Σε μια αγορά που αλλάζει, με τιμές στα ύψη και επιτόκια που δεν λένε να υποχωρήσουν, οι νέοι αγοραστές κατοικίας στην Αμερική εγκαταλείπουν τα μεγάλα όνειρα και ψάχνουν το αυτονόητο: ένα σπίτι που να μπορούν να αποκαλούν «δικό τους».
Όχι το υπόγειο των γονιών τους. Όχι ένα ακριβό ενοίκιο που δεν τους προσφέρει τίποτα πίσω σε επενδυτική αξία. Όχι πολυτέλειες. Απλά ένα σπίτι.
«Θέλουν ένα νέο σπίτι. Εντάξει, ίσως όχι “νέο”. Απλά ένα σπίτι», λέει χαρακτηριστικά ο Thomas McCormack, senior partner και broker της Resources Real Estate στο Νιου Τζέρσεϊ.
Και παρότι η προσιτή τιμή είναι το νούμερο ένα ζητούμενο, οι πρώτοι αγοραστές του 2025 δεν ψάχνουν απλώς το φθηνότερο. Αναζητούν έξυπνες αγορές που θα τους εξοικονομήσουν χρήματα τώρα και στο μέλλον.
Το 2024, μόλις το 24% των αγοραστών ήταν στην αγορά για την πρώτη τους κατοικία—το χαμηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί ποτέ από τη National Association of Realtors® (NAR).
«Οι νέοι αγοραστές έχουν εγκλωβιστεί εδώ και καιρό: υψηλότερες τιμές, υψηλότερα επιτόκια στεγαστικών, περιορισμένο απόθεμα και σκληρό ανταγωνισμό από μεγαλύτερους σε ηλικία πωλητές που διαθέτουν μεγάλη ιδιωτική περιουσία», επισημαίνει ο McCormack.
Για να ανταπεξέλθουν, οι νέοι αγοραστές ρίχνουν τις απαιτήσεις τους: μικρότερα σπίτια, μετακόμιση σε πιο οικονομικές περιοχές ή αναζήτηση προγραμμάτων επιδότησης προκαταβολής. Τα FHA δάνεια, οι επιχορηγήσεις πρώτης κατοικίας και διάφορα κρατικά προγράμματα γίνονται πλέον σωσίβια για την απόκτηση πρώτης κατοικίας.
Οι νέοι αγοραστές θέλουν να μπουν μέσα και να ζήσουν, όχι να μπλέξουν με ανακαινίσεις και συνεργεία.
«Η ανακαίνιση είναι ταλαιπωρία και απαιτεί λεφτά εκ των προτέρων. Και κανείς δεν θέλει σκόνη παντού στο σπίτι του», εξηγεί ο Alexei Morgado, κτηματομεσίτης στη Φλόριντα.
Με όλες τις οικονομίες τους “δεσμευμένες” στην προκαταβολή και τα έξοδα αγοράς, δεν υπάρχει χώρος για πολυδάπανες επισκευές. Έτσι, οι πλήρως ανακαινισμένες κατοικίες με μοντέρνες κουζίνες, ανανεωμένα μπάνια και φρέσκες επενδύσεις είναι απαραίτητη προϋπόθεση και όχι απλά επιθυμία.
Με millennials και Gen Z να εισέρχονται μαζικά στην αγορά, το ενδιαφέρον στρέφεται σε ενεργειακά αποδοτικά σπίτια.
«Οι αγοραστές ενθουσιάζονται με λειτουργίες όπως έξυπνοι θερμοστάτες, LED φωτισμός και ηλιακά πάνελ», λέει ο Mike Roberts, συνιδρυτής της City Creek Mortgage.
Αυτά δεν είναι απλά “γούστα”—είναι επενδύσεις. Χαμηλότεροι λογαριασμοί, καλύτερη ποιότητα ζωής, φοροαπαλλαγές για “πράσινες” βελτιώσεις και μοντέρνα αισθητική. Επιπλέον, χαρακτηριστικά όπως διπλά ενεργειακά τζάμια, ηλεκτρικές συσκευές Energy Star και καλύτερη μόνωση κάνουν αυτά τα σπίτια πραγματικά ανταγωνιστικά.
Με τις τιμές των starter homes εκτός προϋπολογισμού για τους περισσότερους, οι νέοι στρέφονται σε οικογενειακές συμμαχίες.
Το 2024, το 17% των σπιτιών που πουλήθηκαν ήταν πολυ-γενεακές κατοικίες, σύμφωνα με τη NAR. Με επιτόκια να παραμένουν υψηλά και την παλαιότερη γενιά (Boomers) να κατέχει το 38% της στεγαστικής αγοράς και 84 τρισεκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία, οι νέοι αναγκάζονται να αγοράζουν μαζί με τους γονείς τους.
Το γεγονός ότι ένα σπίτι είναι “έτοιμο προς κατοίκηση” δεν σημαίνει ότι είναι απαλλαγμένο από προβλήματα.
«Βλέπουν την ταράτσα, αλλά συχνά δεν κοιτούν την ηλικία του κλιματιστικού ή δεν μπαίνουν στο πατάρι να δουν αν το ξύλο είναι σε καλή κατάσταση», προειδοποιεί ο Dylan Calvo, μεσίτης στο Νάσβιλ.
Έλεγχος από μηχανικό, διαπραγμάτευση επισκευών, έλεγχος οικονομικών του HOA και φυσικά: έλεγχος κινδύνων από φυσικές καταστροφές.
«Οπωσδήποτε ρωτήστε αν το σπίτι βρίσκεται σε περιοχή με κίνδυνο πλημμύρας και αν απαιτείται ειδική ασφάλεια. Το κόστος μπορεί να κυμαίνεται από 1.000 έως 2.000 δολάρια τον χρόνο», λέει ο Calvo. Η φυσική καταστροφή μπορεί να εκτοξεύσει τα ασφάλιστρα στα ύψη.
Χρησιμοποιήστε εργαλεία όπως οι FEMA χάρτες πλημμυρών για να καταλάβετε τους κινδύνους από πλημμύρες, τυφώνες ή πυρκαγιές.
Τα καλά νέα; Οι τιμές επιτέλους πέφτουν.
«Σε κάποιες περιοχές έχουμε διπλάσιο απόθεμα σε σχέση με πέρσι και εξοικονομούμε περίπου $10.000 ανά πελάτη μέσω διαπραγματεύσεων», αναφέρει ο Calvo.
Τώρα είναι η στιγμή να ετοιμάσετε τα οικονομικά σας, να προεγκριθείτε για στεγαστικό και να μαζέψετε όλα τα απαραίτητα έγγραφα (φορολογικές δηλώσεις, W2, βεβαιώσεις εργασίας κ.λπ.). Οι καλές ευκαιρίες παραμένουν ανταγωνιστικές.
Η ευκαιρία είναι εδώ. Αρκεί να είστε έτοιμοι.
