Η μεταχείριση ανθρώπων σε ένα εργασιακό περιβάλλον δεν ακολουθεί ποτέ την ίδια «συνταγή». Μάλιστα, σύμφωνα με τους ειδικούς, αποτελεί μια απο τις πιο απαιτητικές και σίγουρα την πιο παρεξηγημένη πτυχή της ηγεσίας.
Σε έναν οργανισμό όπου συνυπάρχουν διαφορετικές εμπειρίες, ικανότητες και κίνητρα, η ισότιμη μεταχείριση δεν σημαίνει ομοιομορφία και ισοπέδωση. Εξάλλου, οι πιο επιτυχημένες ομάδες δεν λειτουργούν επειδή όλοι οι εργαζόμενοι είναι ίδιοι, αλλά επειδή ο καθένας καθοδηγείται με τον τρόπο που χρειάζεται.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει πως ο ρόλος του ηγέτη είναι να συναντά τους ανθρώπους εκεί που βρίσκονται, όχι εκεί που θα ήθελε να είναι.
Να κατανοεί τις ανάγκες τους, το επίπεδο δεξιοτήτων τους και το βαθμό της εσωτερικής τους κινητοποίησης. Μια από τις πιο χρήσιμες προσεγγίσεις σε αυτό το πλαίσιο είναι το μοντέλο Skill/Will Matrix, που ανέπτυξε ο Max Landsberg. Ένα απλό αλλά εξαιρετικά εύστοχο εργαλείο που βοηθά τον ηγέτη να αξιολογήσει πού βρίσκεται κάθε μέλος της ομάδας και ποια καθοδήγηση χρειάζεται.
Το μοντέλο βασίζεται σε δύο άξονες: ικανότητα (skill) και διάθεση/θέληση (will). Ο συνδυασμός τους παράγει τέσσερις διακριτές κατηγορίες εργαζομένων, και για κάθε μία απαιτείται διαφορετικός τύπος ηγεσίας.
Πρόκειται για άτομα που ούτε διαθέτουν τις απαραίτητες δεξιότητες, ούτε δείχνουν πρόθεση να τις αποκτήσουν. Σε αυτή την περίπτωση, η πιο υπεύθυνη στάση είναι να τα βοηθήσει κανείς να αποχωρήσουν με σεβασμό και ταχύτητα. Η παραμονή τους πλήττει και την απόδοση και το ηθικό της ομάδας. Η ηγεσία εδώ δεν είναι τιμωρία, είναι καθαρότητα και σεβασμός προς όλους.
Αυτά τα στελέχη έχουν τις γνώσεις και τις δεξιότητες, αλλά έχουν χάσει το ενδιαφέρον ή τη σύνδεση με τον σκοπό. Δεν χρειάζονται εκπαίδευση, χρειάζονται νόημα και στόχο. Ο ηγέτης οφείλει να επανασυνδέσει το έργο τους με το ευρύτερο όραμα, να τους εμπλέξει σε λήψη αποφάσεων και να τους αναθέσει ιδιοκτησία αποτελεσμάτων, όχι απλή εκτέλεση. Έτσι αναζωπυρώνεται η φιλοδοξία και αποκαθίσταται η εμπιστοσύνη.
Πρόκειται για ανθρώπους που θέλουν να πετύχουν, έχουν ενέργεια και περιέργεια, αλλά τους λείπει εμπειρία ή τεχνική επάρκεια. Το λάθος που γίνεται συχνά είναι η υπερφόρτωσή τους με ευθύνες πριν σταθούν έτοιμοι. Το σωστό περιβάλλον για αυτούς είναι δομή και καθοδήγηση. Χρειάζονται καθαρούς στόχους, υπομονετικό mentoring και έναν ρυθμό μάθησης που επιτρέπει να κάνουν λάθη, να αναστοχάζονται και να εξελίσσονται. Είναι οι πιο γρήγοροι “αναπτυσσόμενοι” μέσα σε έναν οργανισμό.
Εδώ βρίσκονται οι άνθρωποι που διαμορφώνουν την κουλτούρα. Αυτοί που ανεβάζουν τα standards χωρίς να το ζητήσει κανείς. Ο ρόλος του ηγέτη απέναντί τους είναι να αποσύρει τον έλεγχο και να προσφέρει ευθύνη και εμπιστοσύνη. Δεν χρειάζονται κατευθύνσεις, χρειάζονται χώρο. Είναι εκείνοι που μπορούν να καθοδηγήσουν άλλους, να εμπνεύσουν και να λειτουργήσουν ως πολλαπλασιαστές αξίας. Αν τους εμπιστευθείς, θα διαμορφώσουν την ταυτότητα του οργανισμού.
Σε μια εποχή όπου η τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη επιτρέπουν ταχύτερη κλιμάκωση από ποτέ, το ανθρώπινο στοιχείο παραμένει το πιο κρίσιμο. Η επένδυση στους ανθρώπους υψηλής αξίας, η κατανόηση των κινήτρων τους και η σωστή τοποθέτηση των υπολοίπων καθορίζουν το αν μια ομάδα θα φτάσει στην κορυφή ή θα διαλυθεί.