Όλοι οι γονείς έχουν βρεθεί σε μια τέτοια δύσκολη στιγμή: το παιδί μας να ουρλιάζει στο σούπερ μάρκετ επειδή δεν του πήραμε το γλυκό, να χτυπάει τα πόδια στο πάτωμα ή να φωνάζει «όχι!» μπροστά σε κόσμο. Εκείνη τη στιγμή νιώθουμε αμηχανία, πίεση, θυμό ή ενοχές.

Όμως, οι εκρήξεις θυμού (tantrums) δεν είναι σημάδι «κακής ανατροφής» ούτε «κακού παιδιού». Είναι ένας φυσιολογικός σταθμός στην ανάπτυξη: το παιδί ανακαλύπτει τα όριά του, παλεύει για ανεξαρτησία, και προσπαθεί –με τον δικό του αδέξιο τρόπο– να πει: «Δεν μπορώ άλλο» ή «Θέλω κάτι διαφορετικό».

Το κλειδί είναι να τις δούμε όχι σαν καταστροφή, αλλά σαν ευκαιρία μάθησης και για το παιδί, αλλά και για εμάς.

Γιατί συμβαίνουν τα tantrums;

• Έλλειψη λόγου και επικοινωνίας: Τα νήπια δεν ξέρουν ακόμα να πουν ξεκάθαρα τι θέλουν. Έτσι, εκφράζουν τη ματαίωση με κλάμα ή φωνές.
• Αίσθημα ανεξαρτησίας: Θέλουν να κάνουν «μόνα τους» περισσότερα από όσα μπορούν να διαχειριστούν.
• Κούραση και πείνα: Όπως κι εμείς, όταν είναι εξαντλημένα ή πεινασμένα, χάνουν πιο εύκολα τον έλεγχο.
• Σύγκρουση επιθυμιών: Δεν μπορούν να δεχτούν εύκολα το «όχι» όταν θέλουν κάτι (παιχνίδι, γλυκό, προσοχή).
• Ανάγκη για έλεγχο: Νιώθουν πιο δυνατά αν «επιβάλλονται» με τις φωνές ή το κλάμα.

Πώς να προλάβετε μια έκρηξη θυμού;

✅ Δώστε θετική προσοχή
Πιάστε το παιδί «στα πράσα» όταν κάνει κάτι καλό. Μη λέτε απλά «μπράβο», αλλά κάτι συγκεκριμένο: «Μπράβο που μοιράστηκες το παιχνίδι σου» ή «Μου άρεσε που είπες παρακαλώ».

✅ Προσφέρετε μικρές επιλογές
«Θέλεις πορτοκαλάδα ή νερό;» Αντί για ερωτήσεις που σηκώνουν «όχι». Έτσι νιώθει ότι έχει λόγο χωρίς να δημιουργείται ένταση.

✅ Αποφύγετε τους πειρασμούς
Κρύψτε πράγματα που δεν πρέπει να πιάσει. Έξω από το σπίτι, να ξέρετε ότι δεν έχετε πάντα τον έλεγχο.

✅ Αλλάξτε το σκηνικό
Όταν βλέπετε ότι πάει να ξεκινήσει ξέσπασμα, αλλάξτε δραστηριότητα ή χώρο: «Έλα να με βοηθήσεις να μαγειρέψουμε» ή «Πάμε έξω μια βόλτα».

✅ Μικρά βήματα – μεγάλες επιτυχίες
Βοηθήστε το να καταφέρει κάτι μόνο του (π.χ. να βάλει τις κάλτσες). Όταν πετύχει, επιβραβεύστε το: αυτό του δίνει αυτοπεποίθηση.

✅ Διαλέξτε τις μάχες σας
Δεν χρειάζεται να λέτε «όχι» σε όλα. Μερικές φορές μπορείτε να υποχωρήσετε, ειδικά αν δεν είναι κάτι σοβαρό, αλλά παρουσιάστε το σαν ανταμοιβή σωστής συμπεριφοράς.

✅ Σεβαστείτε τα όριά του
Μη φορτώνετε το πρόγραμμα όταν ξέρετε ότι είναι κουρασμένο ή πεινασμένο. Είναι η συνταγή για καβγάδες.

Τι να κάνετε την ώρα του tantrum

• Μείνετε ήρεμοι: Αν χάσετε την ψυχραιμία σας, το ξέσπασμα θα χειροτερέψει.
• Ανάλογα με την αιτία: Αν πεινάει → δώστε σνακ. Αν θέλει απλώς προσοχή → αγνοήστε. Αν αρνήθηκε κάτι → μείνετε σταθεροί και προχωρήστε αλλού.
• Ασφάλεια πάνω απ’ όλα: Αν χτυπάει τον εαυτό του ή άλλους, μεταφέρετέ το σε ασφαλές μέρος.
• Χρησιμοποιήστε “time-out” (για μικρά παιδιά): Μια καρέκλα ή γωνιά για λίγα λεπτά, χωρίς φωνές, μέχρι να ηρεμήσει.
• Μην υποχωρείτε: Αν ενδώσετε, το παιδί θα μάθει ότι το tantrum «δουλεύει».

Μετά το tantrum: Η χρυσή στιγμή

• Επιβραβεύστε την ηρεμία: «Μπράβο που κατάφερες να ηρεμήσεις».
• Δώστε αγάπη: Αγκαλιά και επιβεβαίωση ότι το αγαπάτε, ό,τι κι αν έγινε.
• Συζητήστε (ανάλογα με την ηλικία): Προτείνετε εναλλακτικούς τρόπους να δείξει θυμό ή στεναχώρια.
• Φροντίστε τον ύπνο: Η έλλειψη ύπνου είναι από τους βασικούς λόγους έντονων tantrums.

Πότε να ανησυχήσετε και να ζητήσετε βοήθεια

Αν δείτε ότι:

• Χάνετε συχνά την ψυχραιμία σας.
• Υποχωρείτε πάντα για να αποφύγετε φασαρία.
• Τα tantrums φέρνουν εντάσεις στη σχέση σας με το παιδί ή τον/την σύντροφό σας.
• Είναι πολύ συχνά, δυνατά ή μεγάλης διάρκειας.
• Το παιδί τραυματίζει εαυτόν ή άλλους.
• Δείχνει μόνιμα αρνητική διάθεση και άρνηση συνεργασίας.

Τότε είναι καλό να μιλήσετε με παιδίατρο ή ειδικό ψυχικής υγείας.

Οι εκρήξεις θυμού είναι ένα κομμάτι της παιδικής ηλικίας που –αν και δύσκολο– περνάει. Μεγαλώνοντας, τα παιδιά βρίσκουν καλύτερους τρόπους να πουν τι νιώθουν και να διαχειρίζονται τη ματαίωση.

Αυτό που χρειάζονται περισσότερο στο μεταξύ είναι ηρεμία, σταθερότητα και τη σιγουριά ότι οι γονείς τους τα αγαπούν, ακόμα κι όταν φωνάζουν ή κλαίνε.

Με υπομονή και συνέπεια, κάθε tantrum μπορεί να γίνει μια μικρή ευκαιρία για μάθηση και μια ακόμη γέφυρα επικοινωνίας με το παιδί σας.