Με διαγραφές κινδυνεύουν από την 1η Οκτωβρίου καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης που δεν έχουν το χαρακτηρισμό της «κύριας χρήσης». Ο αριθμός τους, έστω κι αν δεν υπάρχει επίσημη καταγραφή τους, υπολογίζεται από την αγορά σε ποσοστό άνω του 5% (έως 10%) επί του συνόλου των διαθέσιμων καταλυμάτων.

Η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη έκανε χθες (25/9) λόγο για «ξεκαθάρισμα» που θα επέλθει και διαγραφή από τις πλατφόρμες στο πλαίσιο της μακροχρόνιας συνεργασίας μεταξύ της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και των ηλεκτρονικών πλατφορμών. «Ποιοτικός τουρισμός σημαίνει κανόνες, σημαίνει μέτρο, ισορροπία και τήρηση νομιμότητας», ανέφερε η κ. Κεφαλογιάννη αναλύοντας το νέο θεσμικό πλαίσιο στις βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων, όπως διατυπώθηκε στο νόμο του Υπουργείου Τουρισμού (Ν. 5170/2025) που τίθεται σε ισχύ από την 1η Οκτωβρίου 2025 και το οποίο όπως είπε «στοχεύει σε αναβάθμιση της τουριστικής προσφοράς και συμβάλλει στην κάλυψη της ανάγκης για την αξιοπρεπή και προσιτή στέγαση». Στην κατεύθυνση αυτή, για το τρέχον έτος καθώς και για το 2026, όπως ανακοίνωσε πρόσφατα ο πρωθυπουργός, δεν επιτρέπεται νέα εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής, στο 1ο, στο 2ο και το 3ο δημοτικό διαμέρισμα της Αθήνας. Πέραν των τεχνικών ή λειτουργικών προδιαγραφών που τίθενται τώρα σε ισχύ η κ. Κεφαλογιάννη ανέφερε ότι μπορεί να τεθούν και άλλοι περιορισμοί περιοχών για την προσθήκη νέων ακινήτων στη βραχυχρόνια – κάτι που άλλωστε ήδη έχει επικοινωνηθεί από το κυβερνητικό επιτελείο – χωρίς ωστόσο να τίθεται θέμα πανελλαδικής εφαρμογής. Η υπουργός Τουρισμού ανέφερε χαρακτηριστικά ότι σε κάποιες περιοχές η βραχυχρόνια μίσθωση λειτουργεί θετικά και συμπληρωματικά για τον τουρισμό, καλύπτοντας τυχόν ελλείψεις καταλυμάτων. Όπως έχει γίνει ήδη γνωστό τις προηγούμενες ημέρες, οι περιοχές που έχουν μπει στο «κάδρο» σε σχέση με την επέκταση της απαγόρευσης νέων εγγραφών είναι η Θεσσαλονίκη, τα Χανιά, η Σαντορίνη, η Πάρος και η Χαλκιδική, προορισμοί με υψηλή κίνηση αλλά πιο περιορισμένη προσφορά σε κατοικία αφού ουκ ολίγοι ιδιοκτήτες προτιμούν τη βραχυχρόνια από τη μακροχρόνια μίσθωση.

