Αλλαγές στη διαχείριση της σιδηροδρομικής ακίνητης περιουσίας και του τροχαίου υλικού με στόχο την επιτάχυνση των έργων, εισάγει το νομοσχέδιο του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για τον σιδηρόδρομο, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή την Τετάρτη (9/7). Οι ρυθμίσεις αφορούν την ΓΑΙΑΟΣΕ και προβλέπουν μεταξύ άλλων τη δυνατότητα μονομερούς λύσης μισθώσεων, την προστασία των σιδηροδρομικών ακινήτων, καθώς και τη χρηματοδότηση αγοράς ή μίσθωσης τροχαίου υλικού μέσω του αποθεματικού της εταιρείας.
Συγκεκριμένα, με τις νέες διατάξεις του άρθρου 51, η ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε. αποκτά το δικαίωμα να καταγγέλλει μονομερώς συμβάσεις μίσθωσης ακινήτων στα οποία είναι εκμισθώτρια, εφόσον αυτό αποφασιστεί από το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας με ειδική αιτιολόγηση.
Η καταγγελία είναι δυνατή:
Όπως επισημαίνεται στην ανάλυση συνεπειών της ρύθμισης, έχει συχνά παρατηρηθεί το φαινόμενο μισθώσεις ακινήτων να εμποδίζουν την εκτέλεση μεγάλων σιδηροδρομικών έργων που έχουν ήδη δρομολογηθεί με σκοπό την αναβάθμιση σε τεχνικά μέσα και ασφάλεια της σιδηροδρομικής γραμμής (όπως η υπογειοποίηση σιδηροδρομικού δικτύου στα Σεπόλια), η δημιουργία νέας σιδηροδρομικής γραμμής που θα εξυπηρετεί τις περιοχές της Δυτικής Αττικής (έργο του Προαστιακού σιδηρόδρομου Δυτικής Αττικής), η επικείμενη αναβάθμιση των υπηρεσιών χρήσης και εξυπηρέτησης του επιβατικού κοινού και η σχεδιαζόμενη ανάπλαση και ανάπτυξη των σιδηροδρομικών σταθμών της χώρας. Τα έργα αυτά – σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση – έχουν σκοπό να εκσυγχρονίσουν τη λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου και να αναβαθμίσουν τις κτιριακές υποδομές στον σιδηρόδρομο. Ωστόσο «έχουν ανακύψει σοβαρά προβλήματα με παλαιές μισθώσεις, οι οποίες κατέχουν κρίσιμους χώρους εντός των εκτελούμενων ή υπό σχεδιασμό σιδηροδρομικών έργων. Η χρήση αυτών των μισθίων παρακωλύει ουσιωδώς τα έργα καθώς και τις σχεδιαζόμενες αναπλάσεις, προκαλώντας ζητήματα ως προς την ολοκλήρωση των έργων ή αδυναμίας ανάπλασης και ανάπτυξης κρίσιμων κτιριακών εγκαταστάσεων», σημειώνεται.
Βάσει των διατάξεων του σχεδίου νόμου, η απόφαση καταγγελίας της μίσθωσης κοινοποιείται εγγράφως στον μισθωτή, τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από την ημερομηνία απόδοσης του μισθίου. Σε περίπτωση μη τήρησης της τρίμηνης προθεσμίας, η καταγγελία παραμένει έγκυρη, αλλά η μίσθωση λύεται με τη συμπλήρωση του χρονικού διαστήματος.
Εφόσον ο μισθωτής δεν αποδώσει εμπρόθεσμα το ακίνητο, η ΓΑΙΑΟΣΕ μπορεί να προχωρήσει σε διοικητική αποβολή του, βάσει του άρθρου 2 του α.ν. 263/1968, το οποίο αφορά την προστασία της δημόσιας περιουσίας.
Παράλληλα, προβλέπεται αποζημίωση για τους μισθωτές που αποχωρούν εντός της καθορισμένης προθεσμίας. Η αποζημίωση αντιστοιχεί σε τρία καταβαλλόμενα μισθώματα, εφόσον ο υπολειπόμενος χρόνος της μίσθωσης είναι μικρότερος των οκτώ ετών. Για κάθε τέσσερα επιπλέον έτη, η αποζημίωση προσαυξάνεται κατά ένα μίσθωμα, με ανώτατο όριο τα έξι.
Μετά τη λύση της μίσθωσης, οποιοδήποτε δικαίωμα έχει συσταθεί από τον μισθωτή υπέρ τρίτων, αποσβένεται.
Είσπραξη οφειλών μέσω ΚΕΔΕ και ασυλία από χρησικτησία
Η ΓΑΙΑΟΣΕ αποκτά πλέον και τη δυνατότητα να βεβαιώνει και να εισπράττει απαιτήσεις από μισθώματα σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Η διαδικασία γίνεται ηλεκτρονικά, μέσω των υπηρεσιών διαλειτουργικότητας της ΑΑΔΕ, γεγονός που διασφαλίζει την άμεση είσπραξη των σχετικών εσόδων και την πλήρη νομιμότητα της διαδικασίας.
Παράλληλα, όλα τα ακίνητα που διαχειρίζεται η ΓΑΙΑΟΣΕ κηρύσσονται ανεπίδεκτα χρησικτησίας. Επίσης, σε περίπτωση παράνομης κατοχής ή χρήσης ακινήτων, η εταιρεία μπορεί να κινεί άμεσα τις απαιτούμενες διοικητικές ή δικαστικές ενέργειες για την αποβολή των καταπατητών, φυσικών ή νομικών προσώπων.
Επιπλέον, καθίσταται δυνατή η σύσταση δικαιώματος επιφάνειας, σύμφωνα με τον ν. 3986/2011, επί ακινήτων που διαχειρίζεται η ΓΑΙΑΟΣΕ, κατόπιν συμφωνίας με τον ΟΣΕ ή την εταιρεία «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μ.Α.Ε.».
Χρηματοδότηση της αγοράς τροχαίου υλικού από το αποθεματικό
Το νομοσχέδιο δίνει τη δυνατότητα στη ΓΑΙΑΟΣΕ να χρησιμοποιεί το υπάρχον ειδικό αποθεματικό της και για την αγορά ή μίσθωση τροχαίου υλικού.
Μέχρι σήμερα, το αποθεματικό προοριζόταν αποκλειστικά για τη διαχείριση του σιδηροδρομικού στόλου, την τακτική ή έκτακτη συντήρηση και την ανακατασκευή ή ανάταξη παλαιού τροχαίου υλικού. Δεδομένου ότι, σύμφωνα με το υπουργείο, το συγκεκριμένο αποθεματικό υπερκαλύπτει τις ανωτέρω ανάγκες, με αποτέλεσμα σημαντικό μέρος του να παραμένει αδιάθετο, την ώρα που υφίσταται ανάγκη για προμήθεια νέου τροχαίου υλικού προκειμένου να επιτευχθεί η αναβάθμιση των ελληνικών σιδηροδρομικών μεταφορών, η μίσθωση του οποίου δύναται να αποφέρει σημαντικούς πόρους κρίθηκε σκόπιμη η συγκεκριμένη αλλαγή.
Με τη νέα διάταξη, η ΓΑΙΑΟΣΕ μπορεί να χρηματοδοτεί απευθείας την προμήθεια νέων συρμών, ενισχύοντας έτσι τη δυνατότητα ανανέωσης και αναβάθμισης του στόλου.