Την ώρα που ηγέτες κρατών βλέπουν τις πατρίδες τους να απειλούνται από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, ή πολίτες να χάνουν τη ζωή τους από πλημμύρες, τυφώνες και καύσωνες, ο λόγος του Donald Trump στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ έδειχνε μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα.
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, αποκάλεσε την κλιματική αλλαγή «τη μεγαλύτερη απάτη που στήθηκε ποτέ εις βάρος του κόσμου».
«Όλες αυτές οι προβλέψεις του ΟΗΕ και άλλων οργανισμών ήταν λάθος. Έγιναν από ανόητους ανθρώπους που κατέστρεψαν τις χώρες τους. Αν δεν ξεφύγετε από αυτή την πράσινη απάτη, οι χώρες σας θα αποτύχουν», είπε χαρακτηριστικά.
Η Ilana Seid, πρέσβειρα του Palau και επικεφαλής της οργάνωσης μικρών νησιωτικών κρατών, τόνισε ότι αυτή είναι η στάση που πλέον «περιμένουν» από τις ΗΠΑ υπό τον Trump.
«Το να μην υπάρξει δράση για το κλίμα θα είναι προδοσία για τους πιο ευάλωτους», υπογράμμισε. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Evans Davie Njewa από το Malawi δήλωσε: «Θέτουμε σε κίνδυνο τις ζωές αθώων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο».
Η επιστήμονας Adelle Thomas, αντιπρόεδρος της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), μίλησε με προσωπική εμπειρία: ως κάτοικος των Μπαχάμες, έζησε την καταστροφή του τυφώνα Sandy το 2012.
«Τα στοιχεία δεν είναι θεωρητικά. Είναι βιωμένα, θανατηφόρα και απαιτούν άμεση δράση», σημείωσε.
Τι είπε: Ο Trump χαρακτήρισε τις ΑΠΕ, όπως την αιολική ενέργεια, «αστείο» και «θλιβερή αποτυχία». Υποστήριξε ψευδώς ότι είναι ακριβές και αναποτελεσματικές.
Η πραγματικότητα: Σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ (Ιούλιος), οι ΑΠΕ είναι πλέον η φθηνότερη και ταχύτερη λύση για νέα παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η IRENA κατέγραψε ότι οι τρεις πιο οικονομικές μορφές ενέργειας παγκοσμίως το 2023 ήταν:
Ο καθηγητής Michael Mann (University of Pennsylvania) τόνισε ότι οι επιδοτήσεις που στηρίζει το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα κρατούν τεχνητά «ζωντανά» τα ορυκτά καύσιμα.
Παράλληλα, ο Trump ισχυρίστηκε ότι οι λογαριασμοί ρεύματος στην Ευρώπη είναι «2-3 φορές υψηλότεροι από των ΗΠΑ». Ωστόσο, σύμφωνα με την US Energy Information Administration, οι τιμές λιανικής στις ΗΠΑ αυξάνονται ταχύτερα από τον πληθωρισμό από το 2022 και αναμένεται να συνεχίσουν ανοδικά έως το 2026.
Τι είπε: Ο Trump χαρακτήρισε «ψεύτικη» τη Συμφωνία του Παρισιού και κατηγόρησε ότι οι ΗΠΑ πλήρωναν «πολλά περισσότερα από όλους τους άλλους».
Η πραγματικότητα: Η Συμφωνία (2015) ζητά από κάθε χώρα να θέσει εθνικούς στόχους μείωσης εκπομπών και να συνεισφέρει οικονομικά σε όσους πλήττονται περισσότερο.
Σύμφωνα με το Global Carbon Project, από το 1850 οι ΗΠΑ έχουν ευθύνη για 24% των ανθρωπογενών εκπομπών CO₂, ενώ ολόκληρη η Αφρική, με τετραπλάσιο πληθυσμό, μόλις 3%.
Τι είπε: «Στον Λευκό Οίκο έχω δώσει εντολή: ποτέ μην πείτε “coal”, μόνο “clean, beautiful coal”».
Η πραγματικότητα: Ο άνθρακας σκοτώνει εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως λόγω ρύπανσης, επισημαίνει ο Rob Jackson (Stanford).
Ο Trump αποκάλεσε το «carbon footprint» απάτη, αλλά ο Andrew Dessler (Texas A&M University) υπενθύμισε ότι ο όρος καθιερώθηκε από πετρελαϊκές εταιρείες για να μεταφέρουν την ευθύνη από τις επιχειρήσεις στους πολίτες.
Η επιστήμη της κλιματικής αλλαγής έχει θεμέλια από το 1856, όταν η Eunice Foote απέδειξε ότι το CO₂ παγιδεύει θερμότητα. Το IPCC είναι ξεκάθαρο: «Η ανθρώπινη δραστηριότητα έχει θερμάνει ατμόσφαιρα, ωκεανούς και ξηρά».
Τι είπε: «Οι ριζοσπαστικοί περιβαλλοντιστές θέλουν να σταματήσουν τα εργοστάσια. Θέλουν να εξαφανίσουν τις αγελάδες».
Η πραγματικότητα: Οι αγελάδες εκπέμπουν μεθάνιο, ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου, ενώ συχνά εκτρέφονται σε εκτάσεις αποψιλωμένων δασών. Όμως, όπως εξηγεί η Nusa Urbancic (Changing Markets Foundation), κανείς δεν προτείνει την κατάργηση της κτηνοτροφίας. Αντίθετα, η μείωση των εκπομπών μεθανίου είναι κρίσιμη για την επιβράδυνση της υπερθέρμανσης.
Ο Trump επιχείρησε να ρίξει ευθύνες σε «βρώμικο αέρα από άλλες χώρες» και «σκουπίδια από ξένες θάλασσες», ωστόσο, οι μεγαλύτερες πιέσεις στο περιβάλλον προέρχονται από εγχώρια έργα ορυκτών καυσίμων και χαλάρωση των κανονισμών επί της δικής του διακυβέρνησης.
Η καθηγήτρια Lucy Woodall (University of Exeter) χαρακτήρισε λυπηρό το ότι το σοβαρό ζήτημα της θαλάσσιας ρύπανσης «διαστρεβλώνεται τόσο πολύ».
