Αν οι… «καυτές» θερμοκρασίες σάς κάνουν να χάνετε την ψυχραιμία σας, να ξέρετε, ότι δεν είστε οι μόνοι. Νέα έρευνα δείχνει ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη μπορεί να κρύβεται πίσω από την κακή μας διάθεση.
Χρησιμοποιώντας δεδομένα από τα social media, επιστήμονες του MIT και συνεργαζόμενων ιδρυμάτων χαρτογράφησαν τα συναισθήματα των ανθρώπων σε σχέση με τις ημέρες ακραίας ζέστης.
Ανέλυσαν περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο αναρτήσεις από πάνω από 150 χώρες. Τα ευρήματα ήταν ξεκάθαρα: η ζέστη δεν μας κάνει μόνο να ιδρώνουμε, μας κάνει και πιο κακόκεφους.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό One Earth, αποκάλυψε ότι όταν η θερμοκρασία ξεπερνά τους 35°C, η συλλογική μας διάθεση υποχωρεί αισθητά, ιδιαίτερα σε χώρες με χαμηλότερα εισοδήματα.
Οι ερευνητές εξέτασαν 1,2 δισεκατομμύρια αναρτήσεις σε X (Twitter) και Weibo από 157 χώρες μέσα σε διάστημα ενός έτους. Κάθε ανάρτηση έλαβε «βαθμολογία συναισθήματος» από 0,0 (πολύ αρνητικό) έως 1,0 (πολύ θετικό).
Στη συνέχεια, συνέδεσαν τις αναρτήσεις με δεδομένα καιρού σε 2.988 περιοχές παγκοσμίως.
Διαπίστωσαν ότι όταν η θερμοκρασία ανέβαινε πάνω από 35°C, οι αρνητικές εκφράσεις στα social media αυξάνονταν κατά 25% στις φτωχότερες χώρες και κατά 8% στις πλουσιότερες.
Ο Jianghao Wang από την Chinese Academy of Sciences δήλωσε:
«Τα social media μάς προσφέρουν ένα πρωτοφανές παράθυρο στα ανθρώπινα συναισθήματα σε διαφορετικούς πολιτισμούς και ηπείρους. Μπορούμε πλέον να μετράμε τις συναισθηματικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε κλίμακα που οι παραδοσιακές έρευνες δεν θα μπορούσαν να πετύχουν».
Το φαινόμενο ήταν τριπλάσιο σε χώρες χαμηλού εισοδήματος σε σχέση με πιο εύρωστες οικονομικά κοινωνίες, κάτι που, σύμφωνα με τους ερευνητές, τονίζει την ανάγκη να ενσωματωθούν μέτρα προσαρμογής στις μελλοντικές προβλέψεις για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η επιστήμη συνδέει τη ζέστη με την κακή διάθεση. Ήδη από τη δεκαετία του ’80, έρευνες έδειξαν ότι όσο υψηλότερη είναι η θερμοκρασία, τόσο πιο πιθανό είναι οι οδηγοί να κορνάρουν εκνευρισμένοι – ειδικά όσοι δεν είχαν κλιματισμό.
Ακόμη και οι δημοσιογράφοι γίνονται πιο αρνητικοί στη γλώσσα τους όταν έχει καύσωνα, όπως έδειξε ανάλυση του ρεπορτάζ για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου 2008.
Η επίδραση, ωστόσο, μπορεί να είναι πολύ πιο σοβαρή από λίγη γκρίνια. Έρευνες των τελευταίων 50 ετών δείχνουν στενή σχέση μεταξύ βίαιης εγκληματικότητας και υψηλών θερμοκρασιών.
Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη οριστική απάντηση:
Πρέπει να τονιστεί ότι οι περισσότερες έρευνες δείχνουν συσχέτιση και όχι αιτιώδη σχέση. Πιθανόν να παίζουν ρόλο και άλλοι παράγοντες.
Κοιτώντας προς το μέλλον, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μακροπρόθεσμα κλιματικά μοντέλα για να εκτιμήσουν πώς η άνοδος της θερμοκρασίας θα επηρεάσει τη διάθεση μέχρι το τέλος του αιώνα.
Ακόμη και με την υπόθεση ότι οι κοινωνίες θα προσαρμοστούν σταδιακά στη ζέστη, οι προβλέψεις δείχνουν πτώση κατά 2,3% στη «συλλογική διάθεση» έως το 2100.
Ο Nick Obradovich, από το MIT Sustainable Urbanisation Lab, δήλωσε:
«Είναι πλέον σαφές ότι ο καιρός επηρεάζει τη διάθεση σε παγκόσμια κλίμακα. Καθώς το κλίμα αλλάζει, θα πρέπει να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητα των ανθρώπων απέναντι στις συναισθηματικές πιέσεις που φέρνει η ζέστη».
Οι επιστήμονες παραδέχονται ότι υπάρχουν ακόμη κενά: τα social media δεν αντιπροσωπεύουν όλο τον πληθυσμό. Παιδιά και ηλικιωμένοι – οι πιο ευάλωτοι στη ζέστη – δεν αποτυπώνονται στα δεδομένα. Το πραγματικό συναισθηματικό κόστος, λοιπόν, ίσως είναι ακόμη μεγαλύτερο.
Το συμπέρασμα; Αν και οι υποδομές μας προστατεύουν από τη φυσική καταπόνηση του καύσωνα, πρέπει να προετοιμαστούμε και για την ψυχολογική του επίδραση, που αναμένεται να γίνει ακόμη πιο έντονη.
