Στην σημερινή (31/7) τελετή παράδοσης της νέας χάραξης της Εθνικής Οδού Πατρών – Πύργου, παρέστη ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, τονίζοντας πως η σημερινή ημέρα σηματοδοτεί την αποκατάσταση μιας ιστορικής αδικίας σε βάρος των πολιτών της Δυτικής Ελλάδας.
Ο Πρωθυπουργός δήλωσε ότι η χώρα αφήνει πίσω της μια εκκρεμότητα δεκαετιών, παραδίδοντας επιτέλους έναν σύγχρονο, ασφαλή και λειτουργικό αυτοκινητόδρομο. Όπως σημείωσε, ο συγκεκριμένος δρόμος «ταλαιπώρησε διαχρονικά» την περιοχή, υπονομεύοντας την ασφάλεια, την οικονομική ανάπτυξη και την καθημερινότητα των πολιτών.
«Μεγάλη προσπάθεια όλων όσων βρέθηκαν στην ηγεσία του υπουργείου οδήγησε στο να έχουμε σήμερα αυτόν τον ωραίο δρόμο που από αύριο θα δοθεί στην κυκλοφορία», τόνισε, επισημαίνοντας πως αποτελεί έργο που ενώνει το παρελθόν με το μέλλον.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν παρέλειψε να αποτίσει φόρο τιμής σε όσους έχασαν τη ζωή τους στον παλιό, επικίνδυνο δρόμο, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως πολλοί νέοι δεν πρόλαβαν να συμπληρώσουν τα 30 τους χρόνια. «Σήμερα οφείλουμε να θυμηθούμε όλους αυτούς που δεν είναι μαζί μας επειδή η ελληνική πολιτεία καθυστέρησε επί δεκαετίες να προσφέρει έναν ασφαλή αυτοκινητόδρομο», ανέφερε με έμφαση.
Στο περιθώριο της τελετής, ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε πως η νέα χάραξη της Πατρών – Πύργου αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου πλάνου ανασυγκρότησης των υποδομών στη χώρα. Έργα όπως η επέκταση του Μετρό Θεσσαλονίκης προς την Καλαμαριά, η ολοκλήρωση του Ε65, της Αμβρακίας (Βόνιτσα – Λευκάδα), του Fly Over και του ΒΟΑΚ βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, ενισχύοντας την προσβασιμότητα και συνδέοντας περιοχές με αναπτυξιακή δυναμική.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Πρωθυπουργός, «χρέος μας είναι να μιλούμε με τα έργα μας, να τιμούμε τις προεκλογικές μας δεσμεύσεις και να δίνουμε απαντήσεις στα πραγματικά προβλήματα των πολιτών».
Κατά την πορεία του προς τον χώρο της τελετής, ο Πρωθυπουργός έκανε στάση στον κόμβο της Κάτω Αχαΐας, όπου ενημερώθηκε από εκπροσώπους της «Ολυμπίας Οδού» για τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου, παρουσία του Υπουργού Υποδομών Χρίστου Δήμα και του Υφυπουργού Νίκου Ταχιάου.
«Πρόκειται αναμφισβήτητα για ένα έργο εθνικής εμβέλειας. Τόσο ως προς τις τεχνικοοικονομικές του διαστάσεις όσο και ως προς τις θετικές προεκτάσεις που έχει η λειτουργία του: στην οδική ασφάλεια, την κοινωνική συνοχή, την τοπική και εγχώρια ανάπτυξη, αλλά και την εξωστρέφεια της πατρίδας μας, η οποία εμπλουτίζει διαρκώς τον χάρτη των οδικών της υποδομών», δήλωσε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών.
Πρόσθεσε ότι το έργο αντιμετώπισε πολλά προβλήματα, λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά και των ατελέσφορων χειρισμών που έγιναν πριν από μια δεκαετία. Όμως, από τον Ιανουάριο του 2020, όταν υπεγράφη το Μνημόνιο Συναντίληψης για την επανένταξή του στη σύμβαση παραχώρησης της Ολυμπίας Οδού, ο Αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος μετατράπηκε από αρνητικό, σε θετικό παράδειγμα κατασκευής δημόσιου έργου.
«Η στασιμότητα μετατράπηκε σε κίνηση από τις διαδοχικές Κυβερνήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη και με την ουσιαστική συμβολή όλων των Υπουργών Υποδομών και Μεταφορών από τότε μέχρι σήμερα, και των υπηρεσιακών παραγόντων, ο δρόμος ολοκληρώθηκε εντός του χρονοδιαγράμματος που είχε τεθεί», ανέφερε ο κ. Δήμας.
Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών πρόσθεσε ότι τους τελευταίους μήνες εντατικοποιήθηκαν οι αυτοψίες στα εργοτάξια, ώστε να παραδοθεί εγκαίρως ένας ασφαλής και σύγχρονος οδικός άξονας. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: «Με τη λειτουργία του, η Ολυμπία Οδός καθίσταται ο τρίτος μεγαλύτερος αυτοκινητόδρομος στη χώρα, με συνολικό μήκος 277 χλμ., συνδέοντας τις Περιφέρειες Αττικής, Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας και κατ’ επέκταση άλλες δύο Περιφέρειες: της Ηπείρου και των Ιόνιων Νήσων.
Μέσω της Ολυμπίας Οδού, η διαδρομή Πάτρα – Πύργος θα καλύπτεται σε μόλις 45 λεπτά, ενώ το ταξίδι από την Αθήνα μέχρι τον Πύργο θα διαρκεί περίπου 2 ώρες και 45 λεπτά, με ασφάλεια και άνεση».
«Κατά τη διετή θητεία μου στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, είναι η δεύτερη φορά που παρίσταμαι σε παράδοση οδικού έργου, το οποίο δικαιωματικά αποδίδεται στον πολιτικό που το εμπνεύστηκε, το προώθησε και το ολοκλήρωσε. Ο σημερινός δρόμος δεν παραδίδεται απλώς. Ανήκει στον Κυριάκο Μητσοτάκη, που από την αρχή μέχρι το τέλος υπήρξε κινητήριος δύναμη της υλοποίησής του.
Θα ήθελα να συμβάλω στη σημερινή ημέρα με τρεις βασικές διαπιστώσεις:
Πρώτον, αναδεικνύεται η αξία των παραχωρήσεων ως εργαλείου της Πολιτείας. Το έργο αυτό ολοκληρώθηκε επειδή εντάχθηκε στην Παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού. Η ένταξη αυτή δεν θα είχε επιτευχθεί χωρίς την προσωπική συμμετοχή του Πρωθυπουργού. Αν είχε ακολουθηθεί η κλασική διαδικασία δημόσιας σύμβασης, το έργο θα καθυστερούσε να συμβασιοποιηθεί. Οι παραχωρήσεις αποδεικνύουν ότι μπορούν να φέρουν ταχύτερα αποτελέσματα. Και οι προηγούμενες πολιτικές ηγεσίες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών μπορούν να επιβεβαιώσουν ότι ο δρόμος Πάτρα-Πύργος αποτελούσε προσωπικό στοίχημα του Πρωθυπουργού. Μπορώ να επικαλεστώ τη μαρτυρία του Χρήστου Σταϊκούρα με τον οποίο συνυπηρετήσαμε στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και να τονίσω και τη δική του συμβολή σε αυτό το έργο.
Δεύτερον, αναγνωρίζεται η αποτελεσματικότητα του κατασκευαστικού κλάδου. Πριν ενάμιση μήνα, επισκεπτόμενος το έργο, είχα αμφιβολίες για το αν θα μπορέσουμε να το παραδώσουμε σήμερα. Κι όμως, ο κλάδος απέδειξε ότι μπορεί να ανταποκριθεί με ταχύτητα και αρτιότητα, παραδίδοντας έργα που πραγματικά συμβάλλουν τις κοινωνίες.
Τρίτον, συνήθως, όταν παραδίδουμε ένα έργο, αυτό το οποίο αποτελεί το βασικό σημείο αναφοράς είναι η συμβολή του στην ανάπτυξη του τόπου. Όλοι μιλάνε για την ανάπτυξη, όλοι μιλάνε για την ταχύτητα με την οποία μπορούν να φτάσουν στον προορισμό τους, είτε αυτός αφορά τη μεταφορά ανθρώπων, είτε εμπορευμάτων. Στην περίπτωση του Πάτρα – Πύργος όμως, όλοι μιλούν για τις ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν. Είναι σημαντικό να τονίζουμε ότι έρχονται στιγμές που αυτό μας ενδιαφέρει περισσότερο από την οικονομία των πραγμάτων είναι η ανθρώπινη ζωή. Και αυτό αποδείχτηκε σε αυτόν τον δρόμο. Και νομίζω ότι χαρακτηρίζει και τους ανθρώπους αυτού του τόπου, αλλά και τις προτεραιότητες που έθεσε η Κυβέρνησή μας, οι οποίες δεν εξαντλούνται μόνο στο Πάτρα-Πύργος, όπου είχαν προηγηθεί πολύ σημαντικές παρεμβάσεις στην παλιά πλέον “Νέα Εθνική Οδό”, αλλά προχωρούν και σε άλλα έργα, όπως ο ΒΟΑΚ, ένα έργο το οποίο και αυτό έχει πάρει το δικό του ρυθμό.
