Παράταση έως την 1η Δεκεμβρίου 2025 για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών στους διαγωνισμούς που αφορούν τον οδικό άξονα Θεσσαλονίκη – Έδεσσα και τον κάθετο δρόμο Δράμα – Αμφίπολη έδωσε το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Η υλοποίηση δύο από τα σημαντικότερα οδικά έργα της Βόρειας Ελλάδας προχωρά σταθερά, με τις σχετικές αποφάσεις που φέρουν την υπογραφή του υπουργού Χρίστου Δήμα να αποτελούν το πιο πρόσφατο βήμα στη μακρά διαδικασία ανάθεσης των δύο συμβάσεων που πρόκειται να υλοποιηθούν μέσω Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).
Η παράταση κρίθηκε αναγκαία ύστερα από αιτήματα των προεπιλεγέντων σχημάτων, τα οποία ζήτησαν επιπλέον χρόνο για την οριστικοποίηση των τεχνικών και οικονομικών φακέλων τους. Το Υπουργείο έκανε δεκτό το αίτημα, θεωρώντας ότι η χρονική επέκταση θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό προς όφελος του Δημοσίου και θα επιτρέψει την υποβολή πιο ώριμων και ολοκληρωμένων προτάσεων. Σύμφωνα με τις αποφάσεις, οι προσφορές για τα δύο έργα θα πρέπει να κατατεθούν μέχρι την 1η Δεκεμβρίου 2025, σηματοδοτώντας την τελική φάση της διαγωνιστικής διαδικασίας.
Το πρώτο από τα δύο έργα, που αφορά τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση του οδικού άξονα ΕΟ2 Μαυροβούνι – Έδεσσα με παρακάμψεις Γιαννιτσών και Χαλκηδόνας, καθώς και τη συντήρηση του τμήματος από τη γέφυρα του Αξιού έως την Έδεσσα, έχει προϋπολογισμό 444,9 εκατομμύρια ευρώ με ΦΠΑ και χαρακτηρίζεται έργο εθνικής σημασίας. Στόχος του είναι η δημιουργία ενός σύγχρονου και ασφαλούς οδικού διαδρόμου που θα μειώσει σημαντικά τον χρόνο μετακίνησης μεταξύ Θεσσαλονίκης και Έδεσσας, θα ανακουφίσει τα αστικά κέντρα των Γιαννιτσών και της Χαλκηδόνας από τη διέλευση βαρέων οχημάτων και θα βελτιώσει την προσβασιμότητα προς την Πέλλα και τη Δυτική Μακεδονία. Η αναβάθμιση αυτή αναμένεται να λειτουργήσει ως μοχλός ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας, ενισχύοντας την τοπική οικονομία, την αγροτική παραγωγή και τον τουρισμό.
Το δεύτερο έργο, προϋπολογισμού 248,5 εκατομμυρίων ευρώ, αφορά τον κάθετο άξονα Δράμα–Αμφίπολη (Παλαιοκώμη) που θα συνδέσει τη Δράμα με την Εγνατία Οδό, προσφέροντας στην Ανατολική Μακεδονία έναν νέο, ταχύτερο και ασφαλέστερο δρόμο σύνδεσης με τα λιμάνια της Καβάλας και της Θεσσαλονίκης. Και αυτό το έργο έχει χαρακτηριστεί εθνικού επιπέδου και εντάσσεται στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και στο Ταμείο Προγραμμάτων Υποδομών και Μεταφορών 2021–2025. Με την ολοκλήρωσή του, η Δράμα θα αποκτήσει επιτέλους την πρόσβαση στο εθνικό οδικό δίκτυο που για δεκαετίες στερούνταν, γεγονός που θα αναβαθμίσει ουσιαστικά τη θέση της στον αναπτυξιακό χάρτη της χώρας.
Παρόντες δύο μεγάλοι όμιλοι και μία κοινοπραξία
Και στα δύο έργα, οι διεκδικητές είναι οι ίδιοι τρεις μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι που πρωταγωνιστούν στις υποδομές και τις παραχωρήσεις: Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η Άβαξ και η κοινοπραξία Άκτωρ Παραχωρήσεις (Aktor) – Μυτιληναίος (Metlen). Η συμμετοχή των ίδιων σχημάτων καταδεικνύει τη δυναμική συγκέντρωση τεχνογνωσίας που έχει διαμορφωθεί στην εγχώρια αγορά ΣΔΙΤ, καθώς και την ικανότητα των μεγάλων ομίλων να αναλαμβάνουν σύνθετα έργα με μακροχρόνιο ορίζοντα λειτουργίας και συντήρησης. Οι τρεις φορείς είχαν προεπιλεγεί ήδη από το 2024, μετά την ολοκλήρωση του ανταγωνιστικού διαλόγου που καθόρισε τις τεχνικές και χρηματοοικονομικές παραμέτρους των έργων.
Η πορεία των δύο διαγωνισμών είναι παράλληλη και ενδεικτική του νέου τρόπου με τον οποίο προωθούνται πλέον τα μεγάλα έργα υποδομής στη χώρα. Οι διαδικασίες ξεκίνησαν το 2022, όταν εγκρίθηκε η υπαγωγή των έργων στο καθεστώς ΣΔΙΤ από τη Διυπουργική Επιτροπή Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα. Το 2023 ολοκληρώθηκε η φάση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, το 2024 διεξήχθη ο ανταγωνιστικός διάλογος και το 2025 εγκρίθηκαν τα τεύχη υποβολής προσφορών, ανοίγοντας τον δρόμο για την τελική φάση επιλογής των αναδόχων. Με την πρόσφατη παράταση, η διαδικασία εισέρχεται στο τελευταίο στάδιο πριν από την κατακύρωση, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός του πρώτου εξαμήνου του 2026.
Η ταυτόχρονη πρόοδος των δύο αυτών έργων αποτυπώνει τη στροφή της πολιτείας προς τις συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα ως βασικό εργαλείο επιτάχυνσης των υποδομών. Οι ΣΔΙΤ επιτρέπουν την αξιοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων για την κατασκευή και συντήρηση δημοσίων έργων, εξασφαλίζοντας παράλληλα υψηλά πρότυπα ποιότητας και διαχρονική βιωσιμότητα. Στην περίπτωση της Βόρειας Ελλάδας, τα δύο αυτά έργα συμπληρώνουν το ένα το άλλο, δημιουργώντας ένα νέο πλέγμα συνδεσιμότητας, καθώς ο άξονας Θεσσαλονίκης – Έδεσσας αναβαθμίζει το δυτικό μέτωπο της Κεντρικής Μακεδονίας, ενώ ο κάθετος της Δράμας – Αμφίπολης ανοίγει νέες διόδους στην Ανατολική
Μακεδονία και ενισχύει την πρόσβαση των απομονωμένων περιοχών στο βασικό οδικό δίκτυο της χώρας.
Μετά την ολοκλήρωση των διαγωνισμών και την ανάδειξη των αναδόχων, η έναρξη των εργασιών κατασκευής εκτιμάται ότι θα γίνει μέσα στο 2026. Η επιτυχής ολοκλήρωσή τους θα αποτελέσει ουσιαστική επιβεβαίωση ότι το μοντέλο των ΣΔΙΤ μπορεί να αποτελέσει έναν σταθερό πυλώνα επενδύσεων σε έργα δημοσίου συμφέροντος με διαχρονικό όφελος για την οικονομία και τους πολίτες.
