Την ανάγκη να προχωρήσει η σήραγγα Ηλιούπολης υπογραμμίζουν πέντε δήμοι των νοτίων προαστείων της Αθήνας, οι οποίοι συγκρότησαν ενιαίο μέτωπο διεκδίκησης. Οι δήμοι Ηλιούπολης, Βύρωνα, Ελληνικού – Αργυρούπολης, Αγίου Δημητρίου και Δάφνης – Υμηττού, αντιδρώντας στην καθημερινή επιβάρυνση από την κυκλοφοριακή συμφόρηση, απαιτούν την υλοποίηση του πολυσυζητημένου έργου, το οποίο προβλέπει την υπογειοποίηση της οδικής σύνδεσης από την Κατεχάκη έως τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης. Πρόκειται για ένα έργο που συζητείται εδώ και δεκαετίες, αλλά παραμένει χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.
Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι τα ήδη δυσμενή κυκλοφοριακά δεδομένα αναμένεται να επιδεινωθούν ακόμα περισσότερο με την προοπτική της ανάπτυξης δύο μεγάλων έργων: Του Ελληνικού που προβλέπει την προσθήκη δεκάδων χιλιάδων κατοίκων και εργαζομένων στα νότια προάστια, αλλά και της μεταφοράς υπουργείων στις εγκαταστάσεις της πρώην ΠΥΡΚΑΛ στον Υμηττό, χωρίς προηγουμένως να έχει ανακοινωθεί ένα ολιστικό συγκοινωνιακό σχέδιο για την εξυπηρέτηση των περιοχών αυτών.
Όπως τονίζουν οι δήμαρχοι, παρά τις επανειλημμένες παρεμβάσεις προς το υπουργείο Υποδομών – Μεταφορών, αλλά και την επιστολή που απέστειλαν και στον ίδιο τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, δεν έχει υπάρξει μέχρι σήμερα καμία ουσιαστική ανταπόκριση.
Αντιδράσεις και κινητοποιήσεις
Οι δήμαρχοι Βύρωνα, Ηλιούπολης και Ελληνικού – Αργυρούπολης είχαν θέσει από κοινού προθεσμία έως τις 15 Σεπτεμβρίου στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προκειμένου να τους ενημερώσει σχετικά με τον συγκοινωνιακό σχεδιασμό της νότιας Αθήνας. Η προθεσμία παρήλθε χωρίς απάντηση με αποτέλεσμα χθες (29/9) να περάσουν στον κύκλο των κινητοποιήσεων, διοργανώνοντας συγκέντρωση διαμαρτυρίας, ενώ στο μέτωπο της αντίδρασης προσχώρησαν και οι δήμοι Αγίου Δημητρίου και Δάφνης – Υμηττού.
Η συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε στη συμβολή των οδών Αναστάσεως και Βενιζέλου, με βασικά αιτήματα την αναλυτική ενημέρωση για το στάδιο ωρίμανσης του έργου, την πρόσβαση στις σχετικές μελέτες, το σαφές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης, τη συμμετοχή των δήμων στον σχεδιασμό και την παρακολούθηση, αλλά και τη ρητή δέσμευση για τη μη επιβολή διοδίων.
Όπως αναφέρουν οι δήμαρχοι, το πρόβλημα δεν περιορίζεται στην υπογειοποίηση της Κατεχάκης, αλλά αγγίζει συνολικά το κυκλοφοριακό δίκτυο της νότιας Αθήνας, με «πνιγμένες» βασικές αρτηρίες όπως η λεωφόρος Βουλιαγμένης και η παραλιακή.
Ο δήμαρχος Ηλιούπολης, Στάθης Ψυρρόπουλος, σημειώνει πως η κατάσταση αφορά περισσότερους από 500.000 κατοίκους και δεν μπορεί να αγνοείται. Ο δήμαρχος Ελληνικού – Αργυρούπολης, Γιάννης Κωνσταντάτος, τονίζει ότι η περιοχή ήδη επιβαρύνεται ασφυκτικά και η κατάσταση θα επιδεινωθεί με τις νέες οικοδομές, προσθέτοντας πως υπάρχει προμελέτη από τη Lamda Development για τη σήραγγα, η οποία έχει κατατεθεί στα συναρμόδια υπουργεία.