Συνεπώς, τα σημερινά εγκαίνια δεν είναι απλώς η παράδοση ενός δρόμου. Είναι η επισφράγιση πρώτον της αξιοπιστίας, δεύτερον της αποτελεσματικότητας, και τρίτον και σημαντικότερο της ανθρωπιάς».
Ο Γενικός Γραμματέας Υποδομών Δημήτρης Αναγνώπουλος ανέλυσε τα τεχνικά στοιχεία του έργου: «Σήμερα παραδίδουμε έναν αυτοκινητόδρομο που δεν είναι μόνο έργο υποδομής, αλλά αποτελεί δικαίωση των προσπαθειών που κατέβαλαν οι πολιτικές ηγεσίες και οι υπηρεσίες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών από το 2019 μέχρι σήμερα. Ένα έργο που από το 2007 πέρασε από πολλά και δύσκολα στάδια μέχρι να ολοκληρωθεί. Εγκαινιάζουμε 65 από τα συνολικά 75 χιλιόμετρα του νέου αυτοκινητοδρόμου Πάτρα – Πύργος, ενός άρτιου τεχνικά έργου που υλοποιήθηκε με σεβασμό στο περιβάλλον, στις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας και στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο παλιός δρόμος Πάτρα – Πύργος ήταν από τους πιο επικίνδυνους στη χώρα όπου έχασαν τη ζωή τους αρκετοί συνάνθρωποί μας και καταφέραμε με την εφαρμογή στοχευμένων μέτρων οδικής ασφάλειας την σημαντική μείωση των ατυχημάτων».
Π. Παπανικόλας: Σύγχρονος, ολοκληρωμένος, πλήρως λειτουργικός αυτοκινητόδρομος στην Ηλεία
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Ολυμπίας Οδού Α.Ε. Παναγιώτης Παπανικόλας, εκμέρους όλων των ανθρώπων του Έργου Παραχώρησης, εκπροσωπώντας τους μετόχους του, VINCI Concessions, AVAX, AKTOR, TERNA, επεσήμανε ότι: «Με το έργο που παραδίδουμε σήμερα, η Ολυμπία Οδός φέρνει για πρώτη φορά έναν σύγχρονο, ολοκληρωμένο, πλήρως λειτουργικό αυτοκινητόδρομο στην Ηλεία. Η αποστολή μας συνεχίζεται τώρα με την καθημερινή διαχείριση και τη συστηματική συντήρηση της υποδομής. Στόχος μας είναι σταδιακά να ενσωματώσουμε όλες τις καινοτομίες, τις τεχνολογίες αιχμής, τις βιώσιμες πρακτικές και τον ολοκληρωμένο μηχανισμό υπηρεσιών οδικής ασφάλειας, που εφαρμόζουμε στην Ολυμπία Οδό, έχοντας επιτύχει μέχρι σήμερα μείωση των ατυχημάτων κατά 93%. Ευχαριστώ θερμά όλους όσοι εργάστηκαν στην κατασκευή του έργου, αλλά και τους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας για την εμπιστοσύνη και την άριστη συνεργασία μας».
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΤΕΡΝΑ, Χρήστος Παναγιωτόπουλος δήλωσε: «Σήμερα είναι μια σημαντική ημέρα για την Ηλεία και για την Ολυμπία Οδό συνολικά. Ένα έργο που για χρόνια παρέμενε στα χαρτιά, γίνεται πραγματικότητα. Το νότιο σκέλος, από τη Γαστούνη μέχρι τον Πύργο, που κατασκεύασε η ΤΕΡΝΑ, είναι ένα κρίσιμο τμήμα του άξονα που συνδέει την Πάτρα με τη νότια Πελοπόννησο, ενισχύοντας τις εμπορευματικές ροές, την τουριστική ανάπτυξη και προπαντός την οδική ασφάλεια. Εργαστήκαμε με αφοσίωση και επαγγελματισμό για να παραδώσουμε ένα έργο αντάξιο των υψηλών ποιοτικών προτύπων που χαρακτηρίζουν την ΤΕΡΝΑ και τον Όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ».
