν τις ορμόνες – Πώς μπορείς να προστατευτείς
Το δείγμα περιλάμβανε T-shirts, φορέματα, τοπ και σορτς από Adidas, H&M, Nike, SHEIN και Zara.
Η Nike βρέθηκε να έχει τη χειρότερη επίδοση: το ανακυκλωμένο της ύφασμα έβγαζε πάνω από 30.000 ίνες ανά γραμμάριο δείγματος, σχεδόν τετραπλάσιες από την H&M και επταπλάσιες από τη Zara.
Η SHEIN είχε αντίστοιχη έκλυση μικροπλαστικών τόσο σε παρθένες όσο και σε δήθεν «ανακυκλωμένες» ίνες, με τους ερευνητές να υποψιάζονται ότι μέρος των ρούχων ίσως έφερε λανθασμένη σήμανση.
Η εταιρεία έχει ήδη δεχθεί πρόστιμα έως 40 εκατ. ευρώ για παραπλανητικές πρακτικές.
Η Changing Markets Foundation χαρακτηρίζει το αφήγημα της βιωσιμότητας ως «κάλυμμα» για την εκρηκτική εξάρτηση της μόδας από τα συνθετικά υλικά.
Η οργάνωση σημειώνει πως μικρές τεχνικές βελτιώσεις δεν αρκούν και ότι η βιομηχανία πρέπει να προχωρήσει σε σταδιακή απεξάρτηση από τα συνθετικά και να σταματήσει τη μετατροπή πλαστικών μπουκαλιών σε ρούχα μιας χρήσης.
Διαβάστε επίσης: Από τη χωματερή στην… πασαρέλα: Μπορεί η ανακύκλωση ρούχων να σώσει τον πλανήτη;
Η H&M δηλώνει ότι αναγνωρίζει τη σοβαρότητα του ζητήματος και επενδύει σε διαδικασίες και νήματα με λιγότερη απόρριψη μικροϊνών, καθώς και σε φίλτρα πλυντηρίων.
Η Adidas επιμένει ότι ο ανακυκλωμένος πολυεστέρας έχει χαμηλότερο ανθρακικό αποτύπωμα και πως η έκλυση ινών εξαρτάται από πολλούς τεχνικούς παράγοντες, όχι μόνο από τον τύπο της ίνας.
Η SHEIN υποστηρίζει ότι το σύστημα ιχνηλασιμότητας της εταιρείας αποτρέπει λάθη στη σήμανση και ότι συμμετέχει σε έρευνες για τον περιορισμό της μικροπλαστικής ρύπανσης.
Η Zara και η Nike δεν απάντησαν.
Περισσότερες ειδήσεις
Nurdles: Χιλιάδες «λευκές σταγόνες θανάτου» ξεβράζονται στις ακτές της Ευρώπης
Ρύπανση, μικροπλαστικά και παραπληροφόρηση — Το «εγχειρίδιο» των εταιρειών ύδρευσης
Τέλος το «κόλπο» του CO2: Η ΕΕ απαγορεύει σε 21 αεροπορικές να πωλούν το ψέμα της «ουδέτερης πτήσης»
