Είκοσι μία αεροπορικές εταιρείες δεσμεύτηκαν να αλλάξουν τις πρακτικές τους σχετικά με τους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς που κρίθηκαν παραπλανητικοί από το Δίκτυο Συνεργασίας για την Προστασία των Καταναλωτών (Consumer Protection Cooperation – CPC). Η εξέλιξη αυτή αποτελεί αποτέλεσμα πολύμηνου διαλόγου με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Δίκτυο CPC, υπό την ηγεσία των αρχών προστασίας καταναλωτή του Βελγίου, της Ολλανδίας, της Νορβηγίας και της Ισπανίας.

Οι εταιρείες Air Baltic, Air Dolomiti, Air France, Austrian Airlines, Brussels Airlines, Eurowings, EasyJet, Finnair, KLM, Lufthansa, Luxair, Norwegian, Ryanair, SAS, SWISS, TAP, Transavia France, Transavia CV, Volotea, Vueling και Wizz Air συμφώνησαν να προχωρήσουν σε σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που προβάλλουν τους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς τους.

Τέλος στις ψευδαισθήσεις για «ουδέτερες πτήσεις»

Κεντρική δέσμευση των εταιρειών είναι ότι θα σταματήσουν να υποστηρίζουν ή να υπονοούν πως οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO₂) από συγκεκριμένες πτήσεις μπορούν να «εξουδετερωθούν», να «αντισταθμιστούν» ή να «μειωθούν άμεσα» χάρη σε χρηματικές συνεισφορές των επιβατών σε προγράμματα προστασίας του κλίματος ή μέσω της χρήσης εναλλακτικών καυσίμων.

Η πρακτική αυτή, που τα τελευταία χρόνια είχε γίνει ιδιαίτερα διαδεδομένη στον κλάδο των αερομεταφορών, θεωρήθηκε παραπλανητική, καθώς δημιουργούσε την εντύπωση ότι ο επιβάτης μπορούσε να «αγοράσει» μια ουδέτερη ως προς το κλίμα πτήση, ενώ στην πραγματικότητα οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα παραμένουν υψηλές.

Οι δεσμεύσεις των αεροπορικών εταιρειών

Στο πλαίσιο του διαλόγου με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις εθνικές αρχές, οι αεροπορικές εταιρείες αποδέχθηκαν σειρά δεσμεύσεων που στοχεύουν στη διαφάνεια και την ορθή ενημέρωση των καταναλωτών. Συγκεκριμένα:

• Να ξεκαθαρίζουν ότι οι εκπομπές CO₂ μιας συγκεκριμένης πτήσης δεν μπορούν να εξουδετερωθούν ή να αντισταθμιστούν απλώς μέσω δωρεών ή προγραμμάτων περιβαλλοντικής δράσης.
• Να χρησιμοποιούν τον όρο “βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα (sustainable aviation fuels)” μόνο όταν συνοδεύεται από επαρκή τεκμηρίωση και σαφείς διευκρινίσεις για το πώς και σε ποιο βαθμό αυτά τα καύσιμα μειώνουν πραγματικά τις εκπομπές.
• Να αποφεύγουν αόριστη ή “πράσινη” γλώσσα, καθώς και υπονοούμενους ισχυρισμούς που μπορεί να οδηγήσουν τον καταναλωτή σε λανθασμένα συμπεράσματα για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των πτήσεων.
• Να παρέχουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους στόχους μελλοντικής περιβαλλοντικής επίδοσης, όπως η επίτευξη “μηδενικών καθαρών εκπομπών” (net zero), προσδιορίζοντας σαφή χρονοδιαγράμματα, ρεαλιστικά βήματα και το είδος των εκπομπών που αφορούν.
• Να παρουσιάζουν με διαφάνεια τυχόν υπολογισμούς εκπομπών CO₂, ώστε να είναι κατανοητοί από το κοινό.
• Να στηρίζουν τους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς τους σε επαρκή επιστημονικά δεδομένα και αποδείξεις, διαθέσιμα στους καταναλωτές.