Ταχύτερες και κυρίως ασφαλέστερες μετακινήσεις υπόσχεται ο νέος σύγχρονος αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος, το μεγαλύτερο τμήμα του οποίου θα εγκαινιαστεί σήμερα (31/7) το απόγευμα από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και θα δοθεί στην κυκλοφορία από την επόμενη μέρα, Παρασκευή 1η Αυγούστου στις 12:00 το μεσημέρι.
Πρόκειται για το μεγαλύτερο μέρος του νέου αυτοκινητόδρομου με την ολοκλήρωση των πρώτων 65 από τα συνολικά 75 χιλιόμετρα, που θα συνδέουν την Αχαΐα με την Ηλεία μέσω ενός σύγχρονου, πλήρως αυτοματοποιημένου οδικού άξονα. Η παράδοση του άξονα αποτελεί μια εξαιρετικά χαρμόσυνη είδηση για τη Δυτική Ελλάδα, καθώς πρόκειται για ένα έργο που βρισκόταν επί δεκαετίες σε εκκρεμότητα αντιμετωπίζοντας πολλά εμπόδια και καθυστερήσεις.
Το νέο οδικό τμήμα, Καμίνια – Πύργος, που παραδίδεται στην κυκλοφορία, περιλαμβάνει ανισόπεδους κόμβους, λωρίδα έκτακτης ανάγκης (ΛΕΑ), σύγχρονα ΣΕΑ (Σταθμούς Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών), υδραυλικά και αντιπλημμυρικά έργα, καθώς και ηλεκτρονικές πινακίδες δυναμικών μηνυμάτων. Όλα τα συστήματα λειτουργούν με πλήρη αυτοματοποίηση, κάνοντας τον Πατρών – Πύργου τον πρώτο πλήρως αυτοματοποιημένο αυτοκινητόδρομο της Ελλάδας.
Η λειτουργία των διοδίων θα ξεκινήσει σταδιακά. Σύμφωνα με την Ολυμπία Οδό, στην παραχώρηση της οποίας έχει ενταχθεί, αρχικά θα ενεργοποιηθεί το σύστημα χρέωσης μόνο για τη ζώνη Κυλλήνη – Πύργος (29 χλμ.), με μετωπικό σταθμό στον Πύργο και πλευρικό σταθμό στην Αμαλιάδα. Αντίθετα, η ζώνη Μιντιλόγλι – Κυλλήνη (46 χλμ.), στην οποία περιλαμβάνονται και τα υπό κατασκευή 10 τελευταία χιλιόμετρα (από Μιντιλόγλι έως Καμίνια), θα παραμείνει χωρίς χρέωση έως την ολοκλήρωση του έργου στο τέλος του έτους.
Οι τιμές διοδίων, όπως έχουν ανακοινωθεί, για τα επιβατικά οχήματα (Κατηγορία 2) είναι 2,10 ευρώ στον μετωπικό σταθμό Πύργου και 1,20 ευρώ στον πλευρικό σταθμό Αμαλιάδας, ενώ συνολικά κυμαίνονται από 0,80 έως 7,50 ευρώ, ανάλογα με το όχημα και τον σταθμό διέλευσης.
Παράλληλα, επεκτείνεται το πρόγραμμα εκπτωτικών διοδίων VALUE, με εκπτώσεις από 15% έως και 60% ανάλογα με τη συχνότητα διέλευσης, μέσω χρήσης του πομποδέκτη ΟΛΥΜΠΙΑ PASS.
Πιο γρήγορες και πιο ασφαλείς διαδρομές
Με την ολοκλήρωση του νέου αυτοκινητοδρόμου η διαδρομή Αθήνα – Πύργος θα μειωθεί στα 2 ώρες και 45 λεπτά, ενώ το σκέλος Πάτρα – Πύργος θα διανύεται σε περίπου 35 λεπτά, έναντι τουλάχιστον 75 λεπτών με την παλιά οδό. Αυτή η μείωση χρόνου μεταφράζεται και σε σημαντικό όφελος στις εμπορευματικές μεταφορές, ενώ βελτιώνει σημαντικά την προσβασιμότητα στον Νομό Ηλείας.
