Η Επιτροπή Ανταγωνισμού προχώρησε στις 18 Δεκεμβρίου 2025 σε έγκριση της συναλλαγής μέσω της οποίας η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αποκτά τον αποκλειστικό έλεγχο της επιχειρηματικής δραστηριότητας του αυτοκινητοδρόμου «Εγνατία Οδός» και των τριών κάθετων αξόνων. Η απόφαση, αφορά το σύνολο των παραχωρήσεων, από τη χρηματοδότηση και διαχείριση μέχρι τη λειτουργία, συντήρηση και εμπορική εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου.
Σύμφωνα με την κρίση της Αρχής, η συγκέντρωση καλύπτει αγορές παραχώρησης οδικών αξόνων με διόδια, διαχείρισης υποδομών μεταφοράς και παροχής βοηθητικών υπηρεσιών, χωρίς να εγείρει σοβαρές αμφιβολίες για τη συμβατότητά της με τους κανόνες υγιούς ανταγωνισμού.
Στις 18 Δεκεμβρίου 2025, η Επιτροπή Ανταγωνισμού (Ε.Α.) σε Τμήμα έλαβε την υπ’ αριθ. 897/2025 Απόφαση με την οποία εγκρίθηκε ομόφωνα, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 8 παρ. 3 του Ν. 3959/2011, η συγκέντρωση η οποία αφορά στην απόκτηση αποκλειστικού ελέγχου από την εταιρεία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. επί της επιχειρηματικής δραστηριότητας που συνίσταται στη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του αυτοκινητοδρόμου «Εγνατία Οδός» και των τριών καθέτων οδικών αξόνων αυτού.
H συγκέντρωση αφορά στην αγορά για τη χορήγηση των παραχωρήσεων αυτοκινητοδρόμων με διόδια, στην αγορά διαχείρισης των υποδομών μεταφοράς και στην αγορά λοιπών βοηθητικών υπηρεσιών, όπως οι υπηρεσίες εστίασης, πρατήρια υγρών καυσίμων κ.λπ.
Η Ε.Α. έκρινε ότι η εν λόγω συγκέντρωση, παρ’ ότι εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 1 του άρθρου 6 Ν. 3959/2011, δεν προκαλεί σοβαρές αμφιβολίες, ως προς το συμβατό αυτής με τις απαιτήσεις λειτουργίας του ανταγωνισμού στις επιμέρους αγορές στις οποίες αφορά.
Το πρόγραμμα παρεμβάσεων εκτείνεται και στα συστήματα λειτουργίας της Εγνατίας. Οι κόμβοι, τα Κέντρα Ελέγχου Κυκλοφορίας, οι εγκαταστάσεις φωτισμού και οι υποδομές τηλεματικής θα αναβαθμιστούν ριζικά. Νέες μεταβλητές πινακίδες, κάμερες υψηλής ευκρίνειας, συστήματα καταγραφής και διαχείρισης συμβάντων, αισθητήρες κυκλοφορίας και ενεργειακά αποδοτικός φωτισμός θα εγκατασταθούν σε καίρια σημεία του άξονα και των καθέτων. Η λειτουργία του αυτοκινητόδρομου περνά σε ένα νέο επίπεδο ψηφιοποίησης, με στόχο την ταχύτερη ανταπόκριση σε συμβάντα και τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας.
Ένα ακόμη μέτωπο αφορά τους σταθμούς διοδίων. Όσοι σταθμοί δεν είχαν κατασκευαστεί ή λειτουργήσει μέχρι την έναρξη της παραχώρησης, θα ολοκληρωθούν με ευθύνη του Δημοσίου και θα παραδοθούν ώστε να τεθούν άμεσα σε λειτουργία. Ταυτόχρονα, οι υφιστάμενοι σταθμοί αναβαθμίζονται, με νέες υποδομές, συστήματα πληρωμών και βελτιώσεις στη λειτουργικότητα.