Χώροι κύριας χρήσης

Επισημαίνεται εδώ ότι με βάση τη σχετική εγκύκλιο, ως «χώροι κύριας χρήσης» των κτιρίων είναι όσοι προορίζονται για την εξυπηρέτηση της βασικής χρήσης του κτιρίου και την παραμονή των χρηστών του σε αυτούς, όπως είναι σε κτίρια κατοικίας τα υπνοδωμάτια, οι χώροι διημέρευσης, οι κουζίνες, τα γραφεία και έχουν ελεύθερο ύψος τουλάχιστον 2,50 μέτρα. Χώροι βοηθητικής χρήσης είναι χώροι, που δεν προορίζονται για την εξυπηρέτηση της βασικής χρήσης του κτιρίου και την παραμονή των χρηστών του σε αυτούς, όπως είναι χώροι κυκλοφορίας, διάδρομοι, προθάλαμοι, κλιμακοστάσια, χώροι υγιεινής, μηχανοστάσια, αποθήκες, χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων, κτίρια παραμονής ζώων. Η νομιμότητα του χώρου αποδεικνύεται από την άδεια δόμησής του (οικοδομική άδεια) ή και από την ύπαρξη τακτοποίησής του, βάσει πολεοδομικής νομοθεσίας. Φυσικό φωτισμό από εξωτερικούς τοίχους ή οροφή θα πρέπει να έχουν κατ’ ελάχιστον τα υπνοδωμάτια, ο οποίος θα προέρχεται από κουφώματα μεγέθους μεγαλύτερου ή ίσου του 10% του καθαρού εμβαδού των χώρων αυτών. Φυσικό αερισμό από εξωτερικούς τοίχους ή οροφή θα πρέπει να έχουν κατ’ ελάχιστον τα υπνοδωμάτια, ο οποίος θα προέρχεται από ανοίγματα στα κουφώματα μεγέθους μεγαλύτερου ή ίσου του 5% του καθαρού εμβαδού των χώρων αυτών. Τα κουφώματα πρέπει να βλέπουν είτε σε κοινόχρηστο χώρο, είτε σε ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου ή του κτιρίου, είτε σε πλευρά ανοικτού ημιϋπαίθριου χώρου, που είναι ανοιχτή σ’ έναν από τους χώρους αυτούς. Κλιματισμός απαιτείται κατ’ ελάχιστον στα υπνοδωμάτια του ακινήτου από κλιματιστικό ψύξης – θέρμανσης (τύπου split ή φορητό), το οποίο θα πρέπει να διαθέτει αθόρυβη και αυτοματοποιημένη λειτουργία και να εξασφαλίζει τις επιθυμητές συνθήκες άνεσης και ευεξίας στους χώρους αυτούς. Στις περιπτώσεις ακινήτων που δεν επιτρέπεται στις όψεις του κτιρίου η τοποθέτηση των εξωτερικών μονάδων κλιματιστικών συστήνεται η χρήση φορητών κλιματιστικών ψύξης – θέρμανσης. Το κλιματιστικό ψύξης – θέρμανσης δεν είναι υποχρεωτικό για ακίνητα που βρίσκονται σε ορεινές περιοχές με υψόμετρο 600 μέτρων και άνω.

Προϋποθέσεις, έλεγχοι και κυρώσεις

Σύμφωνα με τα βασικά σημεία του νέου νομοθετικού πλαισίου τα ακίνητα που μισθώνονται βραχυχρόνια από ιδιοκτήτες και διαχειριστές ακινήτων υποχρεούνται πλέον να πληρούν ελάχιστες προδιαγραφές. Μεταξύ αυτών των προδιαγραφών είναι οι ακόλουθες:

• Να αποτελούν χώρους κύριας χρήσης βάσει του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού.
• Να διαθέτουν φυσικό φωτισμό, αερισμό και κλιματισμό.
• Να διαθέτουν ασφαλιστήριο συμβόλαιο αστικής ευθύνης, που καλύπτει τυχόν ζημιές ή ατυχήματα καθώς και Υπεύθυνη Δήλωση ηλεκτρολόγου και πιστοποιητικό μυοκτονίας.

Επιπλέον προβλέπονται:

• Έλεγχοι συμμόρφωσης από το Υπουργείο Τουρισμού και την ΑΑΔΕ.
• Κυρώσεις και πρόστιμα αντίστοιχα με αυτά που ισχύουν για τα τουριστικά καταλύματα.

Ήδη το Υπουργείο Τουρισμού μέσω της ΑΑΔΕ έχει αποστείλει ηλεκτρονική ενημέρωση σε όλους τους εγγεγραμμένους διαχειριστές ακινήτων που διαθέτουν Αριθμό Μητρώο Ακινήτου (ΑΜΑ), ενώ έχει εκδοθεί σχετική εγκύκλιος που επεξηγεί τις προδιαγραφές και η οποία ομοίως θα αποσταλεί με αυτοματοποιημένο μήνυμα από την ΑΑΔΕ.

Η κ. Κεφαλογιάννη ανέφερε ότι δεν τίθεται θέμα παράτασης, δεδομένου ότι υπήρξε περιθώριο εννέα μηνών για την προσαρμογή στην ισχύουσα νομοθεσία. Σε σχέση με τις διαγραφές, πέραν και των επιτόπιων ελέγχων (ακόμη και ύστερα από σχετική καταγγελία), θα πραγματοποιούνται διασταυρώσεις από την ΑΑΔΕ στα ακίνητα με Αριθμό Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ), που αν δεν αναφέρονται ως κύριας χρήσης θα διαγράφονται αυτόματα από τα συστήματα των γνωστών πλατφορμών. «Για τα μη κύριας χρήσης, η ΑΑΔΕ θα κάνει διασταύρωση των στοιχείων και οποιαδήποτε ακίνητο δε δηλώνεται ως κύριας χρήσης θα φεύγει από την πλατφόρμα», δήλωσε σχετικά. «Το να έχουμε κάποιες μίνιμουμ προδιαγραφές θεωρούμε ότι μας αναβαθμίζει ως προορισμό που επιδιώκει να έχει ποιοτική τουριστική προσφορά».