Με ένα υπερφιλόδοξο επενδυτικό σχέδιο που αγγίζει τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ σε ορίζοντα δεκαετίας, το οποίο ωστόσο ακόμα δεν έχει αποσαφηνιστεί σε επίπεδο έργων και προτεραιοτήτων, ενώ παράλληλα δεν έχει εξασφαλίσει την απαραίτητη όσο και …θηριώδη χρηματοδότηση, σκοπεύει η νέα διοίκηση του ΟΣΕ να επανατοποθετήσει τις ελληνικές ράγες στον σιδηροδρομικό χάρτη.
Όπως επεσήμανε ο νέος διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ, Χρήστος Παληός από το βήμα του 8ου συνεδρίου για τις υποδομές και τις μεταφορές, «αυτές τις μέρες, ολοκληρώνουμε σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ένα επενδυτικό σχέδιο, προϋπολογισμού 10 δισ. ευρώ, για την επόμενη δεκαετία, το οποίο περιλαμβάνει έναν οδικό χάρτη για έργα στον σιδηρόδρομο, εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση υποδομών και μεγάλα έργα εμπορευματικών διασυνδέσεων». Σε αυτό το πλαίσιο, εντάσσονται και οι πολυετείς συμβάσεις συντήρησης, με ένα μοντέλο SLAs και δείκτες απόδοσης.
Ο κ. Παληός ανέφερε ότι μετά την ολοκλήρωση των έργων αποκατάστασης στη Θεσσαλία θα λειτουργεί το ETCS και το GSM-R, τα οποία θα αυξήσουν τόσο την ασφάλεια όσο και τη χωρητικότητα του δικτύου δίνοντας τη δυνατότητα κυκλοφορίας έως και 160 συρμών την ημέρα στο δίκτυο ή διέλευσης ενός τρένου ανά δέκα λεπτά, δηλαδή τέσσερις φορές περισσότερο συγκριτικά με τις προδιαγραφές του 2022.
«Πρέπει να ενισχυθούν οι εμπορευματικές μεταφορές και προτεραιότητα, σε αυτή την κατεύθυνση, είναι οι συνδέσεις των λιμένων», τόνισε ο επικεφαλής του νέου ΟΣΕ, επισημαίνοντας πως ήδη έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση για τη σύνδεση του λιμένος Αλεξανδρούπολης με το Ορμένιο, ενώ ψηλά στην ατζέντα βρίσκονται τα λιμάνια Θεσσαλονίκης, Καβάλας και Βόλου.
Αναφερόμενος στα εν εξελίξει έργα αποκατάστασης του σιδηροδρομικού δικτύου στην περιοχή της Θεσσαλίας μετά τις καταστροφές από την κακοκαιρία Daniel, σημείωσε πως επελέγη η προσωρινή μείωση των δρομολογίων στον άξονα Αθήνας – Θεσσαλονίκης, «προκειμένου να ανταποκριθούμε στη δέσμευσή μας ότι οι εργασίες θα ολοκληρωθούν εντός του καλοκαιριού του 2026, και να αποδώσουμε στον κόσμο ένα δίκτυο αντάξιο των προσδοκιών του».
Ως προς το ανθρώπινο δυναμικό, ο επικεφαλής του ΟΣΕ τόνισε ότι αναβαθμίζεται το εκπαιδευτικό κέντρο του οργανισμού με την προμήθεια προσομοιωτών και σύγχρονων εργαλείων, ενώ αναφορά έκανε και στην υλοποίηση του συστήματος γεωεντοπισμού αμαξοστοιχιών και τα ενιαία κέντρα εποπτείας.
Διπλή γραμμή μέχρι τη Θεσσαλονίκη από το καλοκαίρι του 2026
Στο πλαίσιο της αναβάθμισης του σιδηροδρόμου ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών, Κωνσταντίνος Κυρανάκης σημείωσε ότι σε έντεκα μήνες από τώρα, η χώρα θα διαθέτει διπλή σιδηροδρομική γραμμή από τον Πειραιά μέχρι τη Θεσσαλονίκη. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «έχουμε βάλει τις βάσεις για τις μεγάλες αλλαγές, ενώ σύντομα ξεκινούν οι εκπαιδεύσεις των μηχανοδηγών στο σύστημα ETCS, με στόχο να έχουμε λειτουργικό αυτόματο σύστημα πέδησης στον σιδηρόδρομο». Παράλληλα χθες (24/9) υπεγράφη και η ΚΥΑ για τις ψυχομετρικές αξιολογήσεις στο σιδηροδρομικό προσωπικό ασφαλείας σε συνεργασία με το ΓΕΕΘΑ. Ο αναπληρωτής υπουργός τόνισε ότι στις δικλείδες ασφαλείας που τίθενται συμπεριλαμβάνεται το επιχειρησιακό κέντρο που θα ελέγχει τα τρένα σε απόκλιση εκατοστών, ενώ ιδιαίτερη αναφορά έκανε στον εμπλουτισμό του ανθρώπινου δυναμικού των Σιδηρόδρομων Ελλάδας, με Έλληνες του εξωτερικού, σημειώνοντας ότι βρίσκονται ήδη σε αξιολόγηση 300 αιτήσεις και προσεχώς θα προγραμματιστούν και συνεντεύξεις των υποψηφίων.
