Μέχρι πρόσφατα, η μνήμη RAM ήταν από τα πιο «ήσυχα» και εύκολα στην επιλογή εξαρτήματα ενός υπολογιστή. Διάλεγες χωρητικότητα ανάλογα με τις ανάγκες σου, φρόντιζες να είναι συμβατή με τη μητρική, την έβαζες στο σύστημα και… τέλος.
Σήμερα, τα πράγματα έχουν αλλάξει δραματικά. Οι τιμές της RAM εκτοξεύονται, η αγορά είναι από τις πιο ασταθείς στον κόσμο των υπολογιστών και οι επιπτώσεις δεν περιορίζονται πλέον μόνο στα desktop ή τα laptop.
Αυτό που μοιάζει με μια απλή αύξηση τιμών είναι στην πραγματικότητα το αποτέλεσμα πολλών ταυτόχρονων αλλαγών: στο πώς παράγεται η μνήμη, σε ποιους απευθύνεται και – κυρίως – στο πού θεωρούν οι κατασκευαστές ότι θα βγάλουν χρήματα τα επόμενα χρόνια
Στις 11 Δεκεμβρίου, η TrendForce – που διαχειρίζεται και το γνωστό DRAMeXchange – δημοσίευσε μια έκθεση-καμπανάκι: η ραγδαία άνοδος των τιμών της RAM αναμένεται να πλήξει περισσότερο τα smartphones παρά τους υπολογιστές.
Στους υπολογιστές, τα 8GB RAM θα παραμείνουν το «ελάχιστο αποδεκτό» επίπεδο για αρκετό καιρό ακόμη. Αυτό θεωρείται πλήγμα για τη Microsoft, η οποία πίεζε για μετάβαση στα 16GB ώστε τα Windows 11 να έχουν μεγαλύτερα περιθώρια λειτουργίας.
Στα smartphones, η εικόνα είναι πιο ανησυχητική: τα οικονομικά μοντέλα – που αποτελούν και τον κύριο όγκο πωλήσεων – πιθανότατα θα παραμείνουν στα 4GB RAM. Δηλαδή σε επίπεδα που συναντούσε κανείς σε φθηνά κινητά πριν από δέκα χρόνια.
Με απλά λόγια, η αγορά φαίνεται να πηγαίνει πίσω αντί να προχωρά.
Η κατάσταση αυτή δεν επηρεάζει μόνο την καθημερινή χρήση. Η έλλειψη RAM και οι υψηλές τιμές αναμένεται να πλήξουν και εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης που «τρέχουν» τοπικά σε συσκευές (client-based AI), καθώς οι κατασκευαστές μειώνουν τη μνήμη σε σχεδόν όλα τα επίπεδα τιμών.
Κάποιοι πιο κυνικοί παρατηρητές σημειώνουν ότι αυτό ευνοεί τους hyperscalers – δηλαδή τους μεγάλους παρόχους cloud και data centers – αφού περισσότερες εργασίες AI θα μεταφέρονται σε απομακρυσμένες υποδομές.
Η εταιρεία Framework, γνωστή για τις αρθρωτές και επισκευάσιμες συσκευές της, ανακοίνωσε ότι αυξάνει κατά 50% τις τιμές των αναβαθμίσεων DDR5, καθώς δεν μπορεί να απορροφήσει το αυξημένο κόστος.
Παράλληλα, εξήγησε με εντυπωσιακά παραδείγματα πού καταλήγει η μνήμη:
ένα μόνο rack Nvidia GB300 μπορεί να περιλαμβάνει έως και 37TB RAM, ποσότητα αρκετή για να εξοπλίσει πάνω από ένα εκατομμύριο laptops.
Ο CEO της Framework, Nirav Patel, ανακοίνωσε ακόμη μέτρα για την αποτροπή scalping, δηλαδή μαζικών αγορών με σκοπό τη μεταπώληση της μνήμης σε υψηλότερες τιμές.
