Φαντάσου να ξεκινάς την καριέρα σου γεμάτος όνειρα, φιλοδοξίες και ενέργεια. Έχεις τις ικανότητες, έχεις τη διάθεση, έχεις όλα τα εφόδια. Κι όμως, κάτι σε φρενάρει. Δεν είναι η αγορά, δεν είναι οι ευκαιρίες, δεν είναι οι γνώσεις σου. Είναι ο άνθρωπος που στέκεται πιο ψηλά στην ιεραρχία: ο προϊστάμενός σου.
Ένας τοξικός ηγέτης μπορεί να καταστρέψει μια καριέρα χωρίς να το καταλάβεις καν. Δεν το κάνει πάντα με φωνές ή ξεσπάσματα. Συμβαίνει ύπουλα, μέσα από συμπεριφορές που «ροκανίζουν» σιγά-σιγά την αυτοπεποίθησή σου, την έμπνευσή σου, ακόμα και τη χαρά της δουλειάς σου.
Σε αυτό το άρθρο θα δούμε 10 τοξικούς τύπους ηγεσίας που καταστρέφουν αθόρυβα τις ομάδες και τις καριέρες αλλά και πώς μπορείς να αναγνωρίσεις έγκαιρα τα σημάδια και να προστατεύσεις τον εαυτό σου.
Αυτός ο προϊστάμενος θέλει να ξέρει τα πάντα – από το παραμικρό email μέχρι το πώς κρατάς τις σημειώσεις σου. Αντί να σου δώσει χώρο να δοκιμάσεις, να αναλάβεις ευθύνες και να κάνεις λάθη που θα σε διδάξουν, σε «πνίγει» με συνεχή έλεγχο.
Το αποτέλεσμα; Χάνεις την αυτοπεποίθησή σου, δεν παίρνεις πρωτοβουλίες και τελικά σταματάς να αναπτύσσεσαι.
Ένας από τους πιο ύπουλους τύπους. Δεν μοιράζεται ποτέ την πλήρη εικόνα, κρύβει πληροφορίες και αφήνει την ομάδα να κινείται στο σκοτάδι. Αυτό οδηγεί σε σύγχυση και αβεβαιότητα: κανείς δεν ξέρει τι πραγματικά συμβαίνει, ποιοι είναι οι στόχοι ή τι περιμένει η διοίκηση. Έτσι, η εμπιστοσύνη εξαφανίζεται και η συνεργασία διαλύεται.
Χτίζει την εξουσία του πάνω στον φόβο. Οι άνθρωποι δεν μιλούν, δεν προτείνουν ιδέες και δεν τολμούν να πουν την άποψή τους, γιατί ξέρουν ότι θα τους «κόψει τα φτερά».
Η καινοτομία σκοτώνεται πριν καν γεννηθεί και η ομάδα λειτουργεί με το άγχος της επόμενης «κατσάδας».
Δίνει προνόμια σε λίγους «εκλεκτούς» και αφήνει τους υπόλοιπους στο περιθώριο. Το κλίμα γίνεται διχαστικό: κάποιοι αισθάνονται σημαντικοί, ενώ άλλοι νιώθουν ότι δεν έχουν καμία αξία.
Το αποτέλεσμα είναι καταστροφή της ομαδικότητας και απίστευτη μείωση του ηθικού.
Όταν προκύπτουν δύσκολες συζητήσεις, είτε για προβλήματα απόδοσης, είτε υπάρχει ένταση, απλά… αποφεύγει να συμμετάσχει. Κλείνει την πόρτα, αποσύρεται και ελπίζει ότι «θα περάσει».
Έτσι όμως, οι εργαζόμενοι μένουν χωρίς ανατροφοδότηση και καθοδήγηση, αισθάνονται ότι δεν τους ακούνε και τελικά χάνουν το κίνητρο να προσπαθήσουν.
Όταν κάτι πάει στραβά, ποτέ δεν είναι δικό του λάθος. Θα βρει πάντα κάποιον να κατηγορήσει. Αυτός ο τύπος ηγέτη προστατεύει μόνο τον εαυτό του, αφήνοντας την ομάδα να σηκώσει όλο το βάρος.
Με τον καιρό, κανείς δεν αισθάνεται ασφαλής, αφού όλοι φοβούνται ότι την επόμενη φορά εκείνοι θα είναι ο «αποδιοπομπαίος τράγος».
Χρησιμοποιεί απειλές, πιέσεις και διαρκή φόβο για να κρατά την ομάδα «στην πειθαρχία». Το γραφείο μοιάζει με καζάνι έτοιμο να εκραγεί.
Αντί για αφοσίωση και δημιουργικότητα, οι εργαζόμενοι δουλεύουν μόνο για να αποφύγουν την τιμωρία. Και φυσικά, το άγχος και η εξουθένωση κάνουν γρήγορα την εμφάνισή τους.
Δεν δείχνει ποτέ κατανόηση ή ενσυναίσθηση. Βλέπει τους ανθρώπους απλώς σαν «μηχανές παραγωγής». Αν κάποιος δυσκολεύεται, αν περνάει μια δύσκολη περίοδο, ο ψυχρός διοικητής δεν ενδιαφέρεται – τον νοιάζουν μόνο τα νούμερα.
Αυτό δημιουργεί μια απάνθρωπη κουλτούρα, όπου οι εργαζόμενοι δεν νιώθουν ότι αξίζουν ως πρόσωπα.
Παίζει με την αλήθεια, παραποιεί γεγονότα και χειραγωγεί καταστάσεις για να προστατεύσει την εικόνα του. Δεν διστάζει να βάλει ανθρώπους να ανταγωνίζονται μεταξύ τους, μόνο και μόνο για να πετύχει τους δικούς του στόχους.
Η εμπιστοσύνη σε τέτοιους ηγέτες καταρρέει γρήγορα, και η ομάδα χάνει κάθε αίσθηση δικαιοσύνης.
Ξεπερνά κάθε όριο – είτε προσωπικό είτε επαγγελματικό. Χρησιμοποιεί εκφοβισμό, υπονοούμενα ή ακόμα και απρεπείς συμπεριφορές για να δείξει ότι «έχει τον έλεγχο».
Το εργασιακό περιβάλλον γίνεται τοξικό και επικίνδυνο, οδηγώντας τους ανθρώπους σε μόνιμη ανασφάλεια.
Η αλήθεια είναι ότι η τοξική ηγεσία καταστρέφει ομάδες και καριέρες. Δεν το κάνει πάντα με φωνές ή ξεσπάσματα· συχνά συμβαίνει αθόρυβα, σταδιακά.
Αν βρεθείς σε τέτοιο περιβάλλον:
Η καριέρα σου αξίζει περιβάλλον που εμπνέει, όχι που σε φθείρει.