Καθώς οι Ευρωπαίοι ετοιμάζονται για τις καλοκαιρινές τους αποδράσεις στη θάλασσα, οι υγειονομικές αρχές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την αυξανόμενη απειλή από τα βακτήρια Vibrio, τα οποία αναπτύσσονται σε ζεστά και υφάλμυρα νερά.

Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), τα βακτήρια Vibrio εντοπίζονται παραδοσιακά στη Βαλτική Θάλασσα, όμως πλέον κάνουν αισθητή την παρουσία τους και σε άλλες περιοχές, όπως στη Βόρεια Θάλασσα και σε κλειστούς χώρους κολύμβησης.

Όπως εξηγεί το ECDC, τα Vibrio αναπτύσσονται φυσικά σε παράκτια υφάλμυρα νερά, δηλαδή εκεί όπου γλυκό και θαλασσινό νερό αναμειγνύονται, ιδίως όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές και η αλατότητα χαμηλότερη. Η κλιματική αλλαγή ευνοεί αυτές τις συνθήκες, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται όλο και συχνότερα σε περιοχές της Ευρώπης όπου παλαιότερα δεν υπήρχε τέτοιος κίνδυνος.

Ποιοι κινδυνεύουν και πώς μεταδίδεται η μόλυνση

Η λοίμωξη από Vibrio, γνωστή ως βακτηρίωση (vibriosis), μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας. Η μετάδοση γίνεται με:

• Κατανάλωση ωμών ή μισομαγειρεμένων οστρακοειδών, ιδιαίτερα στρειδιών
• Κολύμπι σε μολυσμένα νερά όταν υπάρχουν πληγές ή ανοικτές τομές στο δέρμα

Τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή χρόνιες παθήσεις του ήπατος είναι ιδιαίτερα ευάλωτα, καθώς ενδέχεται να παρουσιάσουν σηψαιμία, λοιμώξεις του αίματος, νεκρωτική δερματίτιδα (flesh-eating disease) ή ακόμα και ακρωτηριασμό άκρων.

Σπάνια αλλά αυξανόμενα τα περιστατικά στην Ευρώπη

Αν και οι λοιμώξεις παραμένουν σχετικά σπάνιες, όπως επισημαίνει το ECDC, παρατηρείται ανοδική τάση στα περιστατικά, ιδίως στις χώρες γύρω από τη Βαλτική Θάλασσα, κατά τους θερμότερους μήνες.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το καλοκαίρι του 2018, ένα από τα θερμότερα στην Ευρώπη, όπου καταγράφηκαν 445 περιστατικά vibriosis – αριθμός υπερτριπλάσιος από τον ετήσιο μέσο όρο των 126 κρουσμάτων την περίοδο 2014-2017.

Ωστόσο, οι ειδικοί τονίζουν ότι αυτά τα νούμερα πιθανώς υποεκτιμούν την πραγματική έκταση του προβλήματος, καθώς πολλά περιστατικά δεν αναφέρονται επισήμως.

Οδηγίες προστασίας και πρόληψης για τους λουόμενους

Το ECDC συνιστά τα εξής για την αποφυγή μόλυνσης:

• Αποφύγετε την κατανάλωση ωμών οστρακοειδών, ειδικά στρειδιών. Φροντίστε να είναι καλά μαγειρεμένα.
• Αποφύγετε το μπάνιο σε υφάλμυρα ή θαλάσσια νερά αν έχετε πληγές, κοψίματα ή πρόσφατα τρυπήματα (piercing), ή καλύψτε τις περιοχές με αδιάβροχο επίδεσμο.
• Αν μετά από επαφή με ύποπτα νερά εμφανίσετε συμπτώματα όπως πυρετό, κοκκινίλες, πρήξιμο ή έντονο πόνο, επικοινωνήστε άμεσα με γιατρό.

«Ο κόσμος πρέπει να είναι ενημερωμένος για τους κινδύνους και να ζητά ιατρική βοήθεια αν εμφανίσει συμπτώματα μετά από επαφή με νερά όπου ευδοκιμούν τα βακτήρια Vibrio», προειδοποιεί το ECDC.