Οι παραπάνω δεσμεύσεις αποτελούν μια από τις πιο συντονισμένες παρεμβάσεις της ΕΕ απέναντι στο φαινόμενο του “greenwashing” – των ψευδών ή υπερβολικών περιβαλλοντικών ισχυρισμών που χρησιμοποιούν οι επιχειρήσεις για λόγους εμπορικής προβολής.

Οι εθνικές αρχές προστασίας των καταναλωτών θα παρακολουθούν στενά την εφαρμογή των νέων δεσμεύσεων από τις αεροπορικές εταιρείες, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει κάθε μία από αυτές. Σε περιπτώσεις όπου οι εταιρείες δεν θα συμμορφωθούν ή θα παραβιάσουν τις δεσμεύσεις τους, οι αρχές θα μπορούν να προχωρήσουν σε διορθωτικά μέτρα και κυρώσεις, βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.

Παράλληλα, το Δίκτυο Συνεργασίας για την Προστασία των Καταναλωτών (CPC) θα εξετάσει και τις πρακτικές άλλων αεροπορικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά, ώστε να εξασφαλιστεί ισότιμος ανταγωνισμός και κοινό πλαίσιο κανόνων για όλους τους παρόχους αερομεταφορών.

Το ιστορικό της υπόθεσης

Η υπόθεση ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2023, όταν η Ευρωπαϊκή Οργάνωση Καταναλωτών (BEUC) υπέβαλε επίσημη καταγγελία κατά 17 ευρωπαϊκών αεροπορικών εταιρειών, κατηγορώντας τις για παραπλανητικές “πράσινες” διαφημίσεις. Σύμφωνα με την BEUC, πολλές εταιρείες παρουσίαζαν στους επιβάτες τη δυνατότητα «αντιστάθμισης εκπομπών» μέσω μικρών χρηματικών συνεισφορών, χωρίς να παρέχουν επιστημονικά τεκμηριωμένες αποδείξεις για την πραγματική αποτελεσματικότητα αυτών των προγραμμάτων.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεργασία με τις αρχές του δικτύου CPC, ξεκίνησε έναν εντατικό διάλογο με τον κλάδο, ζητώντας συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τη διακοπή των παραπλανητικών πρακτικών. Ο διάλογος ολοκληρώθηκε επιτυχώς το φθινόπωρο του 2025, με τη συντριπτική πλειονότητα των εταιρειών να αποδέχεται τις αλλαγές.

Η συμφωνία αυτή θεωρείται σημαντική νίκη για την προστασία των ευρωπαίων καταναλωτών και ένα αποφασιστικό βήμα προς τη διαφάνεια στον κλάδο των αερομεταφορών, ο οποίος βρίσκεται στο επίκεντρο της συζήτησης για τις εκπομπές ρύπων και τη βιώσιμη μετάβαση.

Η εφαρμογή των δεσμεύσεων θα αποτελέσει τεστ αξιοπιστίας τόσο για τις ίδιες τις εταιρείες όσο και για τις εποπτικές αρχές της ΕΕ, καθώς εκτιμάται ότι εάν τηρηθούν, θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρότυπο για άλλους κλάδους που χρησιμοποιούν υπερβολικούς περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς για εμπορικούς σκοπούς.

Περισσσότερες ειδήσεις

«Πετάνε» οι επενδύσεις στα ελληνικά αεροδρόμια – Έργα άνω των 2 δισ. ευρώ αναβαθμίζουν τις υποδομές και τις δυνατότητές τους

Τέλος στο όριο των 100 ml για υγρά στις πτήσεις – Νέα εποχή στις αερομεταφορές της Ευρώπης

Spirit Airlines: Καταργεί 150 θέσεις εργασίας και διακόπτει τις υπηρεσίες της σε πέντε αεροδρόμια