Σε 65 μήνες, αν το πρόγραμμα υλοποιηθεί χωρίς εκτροπές, η Εγνατία δεν θα θυμίζει τον δρόμο των τελευταίων ετών. Θα πρόκειται για έναν άξονα πλήρως αναβαθμισμένο, με σύγχρονη τεχνολογία, υψηλά επίπεδα ασφάλειας και αντοχή στις απαιτήσεις της επόμενης δεκαετίας.
Το νέο πλαίσιο λειτουργίας που τίθεται σε ισχύ με τη σύμβαση παραχώρησης αλλάζει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο υπολογίζονται, επιβάλλονται και εισπράττονται τα διόδια, μετατρέποντάς τα σε ένα σταθερό, αναλογικό και πλήρως προβλέψιμο σύστημα. Για τους οδηγούς αυτό σημαίνει τόσο αυξήσεις όσο και μια νέα λογική τιμολόγησης, για το Δημόσιο, συνεπάγεται ένα αυστηρό μοντέλο υποχρεώσεων και διαφάνειας και για τον παραχωρησιούχο, ένα σταθερό περιβάλλον για επενδύσεις και αναβάθμιση του άξονα.
Σήμερα η Εγνατία Οδός παραμένει ο οικονομικότερος μεγάλος αυτοκινητόδρομος της χώρας. Η μέση χρέωση των διοδίων είναι περίπου 0,03 ευρώ ανά χιλιόμετρο, ένα ποσό που αντιστοιχεί σε περίπου 3 λεπτά του ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι η αντίστοιχη μέση χρέωση στους
υπόλοιπους οδικούς άξονες, όπως η Ολυμπία Οδός ή η Νέα Οδός, φτάνει σχεδόν τα 0,06 ευρώ ανά χιλιόμετρο.
Η σύμβαση λοιπόν προβλέπει αυξήσεις. Όχι απότομα, αλλά σταδιακά, μέσα σε μια μεταβατική διετή περίοδο. Στη διάρκεια αυτών των δύο χρόνων θα τεθούν σε λειτουργία όλοι οι σταθμοί διοδίων, μετωπικοί και πλευρικοί, και η χρέωση θα προσαρμοστεί σταδιακά προς το νέο μοντέλο που βασίζει το τέλος αποκλειστικά στη διανυόμενη απόσταση. Στο τέλος της διετίας ολόκληρος ο άξονας θα λειτουργεί με ενιαίο χιλιομετρικό τιμολόγιο, ενώ οι οδηγοί θα έχουν προσαρμοστεί στις νέες τιμές χωρίς απότομες μεταβολές.
Η μεγάλη αλλαγή είναι η υιοθέτηση ενός πλήρως αναλογικού συστήματος διοδίων. Οι χρεώσεις πλέον δεν συνδέονται με το σημείο όπου βρίσκεται ο σταθμός, αλλά με τα χιλιόμετρα που έχει διανύσει ο οδηγός. Οι βασικοί χιλιομετρικοί συντελεστές έχουν καθοριστεί, συγκεκριμένα περίπου 0,03 – 0,04 ευρώ ανά χιλιόμετρο για δίκυκλα, 0,05 – 0,06 ευρώ για τα ΙΧ, 0,10 – 0,12 ευρώ για μικρά και μεσαία φορτηγά και 0,14 – 0,16 ευρώ για βαρέα οχήματα. Οι τιμές αυτές αποτελούν τη «βάση τιμολόγησης» του νέου συστήματος. Έτσι, ένα ταξίδι όπως η Θεσσαλονίκη – Καβάλα θα κοστίζει γύρω στα 9 – 10 ευρώ για ένα ΙΧ, ποσό που προκύπτει από τον απλό πολλαπλασιασμό της διαδρομής με τη χιλιομετρική χρέωση.
Σε ορισμένα τμήματα της Εγνατίας θα εφαρμοστεί υβριδικό σύστημα διοδίων. Αυτό σημαίνει ότι, ενώ η χρέωση θα παραμένει αναλογική ανά χιλιόμετρο, ο τρόπος είσπραξης θα συνδυάζει σταθερά σημεία με ηλεκτρονική καταγραφή διέλευσης, ιδίως σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν ακόμη ολοκληρωμένες υποδομές για συμβατικούς σταθμούς. Το υβριδικό μοντέλο επιτρέπει την άμεση μετάβαση στη χιλιομετρική χρέωση χωρίς να απαιτείται η ολοκλήρωση όλων των τεχνικών έργων, προετοιμάζοντας παράλληλα το έδαφος για μελλοντικό σύστημα πλήρους ηλεκτρονικής πληρωμής.
