Το κρασάκι με τον μεζέ μπορεί να στοιχίσει ακριβά.
Για εμάς τους Έλληνες, το κρασί είναι συνυφασμένο με το φαγητό, την παρέα, την απόλαυση. Όμως οι νέες επιστημονικές αποδείξεις φέρνουν δυσάρεστα νέα, αυτή τη φορά συγκεκριμένα για τις γυναίκες: ακόμη και 6 ποτήρια κρασί τον χρόνο αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού.
Μας αρέσει να κρατιόμαστε από τις έρευνες που ισχυρίζονται ότι ένα ποτηράκι κόκκινο κρασί κάνει καλό, γεμάτο αντιοξειδωτικά και ιδανικό για να χαλαρώσουμε. Ωστόσο, τον Απρίλιο, το World Cancer Research Fund (WCRF) προειδοποίησε ότι οι γυναίκες θα πρέπει να αποφεύγουν το αλκοόλ το ίδιο αυστηρά όσο και το κάπνισμα, καθώς «οποιαδήποτε ποσότητα αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού». Με τη μέση Βρετανίδα να καταναλώνει περίπου 9 μονάδες αλκοόλ την εβδομάδα, τα νέα δεν είναι ενθαρρυντικά.
Σήμερα μας προκαλεί αμηχανία όταν βλέπουμε χαρακτήρες παλιών ταινιών να ανάβουν τσιγάρο μόλις προκύψει μια δραματική στιγμή. Κάποτε ήταν αποδεκτό, πλέον όμως γνωρίζουμε ότι το κάπνισμα είναι εξαιρετικά επιβλαβές. Κι όμως, όπως φαίνεται, και το αλκοόλ, τουλάχιστον για τις γυναίκες, είναι εξίσου επικίνδυνο. Ας δούμε τι γνωρίζουμε μέχρι σήμερα — και πόσο μπορούμε να πιούμε χωρίς να αυξήσουμε σημαντικά τον κίνδυνο.
Όπως εξηγεί η Britta Stordal, αναπληρώτρια καθηγήτρια έρευνας για τον καρκίνο στο Middlesex University, «το αλκοόλ είναι καταγεγραμμένο καρκινογόνο». Όταν το καταναλώνουμε, ο οργανισμός μας το μετατρέπει σε ακεταλδεΰδη, μια ουσία που είναι γνωστό ότι προκαλεί καρκίνο.
Η WCRF προτείνει τον περιορισμό του αλκοόλ για μείωση του κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου, αλλά για τον καρκίνο του μαστού, οι γυναίκες θα πρέπει να το αποφεύγουν εντελώς. Το αλκοόλ μετατρέπεται σε ακεταλδεΰδη κυρίως στο ήπαρ αλλά και μέσα στους ιστούς του μαστού. Επιπλέον, αυξάνει τα επίπεδα των οιστρογόνων, γεγονός που ενισχύει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στις γυναίκες.
Η Dr Harriet Rumgay, επιδημιολόγος στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), επισημαίνει ότι υπάρχει σχέση δόσης–αντίδρασης: όσο περισσότερο πίνετε, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος. Παρόλο που το κάπνισμα παραμένει πιο βλαβερό για την υγεία συνολικά, το αλκοόλ ευθύνεται για το 8% των περιστατικών καρκίνου του μαστού στις γυναίκες.
Οι γυναίκες που καταναλώνουν δύο μπουκάλια κρασί την εβδομάδα έχουν 27% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού συγκριτικά με όσες δεν πίνουν καθόλου. Από 100 γυναίκες που πίνουν τόσο, οι 14 αναμένεται να νοσήσουν, έναντι 11 από τις μη πίνουσες.
Αυτό ισοδυναμεί με 9 πίντες μπύρας ή 9 διπλά κοκτέιλ εβδομαδιαίως. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, αυτή η ποσότητα εμπίπτει στην «μεσαία κατηγορία κινδύνου» — όχι ακριβώς υψηλού κινδύνου, αλλά αρκετά σοβαρή για να ανησυχεί ιδιαίτερα μια μετεμμηνοπαυσιακή γυναίκα. Σ’ αυτή τη φάση της ζωής, οι ορμονικές αλλαγές αυξάνουν τον κίνδυνο, ειδικά σε συνδυασμό με την αύξηση των οιστρογόνων λόγω κατανάλωσης αλκοόλ.
