Νέα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η καλοσύνη μπορεί να μειώσει το άγχος, να ανακουφίσει τον σωματικό πόνο, να περιορίσει το αίσθημα μοναξιάς και να συμβάλει στη μακροχρόνια υγεία.
Οι περισσότεροι από εμάς θεωρούν την καλοσύνη ως κάτι που κάνουμε για τους άλλους: να κρατήσουμε ανοικτή μια πόρτα, να πούμε ένα κομπλιμέντο βρε αδερφέ, να βοηθήσουμε έναν άγνωστο. Ομως οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι αυτές οι μικρές κινήσεις έχουν θετική επίδραση και στον ίδιο τον άνθρωπο που τις πραγματοποιεί.
Η Zita Oravecz, καθηγήτρια στο Penn State University, εξηγεί ότι η καλοσύνη δημιουργεί ένα έντονο θετικό συναίσθημα σύνδεσης με τον άλλον. Οι ψυχολόγοι το ονομάζουν “θετικό συντονισμό” (positivity resonance), μια σύντομη αλλά ισχυρή στιγμή αμοιβαίας καλής διάθεσης που μεταφράζεται και σε βιολογικές αλλαγές.
Σύμφωνα με τη γενετική και βιολογική έρευνα, κατά τη διάρκεια τέτοιων στιγμών:
• οι άνθρωποι χαμογελούν ο ένας στον άλλον,
• απελευθερώνεται η ορμόνη ωκυτοκίνη,
• αυξάνονται η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη,
• μειώνονται οι ορμόνες του στρες όπως η κορτιζόλη,
• οι καρδιακοί παλμοί συχνά συγχρονίζονται.
Με τον καιρό, αυτές οι χημικές αλλαγές μπορούν να μειώσουν την αρτηριακή πίεση και τη φλεγμονή στον οργανισμό.
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι πράξεις καλοσύνης, από το να βοηθήσει κανείς έναν γείτονα μέχρι τον εθελοντισμό, μπορούν να μειώσουν το άγχος, να περιορίσουν την ανησυχία και να βελτιώσουν τη διάθεση.
Σε μια μελέτη του 2022, όσοι κλήθηκαν να κάνουν τακτικά πράξεις καλοσύνης εμφάνισαν μεγαλύτερη μείωση σε συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους σε σχέση με όσους δεν το έκαναν.
«Η κοινωνική σύνδεση είναι από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που σχετίζονται με την ανθρώπινη ευημερία. Και οι πράξεις καλοσύνης φαίνεται ότι είναι από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να ενισχυθούν αυτοί οι δεσμοί», ανέφερε ο David Cregg, εκ των συγγραφέων της μελέτης.
Σύμφωνα με το Mental Health Foundation του Ηνωμένου Βασιλείου, η βοήθεια προς τους άλλους μπορεί να μειώσει το στρες και να ενισχύσει την αυτοεκτίμηση, την ευτυχία και τη συναισθηματική ευεξία.
Παράλληλα, μια διεθνής έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology έδειξε ότι η καλοσύνη μειώνει το αίσθημα κοινωνικής απομόνωσης και μοναξιάς, μια κατάσταση που, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, επηρεάζει 1 στους 6 ανθρώπους παγκοσμίως.
Η καλοσύνη δεν έχει μόνο ψυχικά οφέλη. Μπορεί επίσης να συμβάλει στη μείωση του σωματικού πόνου.
Σε δεκαετή μελέτη με περίπου 48.000 άτομα στο Ηνωμένο Βασίλειο, όσοι δώριζαν τακτικά χρήματα ή πρόσφεραν εθελοντική εργασία ανέφεραν λιγότερο πόνο που επηρέαζε την καθημερινή λειτουργία τους.
Αφού οι ερευνητές έλαβαν υπόψη παράγοντες όπως ηλικία, εισόδημα, κατάσταση υγείας και κατάθλιψη, διαπίστωσαν ότι όσοι βοηθούσαν άλλους είχαν χαμηλότερα επίπεδα «παρεμβολής» του πόνου στη ζωή τους.
Η επίδραση ήταν εντονότερη σε όσους δώριζαν και χρόνο και χρήματα.
Επιπλέον, σε μελέτη σχεδόν 13.000 Αμερικανών, όσοι εθελοντούσαν τουλάχιστον 100 ώρες ετησίως είχαν χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας και λιγότερες σωματικές δυσκολίες στην τρίτη ηλικία. Ανέφεραν επίσης υψηλότερα επίπεδα αισιοδοξίας, ευτυχίας και αίσθησης σκοπού.
Δεν παρατηρήθηκε συσχέτιση μεταξύ εθελοντισμού και άλλων προβλημάτων υγείας, όπως διαβήτης ή διαταραχές ύπνου, κάτι που δείχνει ότι ο μηχανισμός παραμένει σε μεγάλο βαθμό υπό διερεύνηση.
Η Oravecz επισημαίνει ότι η καλοσύνη δεν χρειάζεται να είναι μεγάλη ή χρονοβόρα για να έχει επίδραση.
«Ακόμη και μικρές πράξεις μπορεί να έχουν μεγάλες, απρόβλεπτες συνέπειες», λέει. «Μπορεί να αλλάξουν την πορεία της ζωής κάποιου».
Περισσότερες ειδήσεις
Πώς τρία λεπτά ευγνωμοσύνης την ημέρα μπορούν να αλλάξουν τη ζωή σου
Μιλώντας… για μακροζωία: Γιατί οι πολύγλωσσοι γερνούν πιο αργά
