Σε νέα τροχιά φαίνεται να εισέρχεται ο σχεδιασμός και η ωρίμανση των σιδηροδρομικών έργων στη χώρα, καθώς με απόφαση της Κυβερνητικής Επιτροπής Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, η υλοποίηση σειράς επενδύσεων ύψους 1,3 δισ. ευρώ έως το 2030 μεταφέρεται στη Μονάδα Στρατηγικών Συμβάσεων (PPF) του Υπερταμείου, όπως έχει ήδη αναφέρει σε ρεπορτάζ του το energodromio.gr στις 19/5. Η κίνηση αυτή επελέγη με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών και την ταχύτερη απορρόφηση ευρωπαϊκών πόρων, ωστόσο φαίνεται να «ακυρώνει» με το …καλημέρα την ενιαία εταιρία «Σιδηρόδρομοι Ελλάδας», προκαλώντας τις έντονες αντιδράσεις των εξειδικευμένων μηχανικών του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ, οι οποίοι κάνουν λόγο για πειραματισμούς.
Η εξέλιξη έρχεται μόλις έξι μήνες μετά την ψήφιση του Νόμου 5167/2024, με τον οποίο η κυβέρνηση εξήγγειλε την ίδρυση της «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μ.Α.Ε.» που θα είχε την αποκλειστική ευθύνη για την υλοποίηση όλων των σιδηροδρομικών έργων. Ωστόσο ο νέος φορέας δεν αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργικός πριν από τα τέλη του 2025.
Ο Σύλλογος Διπλωματούχων Μηχανικών Σιδηροδρόμων εκφράζει ανοιχτά την αντίθεσή του στην εξέλιξη αυτή, σημειώνοντας ότι η εμπλοκή του Υπερταμείου σε έργα υψηλής τεχνικής πολυπλοκότητας γίνεται χωρίς την απαιτούμενη εξειδίκευση, ενώ τονίζει τον κίνδυνο περαιτέρω απαξίωσης του δημοσίου χαρακτήρα των υποδομών.
«Η διαχείριση και υλοποίηση των έργων πρέπει να παραμείνει σε ένα φορέα με τεχνική επάρκεια και αποκλειστική αρμοδιότητα, όπως η υπό ίδρυση Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μ.Α.Ε.», τονίζεται στην ανακοίνωση του Συλλόγου.
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τις αποφάσεις της κυβερνητικής επιτροπής Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, η Μονάδα Ωρίμανσης Έργων του Υπερταμείου (PPF) αναλαμβάνει την ωρίμανση, προκήρυξη και παρακολούθηση των εξής βασικών έργων:
Τα έργα χρηματοδοτούνται από προγράμματα όπως το Connecting Europe Facility (CEF) και το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Μεταφορές» 2021–2027, ενώ για συγκεκριμένες παρεμβάσεις θα αξιοποιηθεί και το ειδικό Ταμείο «Daniel».
Να σημειωθεί ότι έχει προχωρήσει ήδη η υπογραφή των συμβάσεων συνολικού ύψους 460 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση των γραμμών Δομοκός – Λάρισα, Παλαιοφάρσαλος – Καλαμπάκα και Λάρισα – Βόλος, έργα που υλοποιούνται από το υπουργείο Υποδομών.
Μηχανικοί ΟΣΕ: «Να εγκαταλειφθούν οι αυτοσχεδιασμοί και να επιλεγεί η σοβαρότητα»
Από την πλευρά τους, οι μηχανικοί του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ με ανακοίνωσή τους ζητούν να επανέλθει η λογική στην εκτέλεση των έργων, υπενθυμίζοντας ότι το προσωπικό των σιδηροδρομικών εταιριών διαθέτει τη γνώση και εμπειρία για την ολοκλήρωση κρίσιμων σιδηροδρομικών υποδομών.
Καταγγέλλουν την κυβέρνηση ότι αντί να επιλέξει να προχωρήσει τα έργα ο καθ’ ύλην αρμόδιος εξειδικευμένος φορέας, «πλέον αυτά διαμοιράζονται άτακτα και χωρίς καμία τεχνική λογική σε κάθε λογής άσχετο με το αντικείμενο φορέα», πρακτική η οποία οδηγεί σε περαιτέρω απαξίωση «με απώτερο σκοπό την υπονόμευση του ευρύτερου δημοσίου συμφέροντος από παρασκηνιακά ιδιωτικά συμφέροντα».
Σημειώνουν ότι η ανάταξη των σιδηροδρομικών έργων της Θεσσαλίας ανατίθεται σε υπηρεσίες του υπουργείου Υποδομών, η ενόργανη παρακολούθηση των σιδηροδρομικών τεχνικών έργων ανατίθεται στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) και εσχάτως, το σύνολο του τρέχοντος επενδυτικού προγράμματος του ΟΣΕ ανατίθεται στο Υπερταμείο.
«Θα ήταν ορθό να εγκαταλειφθούν οι αυτοσχεδιασμοί και να επιλεγεί η σοβαρότητα, δηλαδή η ανάθεση των έργων στην υπό ίδρυση νέα σιδηροδρομική εταιρεία «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μ.Α.Ε.», η οποία βαίνει καθυστερούμενη πλέον του εξαμήνου με αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης, ενέργεια στην οποία θα προέβαινε οποιοσδήποτε έχει ως προτεραιότητα την αποτελεσματική διαχείριση, κατά την πάγια τακτική των σιδηροδρομικώς προηγμένων κρατών, και πάντως σε αντίθεση με την επικοινωνιακή – τηλεοπτική διεκπεραίωση», τονίζουν οι μηχανικοί.
Συμπληρώνουν ότι οι Διπλωματούχοι Μηχανικοί ΟΣΕ – ΕΡΓΟΣΕ επιβάλλεται να αποτελούν τον κύριο μοχλό ανάπτυξης του σιδηροδρομικού τομέα, υπό τον όρο πάντα της αποτελεσματικής οργάνωσης και αξιοποίησης τους από τις εκάστοτε διοικήσεις δεδομένου ότι έχουν συμβάλει καθοριστικά στην ολοκλήρωση πλήθους σιδηροδρομικών έργων (νέες χαράξεις, ανακαινίσεις, αναβαθμίσεις, συντηρήσεις), τα οποία άλλαξαν ριζικά το τοπίο στις σιδηροδρομικές μεταφορές τις τελευταίες δεκαετίες.
«Η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (PPF) έχει να επιδείξει κάτι ανάλογο, πέραν ανακαινίσεων ολίγων αιθουσών σχολείων, ενός χειρουργείου και λοιπών μικρής έκτασης και προϋπολογισμού συνήθων οικοδομικών έργων και όχι βέβαια σε εξειδικευμένα υψηλής τεχνογνωσίας πολυσύνθετα έργα; Αν ναι, με ποια στελέχη; Από που προέρχεται η εμπειρία επί του σιδηροδρομικού έργου;», αναρωτιούνται στην ανακοίνωσή τους εκφράζοντας την κάθετη αντίθεσή τους με την αφαίρεση σιδηροδρομικού έργου από την υπό ίδρυση «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Μ.Α.Ε»
