Στα άκρα έφτασε η αντιπαράθεση στη Βουλή μεταξύ του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστου Δήμα, και του προέδρου της Νέας Αριστεράς, Αλέξη Χαρίτση, για τον αυτοκινητόδρομο Πύργος – Καλό Νερό – Τσακώνα, ο οποίος παραμένει ακόμα στα χαρτιά. Κυρίαρχο διακύβευμα της σύγκρουσης είναι ο οδικός άξονας, το κόστος του οποίου εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε τουλάχιστον 700 εκατ. ευρώ, ενώ στο φόντο της πολυετούς συζήτησης για το έργο προβάλλουν ανεκπλήρωτες δεσμεύσεις αλλά και η οδική απομόνωση της δυτικής Πελοποννήσου, το μέγεθος της οποίας θα φαντάζει ακόμα μεγαλύτερο ύστερα από την ολοκλήρωση του Πάτρα – Πύργος στα τέλη του προσεχούς μήνα.
Την ίδια στιγμή το υπουργείο Υποδομών φαίνεται να αλλάζει γραμμή πλεύσης και να κινείται στην κατεύθυνση υποβολής φακέλου στις ευρωπαϊκές αρχές για το σύνολο του έργου όταν θα φτάσει η ώρα της αναζήτησης χρηματοδότησης, χωρίς πλέον να δεσμεύεται για την προτεραιοποίηση του σημαντικά μικρότερου τμήματος Πύργος – Αλφειός που θα επιμηκύνει την Ολυμπία Οδό έως την αρχαία Ολυμπία, όπως ανέφερε έως πρόσφατα η πολιτική ηγεσία. Σε κάθε περίπτωση, όπως σημειώνουν πηγές κοντά στην υπόθεση, οι οριστικές αποφάσεις θα υποδειχθούν από τη μελέτη κόστους – οφέλους.
Η διαχρονική αβεβαιότητα που περιβάλλει την κατασκευή του οδικού άξονα Πύργος – Καλό Νερό – Τσακώνα, πάντως, έφτασε να εκφραστεί με εκρηκτικό τρόπο στο Κοινοβούλιο, όταν ο κ. Χαρίτσης έχοντας υποβάλλει για πολλοστή φορά σχετική ερώτηση στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, σε ιδιαίτερα αυστηρό ύφος, έκανε λόγο για «εμπαιγμό» των τοπικών κοινωνιών της Μεσσηνίας και της Ηλείας, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι δεν έχει παραδώσει ούτε τις προμελέτες, παρά τις περσινές δεσμεύσεις του υφυπουργού Υποδομών, Νίκου Ταχιάου για άμεση πρόοδο. «Δεν αφορά εμένα προσωπικά ούτε τον εκάστοτε υπουργό. Αφορά μια ολόκληρη περιοχή, δύο νομούς, χιλιάδες ανθρώπους που μετακινούνται καθημερινά και χιλιάδες παραθεριστές», σημείωσε χαρακτηριστικά. Παράλληλα, αμφισβήτησε τη ρεαλιστικότητα του προϋπολογισμού των 700 εκατ. ευρώ, ζητώντας εξηγήσεις για τη διαμόρφωσή του και για τα τρία εναλλακτικά σενάρια χάραξης στην περιοχή του Καϊάφα, όπου υπάρχει περιβαλλοντικό «μπλόκο» από το 2010.
Εκπόνηση μελετών για το έργο από την παραχωρησιούχο εταιρία Ολυμπία Οδός
Απαντώντας ο κ. Δήμας ως προς τον οδικό χάρτη που θα «ξεκλειδώσει» το έργο, επανέλαβε ότι το υπουργείο έχει ήδη δώσει εντολή στον παραχωρησιούχο να προβεί στην εκπόνηση των απαραίτητων μελετών για το σύνολο του τμήματος εισόδου Πύργου – Αλφειός – Καλό Νερό – Τσακώνα και ειδικότερα έχουν εγκριθεί προμελέτες οδοποιίας από τον ανεξάρτητο μηχανικό για τα υποτμήματα Αλφειού – Σαμικού, Σαμικού – Ζαχάρω, Ζαχάρω – Ελιά και Ελιά – Καλό Νερό.
«Οι μελέτες αυτές επικαιροποιούνται με σκοπό την υποβολή του τελικού σχεδιασμού», σημείωσε ο υπουργός προσθέτοντας πως σε κάθε περίπτωση η τελική λύση θα υποβληθεί για τη νέα περιβαλλοντική αδειοδότηση.
Όσον αφορά στο τμήμα Καλό Νερό – Τσακώνα, ο κ. Δήμας ανάφερα πως «έχει ήδη εγκριθεί η οριστική μελέτη οδοποιίας, άρα με την ολοκλήρωση των μελετών θα υποβληθεί σχετικός φάκελος διαχείρισης στις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές που θα εμπεριέχει αντίστοιχο μηχανισμό υλοποίησης του συνόλου του έργου Πύργος – Καλό Νερό – Τσακώνα ως επέκταση της παραχώρησης της Ολυμπίας Οδού».
Ο ίδιος χαρακτήρισε την οδική σύνδεση Πύργος – Καλό Νερό – Τσακώνα «ώριμο αίτημα των τοπικών κοινωνιών, κρίσιμο έργο για την οδική ασφάλεια» και «προτεραιότητα για το υπουργείο».
