Εναλλακτικές λύσεις προκειμένου η ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του νέου Διεθνούς Αεροδρομίου του Ηρακλείου στο Καστέλι να μην απομακρυνθεί υπερβολικά από τον Φεβρουάριο του 2027, εξετάζει ήδη το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, καθώς παρά το γεγονός ότι η πρόοδος του έργου έχει ξεπεράσει το 55%, το υπάρχον χρονοδιάγραμμα δεν μοιάζει πλέον ρεαλιστικό με τις εκτιμήσεις να μεταθέτουν την έναρξη λειτουργίας του νέου αερολιμένα το 2028.
Μπορεί το 2020 ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης να δεσμευόταν ότι το έργο θα έχει ολοκληρωθεί σε μία πενταετία, ωστόσο στην πορεία προέκυψαν σοβαρά εμπόδια, ορισμένα εκ των οποίων ακόμα δεν έχουν υπερπηδηθεί. Τις νέες συνθήκες φαίνεται ότι διαμορφώνουν οι προκλήσεις σε επίπεδο υποδομών, αρχαιολογίας και αδειοδοτήσεων.
Ένα από τα βασικά σημεία καθυστέρησης εντοπίζεται στον Λόφο 24, όπου έχει προγραμματιστεί η εγκατάσταση του ραντάρ του νέου αεροδρομίου. Όπως ανέλυσε χθες (23/6) στη Βουλή ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος, κατά τη διάρκεια των εργασιών βρέθηκαν αρχαιότητες που χαρακτηρίστηκαν μεγάλης σημασίας από το υπουργείο Πολιτισμού, οι οποίες καθιστούν αναγκαία μια εκτενή αναθεώρηση του αρχικού σχεδιασμού. Η αναθεώρηση αφορά κυρίως τη χωροθέτηση και τον τρόπο εγκατάστασης του ραντάρ.
Η συγκεκριμένη υπόθεση βρίσκεται πλέον στην τελική φάση επίλυσης, καθώς μέσα στην πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου αναμένεται να συζητηθεί στο ΚΑΣ (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο), με στόχο να προχωρήσει η διαδικασία δημοπράτησης των συστημάτων αεροναυτιλίας. Σύμφωνα με τον υφυπουργό, από την πορεία της σχετικής δημοπράτησης και της τοποθέτησης των συστημάτων αυτών θα εξαρτηθεί και η ενδεχόμενη καθυστέρηση της συνολικής παράδοσης του έργου.
Εφόσον το απαιτήσουν οι συνθήκες, δύο είναι οι διαθέσιμες εναλλακτικές:
«Τυχόν καθυστέρηση θα πρέπει με κάποιον τρόπο είτε να αφομοιωθεί από το έργο επιτρέποντας μια μεταβατική λειτουργία με τα συστήματα του «Καζαντζάκης» ή να οδηγήσει σε παράταση της παράδοσης του έργου». Μέχρις στιγμής, πάντως, δεν έχουν ληφθεί οι σχετικές αποφάσεις με τον κ. Ταχιάο να προσθέτει απαντώντας στον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Χάρη Μαμουλάκη πως «η ημερομηνία παράδοσης είναι η 6η Φεβρουαρίου 2027. Δεν υπάρχει άλλη. Άλλη ημερομηνία θα υπάρξει μόνο αν υπάρξει σχετικό αίτημα του παραχωρησιούχου που έχει αναλάβει την εκτέλεση του έργου», υπογράμμισε.
Περιβαλλοντικά και αρχαιολογικά εμπόδια στην οδική σύνδεση ΒΟΑΚ – Καστελίου
Δεύτερο μεγάλο «αγκάθι» αποτελεί η οδική σύνδεση του νέου αεροδρομίου με τον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ). Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στην περιοχή του Πετριανού Λάκκου, όπου ήρθαν στην επιφάνεια περιβαλλοντικά και αρχαιολογικά εμπόδια «που οδήγησαν σε σημαντικές καθυστερήσεις». Η περιβαλλοντική αδειοδότηση δεν κατέστη δυνατή χωρίς να προηγηθούν σημαντικές τεχνικές μεταβολές όπως η ανάγκη κατασκευής δίδυμης σήραγγας μήκους περίπου 3 χιλιομέτρων, έργο το οποίο δεν προβλεπόταν στην αρχική σύμβαση παραχώρησης.