Η κατευθυντήρια γραμμή του βρετανικού κράτους για «χαμηλού κινδύνου» κατανάλωση είναι 14 μονάδες την εβδομάδα — δηλαδή 6 μέτρια ποτήρια κρασί. Ωστόσο, ακόμα κι αυτή η ποσότητα συνεπάγεται 22% υψηλότερο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού.
Η Prof Stordal τονίζει ότι η σύσταση των 14 μονάδων βασίζεται κυρίως στον κίνδυνο ηπατικής βλάβης, όχι στον καρκίνο. Αντίθετα, στον Καναδά έχουν πλέον θεσπιστεί κατευθυντήριες οδηγίες που συσχετίζουν άμεσα την ποσότητα αλκοόλ με τον καρκινικό κίνδυνο.
Αρκεί ένα μόνο ποτό την ημέρα για να αυξήσει τον κίνδυνο κατά 7%, όσο και το περιστασιακό κάπνισμα.
Αν πίνετε καθημερινά ένα μικρό ποτήρι κρασί (10 μονάδες την εβδομάδα), τότε ο κίνδυνος αυξάνεται κατά 15%. Από 100 γυναίκες με αυτή τη συνήθεια, περίπου 13 θα νοσήσουν.
Η κατανάλωση μικρών ποσοτήτων συχνά συνδέεται και με αύξηση του συνολικού κινδύνου πρόωρου θανάτου κατά 20%. Έρευνα του American Institute for Cancer Research το 2017 βρήκε ότι ένα ποτήρι κρασί την ημέρα αυξάνει τον κίνδυνο κατά 9% για μετεμμηνοπαυσιακές και 5% για προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.
Αν πίνετε 8 ποτά μέσα στο Σαββατοκύριακο (8 κοκτέιλ διπλής δόσης ή 8 ποτήρια κρασί), τότε ο κίνδυνος αυξάνεται κατά 24%. Ακόμα και με 4 ποτά, το ποσοστό ανεβαίνει κατά 12%.
Το binge drinking — δηλαδή η κατανάλωση άνω των 60γρ καθαρού αλκοόλ σε μία περίσταση — θεωρείται εξαιρετικά επικίνδυνη. Προκαλεί συσσωρευμένη έκθεση του οργανισμού στην ακεταλδεΰδη, αυξάνοντας κατακόρυφα τον καρκινικό κίνδυνο.
Ένα ποτό τρεις φορές την εβδομάδα αυξάνει τον κίνδυνο κατά 9%. Από 100 γυναίκες, οι 12 θα αναπτύξουν καρκίνο του μαστού. Οι διακοπές μεταξύ των ημερών κατανάλωσης είναι θετικές, γιατί δίνουν στο σώμα χρόνο να ανακάμψει από την συστηματική φλεγμονή που προκαλεί το αλκοόλ.
Ένα ποτό την εβδομάδα συνεπάγεται 3% μεγαλύτερο κίνδυνο, ενώ κάθε δεκαπενθήμερο 2%. Εντυπωσιακά, ακόμη και τόσο μικρές ποσότητες έχουν μετρήσιμο αντίκτυπο.
Εδώ, ο επιπλέον κίνδυνος πέφτει μόλις στο 0,3%. Από 100 γυναίκες που πίνουν λιγότερο από έξι φορές τον χρόνο, οι 11 θα νοσήσουν — όσο και στις μη πίνουσες. Αυτό είναι το πιο «ασφαλές» επίπεδο κατανάλωσης που επιβεβαιώνεται επιστημονικά σήμερα.
Όπως καταλήγει η Dr Rumgay, «οτιδήποτε πάνω από το μηδέν αυξάνει τον κίνδυνο – αλλά κάθε μείωση, ακόμα και μικρή, είναι σημαντική».