Ωστόσο, παραδέχθηκε ότι λόγω της απόφασης του ΣτΕ το 2010, που ακύρωσε τους περιβαλλοντικούς όρους διέλευσης του άξονα από τον δήμο Ζαχάρως, η κυβέρνηση μελετά εναλλακτικές λύσεις, όπως η ανατολική χάραξη μέσω του όρους Λαπίθα με σήραγγα στην περιοχή του Καϊάφα και παράκαμψη της Ζαχάρως ή η λεγόμενη «μηδενική λύση», δηλαδή η βελτίωση της υφιστάμενης χάραξης με διαφοροποίηση των τεχνικών, όπου απαιτείται.
Η πιθανή υιοθέτηση της «μηδενικής λύσης» για το τμήμα της Ζαχάρως θα οδηγούσε σε ένα κόστος 700 εκατ. ευρώ: «Ωστόσο ο τελικός προϋπολογισμός θα οριστικοποιηθεί με την ολοκλήρωση των οριστικών μελετών», ανέφερε ο υπουργός ξεκαθαρίζοντας ότι «το έργο δεν έχει εγκαταλειφθεί, αλλά η πολυπλοκότητά του επιβάλλει προσεκτική και τεκμηριωμένη προσέγγιση προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η υλοποίησή του θα γίνει με περιβαλλοντική συμμόρφωση, τεχνική επάρκεια και οικονομική βιωσιμότητα».
Να σημειωθεί ότι στις μέχρι τώρα αναφορές της η κυβέρνηση εμφανιζόταν να προτεραιοποιεί το τμήμα Πύργος – Αλφειός, με στόχο να φτάσει η Ολυμπία Οδός στην Αρχαία Ολυμπία. Το πρώτο αυτό υποτμήμα (μήκους περίπου 13 χλμ.) θεωρείται το πιο ώριμο μελετητικά και περιβαλλοντικά, και η κατασκευή του προγραμματιζόταν κατά προτεραιότητα.
Προκειμένου να ακολουθήσει και το τμήμα Αλφειός – Καλό Νερό – Τσακώνα, μήκους περίπου 76 χλμ., θα πρέπει να εξασφαλιστεί γενναία χρηματοδότηση. Και εκεί βρίσκεται ο βασικός «κόφτης»: Το πιο φτηνό σενάριο χάραξης κοστολογείται στα 700 εκατ. ευρώ, ενώ άλλα σενάρια πλησιάζουν το 1 δισ. ευρώ για το σύνολο του έργου – ποσά εξαιρετικά δύσκολο να εξασφαλιστούν, ιδιαίτερα από ευρωπαϊκά προγράμματα, με δεδομένο ότι ο προϋπολογισμός του ΕΣΠΑ «Μεταφορές 2021-2027» αγγίζει μόλις τα 1,9 δισ. ευρώ συνολικά για τη χώρα, αποτελώντας ένα κλάσμα των χρηματοδοτικών πόρων που δίνονταν στο παρελθόν, όπως έχει πολλάκις αναφέρει ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος.
Α. Χαρίτσης: Σιγή ιχθύος όταν ήταν υπουργός, αποχώρηση ως βουλευτής
Η αντιπαράθεση στη Βουλή δεν έμεινε, πάντως, στο τεχνικό σκέλος. Ο Χρίστος Δήμας κατηγόρησε τον Αλέξη Χαρίτση για υποκρισία, υπενθυμίζοντας ότι όταν ο ίδιος ήταν τομεάρχης Ανάπτυξης της ΝΔ, είχε υποβάλει 16 γραπτές ερωτήσεις στον τότε υπουργό κ. Χαρίτση για το ΕΣΠΑ χωρίς να λάβει ποτέ απάντηση. «Είστε υποκριτής», είπε, προκαλώντας την αποχώρηση από την αίθουσα του κ. Χαρίτση, ο οποίος σημείωσε ότι «οι πολίτες έχουν κουραστεί από υποσχέσεις».
Το χθεσινό περιστατικό καταδεικνύει πως το έργο, το οποίο αρχικά περιλαμβανόταν στην παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού και αφαιρέθηκε το 2013 λόγω της οικονομικής κρίσης, βρίσκεται ακόμα σε αναμονή προκαλώντας σφοδρές εντάσεις. Παρά τις δεσμεύσεις, τις προμελέτες, τις μελέτες και τις εναλλακτικές όπου εξετάζονται, έως και σήμερα δεν έχει δοθεί σαφές χρονοδιάγραμμα ούτε για το πότε μπορεί να εκκινήσει το έργο που θα ολοκληρώσει.
Η τοπική κοινωνία, πάντως, απαιτεί τώρα περισσότερο από κάθε άλλη φορά το έργο με τους Περιφερειάρχες Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας, Δημήτρη Πτωχό και Νεκτάριο Φαρμάκη, να προαναγγέλλουν κοινή πρωτοβουλία για την κατασκευή του δρόμου. Ο κ. Πτωχός δήλωσε πρόσφατα ότι πρόκειται για έργο «βαθύτατα αναπτυξιακό», τονίζοντας ότι πέρα από την οδική ασφάλεια, ο άξονας αυτός συνδέει ανατολική, κεντρική και δυτική Πελοπόννησο, συμβάλλοντας καθοριστικά στην τουριστική και οικονομική ανάπτυξη.