Στον πυρήνα της κρίσης βρίσκεται η DRAM – ο τύπος μνήμης που χρησιμοποιείται σχεδόν παντού: σε υπολογιστές, κινητά, servers, κονσόλες, αυτοκίνητα. Παρότι τη λέμε απλά «RAM», όλες οι σύγχρονες εκδόσεις (DDR4, DDR5, LPDDR, GDDR, HBM) ανήκουν στην ίδια οικογένεια.
Και εδώ βρίσκεται το κρίσιμο σημείο: πάνω από το 90% της παγκόσμιας παραγωγής DRAM ελέγχεται από μόλις τρεις εταιρείες: SK Hynix, Samsung και Micron.
Όταν αυτές οι εταιρείες αλλάζουν προτεραιότητες, ολόκληρη η αγορά ακολουθεί.
Η εκπαίδευση και λειτουργία μεγάλων μοντέλων AI απαιτεί τεράστιες ποσότητες γρήγορης μνήμης. Οι κάρτες γραφικών για AI βασίζονται σε HBM (High Bandwidth Memory), που είναι επίσης DRAM – απλώς πιο προηγμένη και πιο ακριβή.
Κάθε γραμμή παραγωγής που κατευθύνεται στην HBM, αφαιρεί δυναμικότητα από DDR5, LPDDR και GDDR. Και όταν οι μεγάλες εταιρείες AI υπογράφουν μακροχρόνια συμβόλαια με υψηλά περιθώρια κέρδους, οι κατασκευαστές μνήμης ακολουθούν το χρήμα.
Το αποτέλεσμα;
Η μνήμη για καταναλωτές δεν εξαφανίζεται, αλλά παύει να είναι προτεραιότητα – κάτι που αντικατοπτρίζεται πλέον ξεκάθαρα στις τιμές.
Ακόμη και τύποι μνήμης που κανονικά θα έπρεπε να φθηναίνουν, όπως DDR3 και DDR4, γίνονται ακριβότεροι, καθώς η παραγωγή τους μειώνεται ταχύτερα απ’ ό,τι πέφτει η ζήτηση.
Παράλληλα, οι τιμές ανεβαίνουν σε:
Το πρόβλημα έχει πλέον συστημικό χαρακτήρα.
Σύμφωνα με την TrendForce, μεγάλες εταιρείες όπως η Dell, η Lenovo και η HP προετοιμάζουν ήδη αυξήσεις τιμών σε υπολογιστές μέσα στο 2026.
Δεν πρόκειται για πλέον για πρόβλημα που αγγίζει μόνο τους «tech enthusiasts», αλλά για γενικευμένη κρίση που αγγίζει σχολεία, επιχειρήσεις και όσους χρειάζονται προσιτό εξοπλισμό.
Οι λύσεις υπάρχουν, αλλά καμία δεν είναι βραχυπρόθεσμη. Νέα εργοστάσια που όμως χρειάζονται δισεκατομμύρια δολάρια και χρόνια για να κατασκευαστούν, ενώ η αποκλιμάκωση των τιμών θα απαιτούσε επιβράδυνση των επενδύσεων στην AI, κάτι που προς το παρόν δεν φαίνεται πιθανό.
Συμπερασματικά, η RAM έχει πάψει να είναι απλό εμπόρευμα, αλλά περιοριστικός παράγοντας στην αγορά hardware. Και μέχρι να αλλάξουν οι ισορροπίες προσφοράς, ζήτησης και προτεραιοτήτων, οι υψηλές τιμές ήρθαν για να μείνουν.
Περισσότερες ειδήσεις
Το κινητό και ο υπολογιστής «σκοτώνουν» την όρασή σου — Πώς να τη διαφυλάξεις με πέντε απλά tips
Έτσι «σερφάρουν» οι Έλληνες το 2025 – Τι αποκαλύπτει η ΕΛΣΤΑΤ για τις online συνήθειές μας
Warner Bros Discovery: «Όχι» στην Paramount – Το ΔΣ επιμένει στη συγχώνευση με το Netflix