Ανάλογες επισημάνσεις κάνει και ο δήμαρχος Βύρωνα, Αλέξης Σωτηρόπουλος, ο οποίος μιλά για μία λεωφόρο που διχοτομεί τις πόλεις και συγκοινωνίες που δεν καλύπτουν τις ανάγκες. «Δεν έχουμε σταθμό μετρό και ούτε προβλέπεται κάτι τέτοιο την επόμενη δεκαετία», δηλώνει χαρακτηριστικά, ενώ καταλογίζει στην κυβέρνηση πλήρη έλλειψη θεσμικής διαβούλευσης.
Οι τοπικές αρχές προειδοποιούν ότι οι κινητοποιήσεις θα ενταθούν και καλούν και άλλους όμορους δήμους να συμμετάσχουν στη διεκδίκηση, ενώ προαναγγέλλουν εκστρατεία ενημέρωσης των κομμάτων προκειμένου να φτάσει το ζήτημα στη Βουλή.
Υψηλό το κόστος του έργου, ανοιχτό το ενδεχόμενο παραχώρησης
Να σημειωθεί ότι το κόστος του έργου υπογειοποίησης που περιλαμβάνει και ανισοπεδοποίηση της λεωφόρου Βουλιαγμένης έως το Ελληνικό, εκτιμάται σε 500 εκατ. ευρώ με την ηγεσία του υπουργείου να επαναλαμβάνει ότι οι δυνατότητες χρηματοδότησης αντίστοιχων έργων μέσω ΕΕ έχουν εξαντληθεί.
Ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος, έχει ξεκαθαρίσει ότι η χώρα δεν μπορεί να στηρίζεται πλέον σε κοινοτική χρηματοδότηση για έργα οδικών αξόνων ή σε Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), των οποίων οι πληρωμές διαθεσιμότητας έχουν ήδη φτάσει το όριο του ΑΕΠ. Ο ίδιος προκρίνει τη λύση των παραχωρήσεων, σημειώνοντας ότι «ο χρήστης θα πρέπει να αναλάβει και μέρος του κόστους».
Η τοποθέτηση αυτή έχει σημάνει συναγερμό στους δήμους, που ερμηνεύουν τα λεγόμενα του υφυπουργού ως πιθανή πρόθεση επιβολής διοδίων για τη χρήση της μελλοντικής σήραγγας, ένα σενάριο που απορρίπτουν κατηγορηματικά.
Υπενθυμίζεται ότι η σήραγγα της Ηλιούπολης έχει ενταχθεί σε πρότυπη πρόταση από κοινοπραξία των μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Άκτωρ Παραχωρήσεις, Άβαξ), που προβλέπει υπόγεια λεωφόρο μήκους 3 χιλιομέτρων με τρεις λωρίδες ανά κατεύθυνση. Ωστόσο, η πρόταση δεν έχει προχωρήσει, καθώς ακόμα αναμένεται σχετική γνωμοδότηση του θεσμού των πρότυπων προτάσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ το υπουργείο έχει γνωστοποιήσει την πρόθεση αναμόρφωσης του υφιστάμενου πλαισίου.
Σύμφωνα, πάντως, με όσα δήλωσε ο πρόεδρος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Γιώργος Περδικάρης σε πρόσφατο συνέδριο, αν εφαρμοζόταν το μοντέλο αυτό και για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, η οικονομική συμβολή του κράτους θα ξεκινούσε μετά το 2037, χωρίς άμεση δημοσιονομική πίεση.
Παράλληλα, το έργο παραμένει σε προτεραιότητα και για τη Lamda Development, η οποία έχει εκφράσει την πρόθεσή της να χρηματοδοτήσει τις αναγκαίες μελέτες. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει την αναβάθμιση της λεωφόρου Βουλιαγμένης σε δρόμο ταχείας κυκλοφορίας χωρίς φανάρια και τη δημιουργία σήραγγας που θα συνδέει τη Δυτική Περιφερειακή Υμηττού με τη λεωφόρο στο ύψος του Αλίμου, απορροφώντας μεγάλο μέρος της κυκλοφορίας από το κέντρο της Αθήνας.