Παράλληλα, η σύμβαση τοποθετεί ένα σαφές ανώτατο όριο χρέωσης, που δεν μπορεί να ξεπεραστεί σε καμία περίπτωση το 0,51 ευρώ ανά χιλιόμετρο για τις υψηλότερες κατηγορίες οχημάτων. Το όριο αυτό δεν έχει καμία σχέση με τις τρέχουσες τιμές, λειτουργεί περισσότερο ως μια «δικλείδα ασφαλείας» για τις επόμενες δεκαετίες. Ακόμη και σε περιόδους μεγάλης ανόδου του πληθωρισμού ή αύξησης των λειτουργικών εξόδων, η χρέωση δεν μπορεί να υπερβεί αυτό το επίπεδο.
Σημαντική αλλαγή επέρχεται και στο καθεστώς των απαλλαγών. Μέχρι σήμερα, απαλλαγές όπως αυτές για κατοίκους όμορων περιοχών ή για ανέργους μπορούσαν να εφαρμοστούν σχετικά εύκολα. Στο νέο πλαίσιο, καμία απαλλαγή δεν ισχύει αυτόματα. Χρειάζεται ρητή απόφαση του Δημοσίου, η οποία μπορεί να διαρκεί το πολύ δύο χρόνια και να παραταθεί μόνο με συναίνεση του παραχωρησιούχου. Το κρίσιμο στοιχείο είναι ότι κάθε απαλλαγή συνεπάγεται κόστος για το Δημόσιο, το οποίο υποχρεώνεται να αποζημιώνει πλήρως τον παραχωρησιούχο για την απώλεια εσόδων. Η κοινωνική πολιτική, με άλλα λόγια, παραμένει δυνατή, αλλά πλέον πληρώνεται από το κράτος.
Το νέο καθεστώς επιβάλλει και αυστηρούς κανόνες για όσους δεν πληρώνουν διόδια. Η καταγραφή της παράβασης μέσω φωτογραφίας αποτελεί πλήρη απόδειξη, ότι ο οδηγός υποχρεώνεται να καταβάλει το οφειλόμενο ποσό μαζί με μια αστική ποινή που ισούται με το εικοσαπλάσιο του διοδίου, ενώ σε περίπτωση μη εξόφλησης ο παραχωρησιούχος μπορεί να προχωρήσει σε διαταγή πληρωμής με ταχεία διαδικασία. Η πρακτική της «αυτοσχέδιας απαλλαγής» που γνωρίσαμε στην Εγνατία ανήκει πλέον στο παρελθόν.
Στο ευρύτερο λειτουργικό πλαίσιο της παραχώρησης εντάσσονται και τα ΣΕΑ, τα οποία ο παραχωρησιούχος αναλαμβάνει να λειτουργεί, να συντηρεί και να αναβαθμίζει. Η λειτουργία των ΣΕΑ συνδέεται άμεσα με την ποιότητα της εξυπηρέτησης των οδηγών αλλά και με την ομαλή εφαρμογή του υβριδικού συστήματος διοδίων, καθώς αποτελούν σημεία όπου εγκαθίστανται κρίσιμες τεχνολογικές υποδομές.
Κάπως έτσι, η Εγνατία Οδός εισέρχεται σε μια διετία μετασχηματισμού, στο τέλος της οποίας ο άξονας θα λειτουργεί με ένα ενιαίο, πλήρως αναλογικό σύστημα χρέωσης, με σαφείς κανόνες για τις απαλλαγές, με εγγυημένη εισπραξιμότητα, με αναβαθμισμένες υποδομές και με ένα μοντέλο τιμολόγησης που θα πλησιάζει τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Περισσότερες ειδήσεις
Ξεκινά εντός του Δεκεμβρίου η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού στην κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis
