Στήριξη τόσο της ενεργοβόρου βιομηχανίας έναντι του υψηλού ενεργειακού κόστους, όσο και των ηλεκτροπαραγωγών μέσω της υιοθέτησης μηχανισμών αποζημίωσης των υπηρεσιών ευέλικτης ισχύος προβλέπει η Κομισιόν στο νέο Πλαίσιο Κρατικών Ενισχύσεων για την Καθαρή Βιομηχανία (Clean Industrial State Aid Framework – CISAF)

Αναγνωρίζοντας ότι το κόστος ενέργειας και ιδιαίτερα του ηλεκτρισμού έχει καταστεί μη ανταγωνιστικό για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες αλλά και υπό τις συνεχείς πιέσεις των επιχειρήσεων η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε μία σειρά μέτρων για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, τα οποία στηρίζουν τη Συμφωνία Καθαρής Βιομηχανίας (CISAF).

Το CISAF καθορίζει τους όρους υπό τους οποίους τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγήσουν στήριξη για ορισμένες επενδύσεις σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Τα καθεστώτα ενισχύσεων που θα θεσπίζουν οι χώρες – μέλη θα πρέπει πρώτα να εγκρίνονται από την Επιτροπή και στο πλαίσιο αυτό θα επιτραπεί η ταχεία εφαρμογή μεμονωμένων ενισχύσεων.

Θα ισχύει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030 και θα λειτουργήσει σε αντικατάσταση του Προσωρινού Πλαισίου Κρίσης και Μετάβασης (TCTF), το οποίο εφαρμόζεται από το 2022.

Το CISAF απλοποιεί τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων σε πέντε κύριους τομείς:

• Την προσωρινή ελάφρυνση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας για τους ενεργοβόρους χρήστες.
• Tην προώθηση Aνανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και καυσίμων χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
• Την απανθρακοποίηση υφιστάμενης διαδικασίας παραγωγής.
• Την ανάπτυξη παραγωγικής ικανότητας καθαρής τεχνολογίας στην ΕΕ.
• Τη μείωση του κινδύνου των επενδύσεων σε καθαρή ενέργεια, την απαλλαγή από τον άνθρακα, την καθαρή τεχνολογία, τα έργα ενεργειακών υποδομών και τα έργα που υποστηρίζουν την κυκλική οικονομία.

Αναλυτικότερα, το πλαίσιο επιτρέπει τα εξής:

• Νέους κανόνες για τα μέτρα ευελιξίας και τους μηχανισμούς χωρητικότητας (capacity mechanism), παρέχοντας στα κράτη μέλη πρόσθετα εργαλεία για την ενσωμάτωση των ΑΠΕ. Συγκεκριμένα ορίζει capacity mechanism στο πλαίσιο του target model και τα
• κράτη μέλη θα μπορούν να πληρώνουν τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας για να διατηρούν εφεδρική ευέλικτη ισχύ.
• Την παροχή στήριξης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας σε βιομηχανίες που δραστηριοποιούνται σε τομείς ιδιαίτερα εκτεθειμένους στο διεθνές εμπόριο και εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την ηλεκτρική ενέργεια για την παραγωγή τους (ενεργοβόροι χρήστες). Σε αντάλλαγμα για τη στήριξη τιμών, οι εταιρείες θα πρέπει να επενδύσουν στην απαλλαγή από τον άνθρακα.
• Την υποστήριξη τόσο για ΑΠΕ όσο και για τα καύσιμα χαμηλών εκπομπών άνθρακα, όπως το μπλε και το πράσινο υδρογόνο.

Στήριξη επενδύσεων που οδηγούν σε απαλλαγή από τον άνθρακα

Το νέο πακέτο της ΕΕ προβλέπει ακόμα ευέλικτη στήριξη για επενδύσεις σε όλες τις τεχνολογίες που οδηγούν σε απαλλαγή από τον άνθρακα ή αυξημένη ενεργειακή απόδοση, επιτρέποντας τη στήριξη ενός ευρέος φάσματος τεχνολογιών απαλλαγής από τον άνθρακα, όπως η ηλεκτροκίνηση, το υδρογόνο, η βιομάζα, η αξιοποίηση και η αποθήκευση άνθρακα μέσω δέσμευσης (CCS)

Η στήριξη μπορεί να χορηγηθεί με βάση προκαθορισμένα ποσά ενίσχυσης (για στήριξη έως 200 εκατ. ευρώ) ή με ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών.

Επιπλέον, επιτρέπεται στα κράτη μέλη να τονώνουν τη ζήτηση για προϊόντα καθαρής τεχνολογίας προσφέροντας φορολογικά κίνητρα, επιτρέποντας στις εταιρείες να εκπίπτουν πιο γρήγορα το κόστος των επενδύσεων σε καθαρές τεχνολογίες από το φορολογητέο εισόδημά τους.

Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να λάβουν μέτρα για τη μείωση του κινδύνου των ιδιωτικών επενδύσεων σε έργα που καλύπτονται CISAF, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών υποδομών και της κυκλικής οικονομίας. Η υποστήριξη μπορεί να λάβει τη μορφή μετοχικού κεφαλαίου, δανείων ή/και εγγυήσεων που παρέχονται σε ένα ειδικό ταμείο ή σε ένα όχημα ειδικού σκοπού, το οποίο θα διακρατεί το χαρτοφυλάκιο των επιλέξιμων έργων.