Οι εκπομπές αεροπορικών πτήσεων στην Ευρώπη σχεδόν επανήλθαν στα προ πανδημίας επίπεδα το 2024, σύμφωνα με μελέτη της περιβαλλοντικής οργάνωσης Transport & Environment (T&E), η οποία ζητά να μπει πραγματικό κόστος σε αυτή τη ρύπανση.
Συνολικά 8,4 εκατομμύρια πτήσεις απογειώθηκαν από ευρωπαϊκά αεροδρόμια, εκλύοντας 187,6 εκατομμύρια τόνους CO₂, που αντιστοιχούν στο 96% των πτήσεων και 98% των εκπομπών του 2019.
Ωστόσο, όπως σημειώνει η T&E, το ισχύον σύστημα εμπορίας εκπομπών είναι γεμάτο εξαιρέσεις, επιτρέποντας στις αεροπορικές εταιρείες να αποφεύγουν να πληρώσουν για το 70% των εκπομπών που προκαλούν.
«Οι εκπομπές της αεροπορίας έχουν ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Και σαν να μην έφτανε αυτό, ο κλάδος εξακολουθεί να αποφεύγει το πραγματικό κόστος της ρύπανσής του, γελοιοποιώντας τις δεσμεύσεις για “πράσινη επανεκκίνηση” μετά την COVID,» δήλωσε η Krisztina Hencz, υπεύθυνη πολιτικής για την αεροπορία στην T&E.
Προσθέτει ότι η αναθεώρηση του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ (ETS) το 2025 αποτελεί ευκαιρία να διορθωθεί ένα σοβαρό νομοθετικό κενό και να αναγκαστούν οι αεροπορικές να λογοδοτήσουν για τις πλήρεις περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις.
Μόλις δέκα αεροπορικές εταιρείες ευθύνονται για το 40% των εκπομπών CO₂ από πτήσεις στην Ευρώπη το 2024.
Στην κορυφή της λίστας βρίσκονται:
Η έρευνα δείχνει επίσης ότι οι χαμηλού κόστους αερομεταφορείς συνεχίζουν να κερδίζουν έδαφος, ακόμα και σε διεθνείς γραμμές εκτός Ευρώπης, όπου παραδοσιακά κυριαρχούσαν οι κρατικοί αερομεταφορείς όπως Lufthansa και Air France.
Σήμερα, οι αεροπορικές εταιρείες υποχρεούνται να πληρώνουν για εκπομπές μόνο εντός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ελβετίας. Ωστόσο, οι υπερατλαντικές πτήσεις είναι αυτές που ρυπαίνουν περισσότερο.
Οι πιο ρυπογόνες διαδρομές με αφετηρία την Ευρώπη το 2024 ήταν:
Η πρώτη διαδρομή που περιλαμβάνεται στο ισχύον ETS, Βαρκελώνη – Λονδίνο, εμφανίζεται μόλις στην 135η θέση, με 0,15 εκατ. τόνους CO₂.
Αυτό σημαίνει ότι καμία αεροπορική δεν πλήρωσε για εκπομπές στις πιο ρυπογόνες διαδρομές, κάτι που η T&E θεωρεί “θεμελιώδες ελάττωμα” και χαμένη ευκαιρία για την πολιτική της ΕΕ.
Η επέκταση του ευρωπαϊκού συστήματος εμπορίας ρύπων σε όλες τις πτήσεις που αναχωρούν από την Ευρώπη θα είχε τεράστια περιβαλλοντικά οφέλη και θα παρείχε σημαντικούς οικονομικούς πόρους, τονίζει η T&E.
Μια τέτοια επέκταση του ETS της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου θα μπορούσε να αποφέρει επιπλέον 7,5 δισ. ευρώ το 2024, αν υπολογίζονταν και οι εκπομπές εκτός Ευρώπης.
Τα έσοδα αυτά θα μπορούσαν να κατευθυνθούν στην ανάπτυξη βιώσιμων καυσίμων (SAFs), καθώς και σε τεχνολογίες όπως ηλεκτρικά και υδρογονοκίνητα αεροσκάφη.
Ωστόσο, η αναθεώρηση της πολιτικής έρχεται σε μια περίοδο οπισθοδρόμησης από την κλιματική δράση στον κλάδο, με CEOs εταιρειών όπως Ryanair και Air France να ζητούν από την ΕΕ χαλάρωση των κανόνων τιμολόγησης εκπομπών.