Επίσης, τόνισε ότι υπάρχει ενδιαφέρον από ιδιωτική εταιρεία, τη Levante Train, για τη διεξαγωγή δρομολογίων στη Δυτική Πελοπόννησο στη λογική της διασύνδεσης με την κρουαζιέρα.
Αναφορικά με τα έργα στην Θεσσαλία τόνισε ότι προχωρούν και θα τελειώσουν το καλοκαίρι του 2026, ενώ οι αυτοψίες θα γίνονται στο εξής και με drone ώστε να παρακολουθείται πιο στενά η εκτέλεσή τους.
Αξιολόγηση προσφορών για νέα τρένα από τη Hellenic Train
Τη δέσμευση της Ηellenic Train για την προμήθεια καινούριων τρένων σε συνέχεια του μνημονίου που έχει υπογραφεί με την ελληνική κυβέρνηση επανέλαβε ο Roberto Rinaudo, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, προσθέτοντας πως αυτήν την περίοδο έχουν συγκεντρωθεί και εξετάζονται οι προσφορές. Τόνισε πως η εταιρεία βρίσκεται σε προχωρημένες συζητήσεις με τους μεγαλύτερους κατασκευαστές τρένων στην Ευρώπη, μελετά τις προσφορές που έχει λάβει ώστε να προχωρήσει το αμέσως επόμενο διάστημα στις επενδύσεις, στοχεύοντας σε περισσότερες επιλογές και διαδρομές μετακίνησης στον κεντρικό σιδηροδρομικό διάδρομο και στις γραμμές του προαστιακού σιδηροδρόμου, ταχύτερες μετακινήσεις και βιώσιμες, φιλικές προς το περιβάλλον μεταφορές με τη χρήση καινοτόμων τεχνολογιών.
Δεδομένου ότι η εταιρεία «κληρονόμησε» και διαχειρίζεται εξοπλισμό ηλικίας τουλάχιστον 20 ετών που προκαλεί δυσκολίες, π.χ. στην εξεύρεση ανταλλακτικών, η Hellenic Train εστιάζει στην αντικατάστασή του, «σκοπός για τον οποίο θα συνεργαστούμε με τους εμπλεκόμενους φορείς το προσεχές διάστημα», τόνισε ο Roberto Rinaudo.
Όσον αφορά τις διαταραχές στην κυκλοφορία, τις απέδωσε σε τρεις βασικούς παράγοντες και συγκεκριμένα:
Σχολίασε, επιπλέον, την ανάγκη συνέχισης της συνεργασίας όλων των εμπλεκομένων φορέων – υπουργείο Υποδομών – Μεταφορών, Σιδηρόδρομοι Ελλάδος, ΓΑΙΑΟΣΕ – ώστε να εξακολουθήσουν να εντοπίζονται τα προβλήματα, να αποφασίζονται οι λύσεις και να εφαρμόζονται άμεσα, χαρακτηρίζοντας αυτή την προσέγγιση ορθολογική, καθώς κάτι τέτοιο σημαίνει την ολιστική προσέγγιση στα ανακύπτοντα προβλήματα.
Περισσότεροι έκτακτοι έλεγχοι από τη ΡΑΣ
Ως προς αυτό το τελευταίο και η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) φαίνεται ότι ακολουθεί πλέον μία διαφορετική προσέγγιση. Όπως εξήγησε η νέα πρόεδρος της Αρχής, Γεωργία Αϋφαντοπούλου, η ΡΑΣ στο εξής θα δίνει τα πιστοποιητικά με ολιστική προσέγγιση από το πρώτο στάδιο και πολύ ενισχυμένο έλεγχο της διακινδύνευσης, ώστε η χώρα μας να ακολουθήσει με γρήγορο ρυθμό τις αλλαγές σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ενημέρωσε, ακόμη, για την πρωτοβουλία δημιουργίας ενός ενιαίου συστήματος καταγραφής συμβάντων, καθώς και για την αύξηση των έκτακτων ελέγχων που ήδη διενεργούνται από τη Ρυθμιστική Αρχή από το καλοκαίρι.