Αυτήν την εβδομάδα αναμένονται οι υπογραφές για την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, αλλά η κατασκευή των σηράγγων φαίνεται ότι θα καθυστερήσει σημαντικά και θα ολοκληρωθεί μετά την περαίωση του νέου αεροδρομίου. Για τον λόγο αυτόν το υπουργείο μελετά εναλλακτικές οδεύσεις και συγκεκριμένα από την περιοχή του Αρκαλοχωρίου, από τον δρόμο από τον οποίο σήμερα συνδέεται με το Ηράκλειο και με το Καστέλλι.
Για αναγκαίο μεν, αλλά μη προβλεπόμενο στη σύμβαση έργο, έκανε λόγο ο κ. Ταχιάος αναφερόμενος στην κατασκευή των σηράγγων προαναγγέλλοντας ότι θα αντιμετωπιστεί συμβατικά με τις εξαιρετικές διαδικασίες που προβλέπονται από την παραχώρηση.
«Στόχος είναι όσο μπορούμε να καλύψουμε τυχόν καθυστερήσεις που προκύπτουν στο έργο, οι οποίες οφείλονται σε ανωτέρα βία και όχι σε οποιαδήποτε αβελτηρία είτε του Δημοσίου είτε του παραχωρησιούχου», ανέφερε ο υφυπουργός.
Άλλωστε το υφιστάμενο αεροδρόμιο του Ηρακλείου έχει ήδη ξεπεράσει τα όριά του με τις υποδομές να μην μπορούν να προλάβουν τη συνεχιζόμενη αύξηση της επιβατικής κίνησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ), το κρατικό αεροδρόμιο του Ηρακλείου εξυπηρέτησε τον Μάϊο 1.054.181 επιβάτες, ήτοι ποσοστό αύξησης 2% σε σχέση με πέρυσι τον ίδιο μήνα.
Με γοργό ρυθμό οι κατασκευαστικές εργασίες
Αναφορικά με τις κατασκευαστικές εργασίες του νέου αεροδρομίου, αυτές προχωρούν εντατικά, ενώ παράλληλα έχουν δρομολογηθεί και τα έργα ενεργειακής σύνδεσης, με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να εγκρίνει την εγκατάσταση της γραμμής μεταφοράς ρεύματος, που θα συνδέει τον αερολιμένα με το δίκτυο Λινοπεράματα – Ιεράπετρα.
Στο μεταξύ έχει προβλεφθεί και σειρά απαραίτητων παρεμβάσεων γύρω από το Αεροδρόμιο. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον κ. Ταχιάο:
Οι παρεμβάσεις σε ύδρευση και αποχέτευση προκειμένου να διερευνηθούν και οι μελλοντικές ανάγκες του αεροδρομίου και των γύρω περιοχών και περιβαλλοντική θωράκιση εντάσσονται στη συμπληρωματική σύμβαση, ενώ έχουν δρομολογηθεί με Υπουργική Απόφαση από το 2022. Σύμφωνα με τον υφυπουργό, όλες οι σχετικές εργασίες βρίσκονται υπό εξέλιξη, χωρίς καθυστερήσεις.
Ο νέος διεθνής αερολιμένας Ηρακλείου Κρήτης θα είναι ένας από τους πλέον σύγχρονους της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Αναπτύσσεται από την κοινοπραξία «Διεθνής Αερολιμένας Ηρακλείου Κρήτης Α.Ε.», στην οποία συμμετέχουν το ελληνικό Δημόσιο (45,9%), ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (32,46%) και ο ινδικός όμιλος GMR (21,64%). Η εγκατάσταση θα καλύπτει 6.030 στρέμματα και προβλέπεται να εξυπηρετεί ετησίως πάνω από 18 εκατομμύρια επιβάτες, με τον τερματικό σταθμό να φτάνει τα 93.572 τ.μ.
Από το αρχικό πλάνο του 2019 έως σήμερα, το μέγεθος του έργου αυξήθηκε κατά 32% και ο προϋπολογισμός του ενισχύθηκε κατά 105 εκατ. ευρώ. Η χρηματοδότηση για τα συστήματα αεροναυτιλίας, που αποτελεί κρίσιμο πεδίο, έχει οριστεί στα 70 εκατ. ευρώ.