Ωστόσο το μεγαλύτερο πλεονέκτημα από την κατασκευή του νέου οδικού άξονα είναι η βελτίωση της οδικής ασφάλειας, καθώς το παλιό οδικό δίκτυο Πάτρα – Πύργος είχε χαρακτηριστεί ως ένα από τα πιο αιματοβαμμένα στη χώρα, με κατά μέσο όρο 13 θανάτους τον χρόνο τα τελευταία χρόνια. Η νέα χάραξη εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε θεαματική μείωση των τροχαίων δυστυχημάτων, καθώς ολόκληρη η διαδρομή μετατρέπεται σε κλειστό αυτοκινητόδρομο με αυστηρά πρότυπα ασφαλείας. Η κατασκευή του έργου έγινε με χρηματοδότηση από τα ΕΣΠΑ 2014 – 2020 και 2021 – 2027.
Ο αυτοκινητόδρομος κατασκευάστηκε από τρεις μεγάλους αναδόχους. Η εταιρεία Άβαξ ανέλαβε το τμήμα Μιντιλόγλι – Καραϊϊκα, η ΑΚΤΩΡ το τμήμα Καραϊϊκα – Γαστούνη και η ΤΕΡΝΑ το τμήμα Γαστούνη – Πύργος. Το έργο υλοποιείται με συγχρονισμό με το υφιστάμενο δίκτυο της Ολυμπίας Οδού, που καλύπτει τη διαδρομή Αθήνα – Πάτρα – Πύργος.
Ο νέος αυτοκινητόδρομος θα περιλαμβάνει:
Όπως ανέφερε σε δηλώσεις του ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος, η κατασκευή του έργου έγινε σε χρόνο ρεκόρ και με προδιαγραφές αντίστοιχες με εκείνες των πιο σύγχρονων ευρωπαϊκών οδικών δικτύων. Τόνισε πως «η ποιότητα του έργου παραπέμπει σε παραχώρηση, αντίστοιχη με το τμήμα Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα που ήδη λειτουργεί ως Ολυμπία Οδός», ενώ έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη χιλιομετρική χρέωση, σημειώνοντας ότι μπορεί να εκκρεμεί συνολικά ως θεσμική ρύθμιση, αλλά στην Πατρών – Πύργου θα ισχύει αναλογική καταβολή διοδίων, με βάση την απόσταση που διανύεται.
Πραγματικότητα μετά από παλινωδίες ετών
Η παράδοση του έργου έρχεται ως επιστέγασμα μιας περιόδου ανασχεδιασμών και καθυστερήσεων. Αρχικά, το τμήμα Πάτρα – Πύργος – Τσακώνα εντασσόταν στην σύμβαση παραχώρησης του 2008. Όμως το 2013, εξαιτίας της δημοσιονομικής κρίσης, το δυτικό σκέλος αφαιρέθηκε. Ακολούθησαν 8 κατακερματισμένοι διαγωνισμοί, από τους οποίους μόνο τρεις υπεγράφησαν, για να ακυρωθούν και αυτοί αργότερα. Η τελική λύση δόθηκε το 2021, με την επανένταξη του έργου στην παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού.
Η υλοποίηση του Πάτρα – Πύργος ανοίγει τον δρόμο για την κατασκευή του τελευταίου τμήματος της Ολυμπίας Οδού, από τον Πύργο έως την Τσακώνα. Το έργο, μήκους περίπου 90 χιλιομέτρων, παραμένει σε φάση μελετών και αναμονής για περιβαλλοντική αδειοδότηση, ιδιαίτερα στο ευαίσθητο τμήμα της Ζαχάρως που υπάγεται στο δίκτυο Natura. Η τμηματική υλοποίηση του Πύργος – Αλφειός θεωρείται το πιθανότερο πρώτο βήμα, ενώ εξετάζεται εναλλακτική χάραξη με σήραγγα στον Λαπίθα, ανατολικά της Ζαχάρως.
Το συνολικό κόστος του έργου από Πύργο έως Τσακώνα εκτιμάται σε τουλάχιστον 700 εκατ. ευρώ, κάτι που καθιστά τη χρηματοδότησή του μια μεγάλη πρόκληση, η οποία έως τώρα δεν έχει βρει τη λύση της. Ωστόσο, πρόκειται για έναν κομβικής σημασίας οδικό άξονα που ενώνει τη Δυτική Πελοπόννησο με την Ιόνια Οδό και τον λεγόμενο «Μπλε Διάδρομο» της Αδριατικής που ξεκινά από την Τεργέστη και φτάνει ως την Ελλάδα μέσω Κροατίας, Μαυροβουνίου και Αλβανίας.