Όλο και περισσότερο προχωρά η αποξένωση και η απομόνωση που προκύπτει λόγω της ανόδου της τεχνολογίας, με τις ΗΠΑ να επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές, καθώς σε αυτή τη χώρα τα μόλις 13 γεύματα με παρέα την εβδομάδα στον παγκόσμιο μέσο όρο, μειώνονται δραστικά, στα 7,9.
Και τα πράγματα είναι ακόμα πιο αποθαρρυντικά όσον αφορά στους νέους (18-24 ετών), αφού έρευνες δείχνουν, ότι τρώνε και τα τρία γεύματα της ημέρας μόνοι τους. «Ουσιαστικά πρόκειται για διπλασιασμό σε σχέση με ό,τι συνέβαινε πριν από δύο δεκαετίες», λέει ο καθηγητής οικονομικών και κοινωνικών επιστημών στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Jan-Emmanuel De Neve, μιλώντας στο CNCB.
Ο αριθμός των γευμάτων που μοιράζεται κάποιος με δικούς του ανθρώπους είναι «τόσο σημαντικός για την ευημερία τους, όσο και η εργασιακή τους κατάσταση ή το σχετικό εισόδημά τους», προσθέτει.
Γιατί όμως, κατά τον De Neve, οι νέοι δεν γευματίζουν μαζί με άλλους και πώς μπορεί αυτό να αλλάξει;
Βασικότατη αιτία τα τηλέφωνα, καθώς μας αποσπούν την προσοχή από οτιδήποτε
Αν και στις ΗΠΑ φαινόταν εδώ και πολλά χρόνια, να προδιαγράφεται μια αύξηση στην αποσύνδεση από την οικογένεια, τους φίλους και τους συγγενείς, η τεχνολογία φυσικά έχει… βάλει το χεράκι της και μάλιστα σημαντικά προς την κατεύθυνση την οποία εξετάζουμε.
Όσον αφορά τους νέους ηλικίας 18 έως 24 ετών, η εισαγωγή των smartphones και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχει μόνο επιδεινώσει δραστικά το πρόβλημα, το οποίο πάντως έδειχνε να έχει ισχυρή προδιάθεση. Η συντριπτική πλειοψηφία (το 98%) των νέων ηλικίας 18 έως 29 ετών, διαθέτει smartphone, σύμφωνα με έρευνες.
Ο παρακάτω πίνακας δείχνει με ξεχωριστά χρώματα ανά ηλικιακές ομάδες το ποσοστό των γευμάτων που καταναλώθηκαν… μοναχικά την προηγούμενη μέρα πριν την έρευνα. Μπορεί οι πιο νέες ηλικίες να μην είναι τόσο ψηλά όσο οι πιο μεγάλες ηλικίες, ωστόσο η ραγδαία άνοδος των τελευταίων ετών δείχνει ανησυχητική.
Τα smartphones «μας αποσπούν την προσοχή από τους διπλανούς μας και αποτελούν επίσης ένα είδος δικαιολογίας για να μην χρειάζεται να μιλάμε με ανθρώπους», λέει ο De Neve.
Ο πρώην γενικός χειρουργός των ΗΠΑ, Vivek Murthy, μετά από μια περιοδεία σε αμερικανικές πανεπιστημιουπόλεις μοιράστηκε μια βασική παρατήρηση: «Η νέα τάση θέλει να μη μιλάς στους ανθρώπους όταν μπαίνεις σε έναν χώρο και αντ’ αυτού κάθεσαι μόνος σου».
Για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη έλλειψη κοινών γευμάτων μεταξύ των νέων, ο De Neve προσφέρει μερικές πιθανές λύσεις.
Πρώτον, σε ατομικό επίπεδο, ο De Neve προτείνει όποιος αντιμετωπίζει ένα παρεμφερές πρόβλημα, να έχει ένα κουτί τόσο στην κρεβατοκάμαρά του όσο και στην κουζίνα του, όπου θα βάζουν όλοι το τηλέφωνό τους. «Αυτό θα σας αναγκάσει να είστε παρόντες και να συνομιλείτε πραγματικά με τους ανθρώπους δίπλα σας», λέει ο De Neve.
Σε πιο συλλογικό επίπεδο, στα πανεπιστήμια, για παράδειγμα θα μπορούσαν να απαγορευθούν τα τηλέφωνα και να τοποθετηθούν θυρίδες που θα βάζει ο καθένας το τηλέφωνό του, μέχρι να φύγει, δίνοντας το έναυσμα για συζητήσεις μεταξύ των νέων. Για παν ενδεχόμενο θα υπάρχουν δωρεάν κάποια σταθερά τηλέφωνα, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε περιπτώσεις που κρίνεται αναγκαίο.
Τέλος, σε κοινωνικό επίπεδο, «πρέπει να συνεργαστούμε με αυτές τις εταιρείες τεχνολογίας και κοινωνικών μέσων», λέει. Εταιρείες όπως η Meta μπορεί να ξεκίνησαν με σκοπό να ενισχύσουν τις προσωπικές μας συνδέσεις, έχουν πετύχει και το αντίθετο: Φέρνουν δηλαδή κοντά τους ανθρώπους που βρίσκονται μακριά σε απόσταση και… αποξενώνουν όσους βρίσκονται κοντά ή ζουν μαζί.