Όλο και περισσότερο εκτίθεται σε κλιματικούς κινδύνους, που προέρχονται από την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, το 80% των φτωχότερων πολιτών σε παγκόσμια κλίμακα, ή αριθμητικά 900 εκατ. άνθρωποι.
«Κανένας δεν μένει αλώβητος από τις ολοένα σοβαρότερες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής», όμως «οι πιο φτωχοί ανάμεσά μας πλήττονται πιο σκληρά», σχολίασε ο Xu Haoliang, ο μεταβατικός επικεφαλής του προγράμματος ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (PNUD στα γαλλικά, UNDP στα αγγλικά).
Ενδεικτικά, δυο περιοχές που πλήττονται ιδιαίτερα από τη φτώχεια, η υποσαχάρια Αφρική (565 εκατ. άνθρωποι που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας) και η νότια Ασία (390 εκατ.), είναι ταυτόχρονα πολύ ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή.
Με αυτό το φόντο, μερικές εβδομάδες πριν από την COP30, το PNUD και η OPHI θέλουν να αναδείξουν την «αλληλεπικάλυψη» της φτώχειας και της έκθεσης σε τέσσερις περιβαλλοντικούς κινδύνους: την ακραία ζέστη (τουλάχιστον 30 ημέρες με θερμοκρασίες πάνω από τους 35° Κελσίου), την ξηρασία, τις πλημμύρες και την ατμοσφαιρική μόλυνση (συγκέντρωση μικροσωματιδίων).
Αποτέλεσμα: το 78,8% των φτωχών (887 εκατ. άνθρωποι) εκτίθενται άμεσα σε τουλάχιστον μια από τις απειλές αυτές, με την ακραία ζέστη να θέτει σε κίνδυνο τους περισσότερους (608 εκατ.), ακολουθούμενη από τη μόλυνση (577 εκατ.), τις πλημμύρες (465 εκατ.) και την ξηρασία (207 εκατ.).
Κάπου 650 εκατ. άνθρωποι είναι εκτεθειμένοι σε τουλάχιστον δύο από τις απειλές αυτές, 309 εκατ. σε τρεις και 11 εκατ. αντιμετώπισαν ήδη και τις τέσσερις σε μόλις μια χρονιά. «Η αλληλεπικάλυψη της φτώχειας και των κλιματικών κινδύνων είναι ξεκάθαρα παγκόσμιο πρόβλημα», επιμένει το κείμενο.
Ο πολλαπλασιασμός των ακραίων κλιματικών συμβάντων ως απειλή της προόδου ανάπτυξης
Η νότια Ασία σημείωσε «επιτυχία» στον αγώνα κατά της φτώχειας μεν, αλλά, με το 99,1% του φτωχού πληθυσμού εκτεθειμένο σε τουλάχιστον έναν κλιματικό κίνδυνο, η περιοχή «πρέπει να χαράξει νέο δρόμο, εξισορροπώντας την αποφασιστική μείωση της φτώχειας και την πρωτοποριακή δράση για το κλίμα».
Καθώς η θερμοκρασία του πλανήτη έχει ήδη αυξηθεί κατά περίπου 1,4° Κελσίου σε σχέση με τον 19ο αιώνα, η κατάσταση υπάρχει κίνδυνος να χειροτερέψει περαιτέρω και οι προβλέψεις αναφέρουν, για παράδειγμα, ότι οι φτωχότεροι θα είναι εκείνοι που θα υποστούν τις χειρότερες συνέπειες από την αύξηση των θερμοκρασιών.
«Μπροστά σε αυτές τις πιέσεις που αλληλεπικαλύπτονται, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα τόσο στους πληθυσμούς όσο και στον πλανήτη, και πάνω απ’ όλα να περάσουμε από την περιγραφή στην ταχεία δράση», αναφέρει το κείμενο.
«Η ευθυγράμμιση της μείωσης της φτώχειας, της περικοπής των εκπομπών (σ.σ. αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου), της προσαρμογής στον αντίκτυπο και της αποκατάστασης οικοσυστημάτων θα επέτρεπε (…) να ακμάσουν ανθεκτικές κοινότητες, ιδιαίτερα αυτές στις πρώτες γραμμές του κόσμου που υπερθερμαίνεται», αναφέρει.