Αναφερόμενη στη γνωστή διαμάχη μεταξύ ΟΣΕ και Hellenic Train για το ύψος των τελών υποδομής, προανήγγειλε ουσιαστικά μείωσή τους, χαρακτηρίζοντας το ζήτημα «κατεπείγον»: «Πρέπει να φτιάξουμε τέλη που θα επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να μπουν στον σιδηρόδρομο και να λειτουργήσουν. Διαφορετικά κλείνουμε την αγορά και αυτό δεν το θέλουμε», υπογράμμισε.
Όπως ανέφερε, μάλιστα, η ΡΑΣ έχει αποτυπώσει ήδη τις επιπτώσεις του υφιστάμενου μηχανισμού τελών στη λειτουργία της αγοράς και έχει καταθέσει πρόταση στο υπουργείο για νομοθετική ρύθμιση.
Στο νέο ΟΣΕ το τροχαίο υλικό και ταχεία αξιοποίηση ακινήτων από τη ΓΑΙΑΟΣΕ
Θέμα ημερών είναι η παράδοση του τροχαίου υλικού στον νέο ΟΣΕ, καθώς εκκρεμεί μόνο η υπογραφή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης, σημείωσε από την πλευρά του ο Παναγιώτης Μπαλωμένος, διευθύνων σύμβουλος της ΓΑΙΑΟΣΕ.
Όσον αφορά στην ακίνητη σιδηροδρομική περιουσία, αποστολή της ΓΑΙΑΟΣΕ, ως πρώτο στοίχημα, έθεσε την κατοχύρωση των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων επί των ακινήτων, εκτιμώντας ότι, παρά τα προβλήματα, θα εγγραφεί στο Κτηματολόγιο σχεδόν το σύνολο των δικαιωμάτων του ΟΣΕ.
Έχοντας ολοκληρώσει πέρσι 1.000 αυτοψίες στα ακίνητα της εταιρείας, που αποτελεί μέλος του Υπερταμείου, τις επόμενες ημέρες, όπως αποκάλυψε ο κ. Μπαλωμένος, ξεκινάει ένα έργο αποκατάστασης 150 κτιρίων ανά την Ελλάδα, που εντάσσονται στο καταργημένο δίκτυο.
Ως προς την αξιοποίηση των ακινήτων, ανέφερε πως από τα περίπου 5.000 ακίνητα του χαρτοφυλακίου της εταιρείας, τα δυνητικά προς αξιοποίηση είναι πολύ λιγότερα. «Στοιχεία του πρώτου εξαμήνου δείχνουν ότι η ΓΑΙΑΟΣΕ θα κλείσει το έτος με αυξημένα τα έσοδα από μισθώσεις αυτών των ακινήτων, κατά 20%», ανέφερε και υπογράμμισε την αποφασιστικότητα της εταιρείας να προχωρήσει στην εξυγίανση όσων απαιτείται από τις 580 ενεργές μισθώσεις.
Ο κ. Μπαλωμένος εκτίμησε ότι μέσα τους επόμενους μήνες, και πριν το τέλος του έτους, θα ξεκινήσουν οι κατασκευαστικές εργασίες στο εμπορευματικό κέντρο του Θριασίου και θα ολοκληρωθεί η υποβολή των οικονομικών προσφορών από τους ενδιαφερόμενους για την δημιουργία εμπορευματικού κέντρου στην έκταση του πρώην στρατοπέδου Γκόνου.
Τόνισε ότι χθες ξεκίνησαν οι εργασίες πρώτων μέτρων αποκατάστασης του εμβληματικού κτιρίου του σιδηροδρομικού σταθμού Πελοποννήσου, ενώ επικαιροποιούνται μελέτες με το Υπουργείο Πολιτισμού για μόνιμα μέτρα προστασίας και θα ακολουθήσει ο διαγωνισμός για το περιουσιακό στοιχείο, σε συνδυασμό με τον σιδηροδρομικό σταθμό Αθηνών.
Από την πλευρά του, ο Αντώνης Παναγόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της PEARL, ανέδειξε τη δυνατότητα να αναπτυχθεί στο Θριάσιο ένα εθνικό logistics hub, ενώ κάτι αντίστοιχο είπε πως θα πρέπει να δημιουργηθεί και στη Θεσσαλονίκη. «Υποδομές, πολιτική βούληση και συνεργασία με την αγορά. Αυτές είναι οι προϋποθέσεις προκειμένου η χώρα να καταστεί εμπορευματικός κόμβος», τόνισε χαρακτηριστικά.
