Με τον τριπλό κόμβο του Σκαραμαγκά να παίρνει σειρά προς υλοποίηση, η κυβέρνηση φαίνεται να επαναπροσδιορίζει τη στρατηγική της στα μεγάλα έργα υποδομών της Αττικής. Ενώ ο θεσμός των Πρότυπων Προτάσεων, μέσω του οποίου είχαν αρχικά σχεδιαστεί κρίσιμοι οδικοί άξονες, φαίνεται να «παγώνει» προσωρινά, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών στρέφει το ενδιαφέρον του σε πιο ρεαλιστικά χρηματοδοτικά μοντέλα, ικανά να εξασφαλίσουν άμεση πρόοδο χωρίς να επιβαρύνουν το δημόσιο ταμείο.
Η λύση που εξετάζεται αφορά την επέκταση υφιστάμενων συμβάσεων παραχώρησης, ένα σχήμα που έχει ήδη δοκιμαστεί με επιτυχία τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Κροατία. Το παράδειγμα του τμήματος Πάτρα – Πύργος, που εντάχθηκε το 2022 στην παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού, αποδεικνύει πως με σωστό σχεδιασμό μπορεί να επιτευχθεί σημαντική πρόοδος χωρίς την ανάγκη νέων, πολυετών διαγωνισμών.
Η πρόκληση, ωστόσο, παραμένει η έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς κάθε επιμήκυνση συμβάσεων απαιτεί λεπτομερή τεκμηρίωση της οικονομικής αναλογικότητας. «Η επέκταση των παραχωρήσεων δεν είναι απλή υπόθεση», έχει τονίσει ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος, υπενθυμίζοντας ότι κάθε αλλαγή πρέπει να εγκρίνεται από τη DG COMP και τη DG MOVE, διαδικασία που συχνά αποδεικνύεται χρονοβόρα.
Ανάμεσα στα έργα που αναμένεται να προχωρήσουν με αυτό το μοντέλο βρίσκονται ο οδικός άξονας Ελευσίνα – Οινόφυτα και η Σήραγγα Ηλιουπόλεως. Ο πρώτος, γνωστός και ως «παράκαμψη Αττικής», θα συνδέει την Ελευσίνα με τα Οινόφυτα, λειτουργώντας συμπληρωματικά προς την Αττική Οδό, τη Νέα Οδό και την Ολυμπία Οδό. Ο κλειστός αυτός αυτοκινητόδρομος, με ανισόπεδους κόμβους, θα αποτελέσει έναν σύγχρονο διάδρομο ταχείας κυκλοφορίας που θα εξυπηρετεί τόσο την εμπορευματική όσο και τη βαριά κυκλοφορία, αποσυμφορώντας την πρωτεύουσα.
Η Σήραγγα Ηλιουπόλεως, μήκους περίπου τριών χιλιομέτρων, θεωρείται από τα πιο κρίσιμα έργα για το οδικό δίκτυο της Αττικής. Θα συνδέει την Κατεχάκη με τη λεωφόρο Βουλιαγμένης, διευκολύνοντας σημαντικά τη σύνδεση με τα νότια προάστια. Το έργο, που έχει προταθεί από την κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Aktor – Άβαξ, αναμένεται να παίξει καταλυτικό ρόλο και για τη μελλοντική λειτουργία της επένδυσης στο Ελληνικό, αποτρέποντας το ενδεχόμενο κυκλοφοριακού κορεσμού.
Η προσέγγιση της επέκτασης συμβάσεων, γνωστή στην Ευρώπη ως μοντέλο Bina – Istra, εφαρμόστηκε με επιτυχία στην Κροατία στον αυτοκινητόδρομο Istrian Y. Εκεί, κάθε φάση των έργων εγκρινόταν ξεχωριστά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με διαφάνεια και αναλογικότητα ως προς το κόστος. Το κράτος απέφευγε τη δημοσιονομική επιβάρυνση, ενώ ο ιδιώτης παραχωρησιούχος χρηματοδοτούσε τις επεκτάσεις με αντάλλαγμα μικρές παρατάσεις στη σύμβαση.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε επανειλημμένα τις επεκτάσεις θεωρώντας ότι οι παρατάσεις αντιστοιχούσαν ακριβώς στο απαιτούμενο ύψος επένδυσης, χωρίς υπερβολικά κέρδη. Παράλληλα, καθιερώθηκε μηχανισμός Gain/Pain Share, μέσω του οποίου τα έσοδα ή οι ζημιές από τα διόδια επιμερίζονταν ισότιμα μεταξύ κράτους και αναδόχου. Έτσι διασφαλίστηκε η βιωσιμότητα και η διαφάνεια του έργου.
Μέσα σε αυτό το νέο περιβάλλον, ένα από τα έργα που προχωρούν ήδη είναι ο Τριπλός Κόμβος Σκαραμαγκά. Το έργο, προϋπολογισμού 70 εκατ. ευρώ, αναμένεται να συμβάλει καθοριστικά στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης στη δυτική Αττική, συνδέοντας αρμονικά τη λεωφόρο Σχιστού με τη Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρο Αιγάλεω και προσφέροντας εναλλακτική διαδρομή προς τον Πειραιά.
Όπως δήλωσε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρίστος Δήμας, κατά την παρουσίαση του έργου, «η ολοκλήρωση της Περιφερειακής Αιγάλεω και οι τρεις νέοι ανισόπεδοι κόμβοι σε Σκαραμαγκά, Σχιστό και Ναυπηγεία σημαίνουν λιγότερη ταλαιπωρία, πιο γρήγορες διαδρομές και μεγαλύτερη ασφάλεια για χιλιάδες οδηγούς».
Το έργο, σύμφωνα με το υπουργείο, θα αποσυμφορήσει σημαντικά τη λεωφόρο Κηφισού, που σήμερα δέχεται το μεγαλύτερο μέρος της κυκλοφορίας, ενώ θα ενισχύσει την πρόσβαση από την Αττική Οδό προς τα νοτιοδυτικά προάστια και το λιμάνι του Πειραιά.
Ο κ. Δήμας τόνισε πως ο κόμβος Σκαραμαγκά δεν αποτελεί μεμονωμένο έργο, αλλά μέρος ενός ολοκληρωμένου σχεδίου υποδομών που αποσκοπεί στη δημιουργία ενός σύγχρονου μητροπολιτικού δικτύου μετακινήσεων για την Αττική. Στόχος είναι να συνδεθούν αποτελεσματικά οι βασικοί άξονες της περιοχής και να μειωθεί η εξάρτηση από τα ήδη κορεσμένα σημεία του δικτύου.
«Πρόκειται για έργα που αλλάζουν την εικόνα της Αττικής», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός. «Η στρατηγική μας είναι να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο που θα επιτρέπει ασφαλείς, γρήγορες και οικονομικές μετακινήσεις, με σεβασμό στο περιβάλλον και στον πολίτη».
Περισσότερες ειδήσεις
Ασωπός Κορινθίας: Το Φράγμα των 54,6 εκατ. ευρώ «ξαναβάζει μπουλντόζες»
