Τα βιοπλαστικά με βάση το άμυλο, που προωθούνται ως βιοδιασπώμενα και φιλικά προς το περιβάλλον, ενδέχεται να είναι εξίσου τοξικά για την υγεία με τα πλαστικά που βασίζονται στο πετρέλαιο, σύμφωνα με νέα εμπεριστατωμένη επιστημονική μελέτη με αξιολόγηση από ομότιμους (peer-reviewed).
Αν και τα βιοπλαστικά έχουν παρουσιαστεί ως η εναλλακτική λύση του μέλλοντος, επειδή προέρχονται από φυσικές πηγές όπως άμυλο καλαμποκιού, ρυζιού ή ζάχαρη, και αποδομούνται γρηγορότερα, η νέα μελέτη φέρνει στην επιφάνεια σοβαρούς προβληματισμούς, σύμφωνα με όσα μεταδίδει η βρετανική εφημερίδα Guardian.
Η έρευνα διαπίστωσε ότι η μακροχρόνια έκθεση σε τέτοια υλικά προκάλεσε σε ποντίκια:
«Τα βιοδιασπώμενα πλαστικά με βάση το άμυλο ίσως δεν είναι τόσο ασφαλή όσο υποθέταμε αρχικά», προειδοποιεί ο Yongfeng Deng, συν-συγγραφέας της μελέτης. «Ιδίως όταν λαμβάνεται υπόψη η πιθανότητα ακούσιας κατανάλωσης, πρόκειται για ένα σοβαρό πρόβλημα».
Η τοξικότητα των πλαστικών γενικά είναι ήδη γνωστή. Περισσότερες από 16.000 χημικές ενώσεις μπορούν να υπάρχουν σε κοινά πλαστικά, με πολλές εξ αυτών να είναι γνωστά καρκινογόνα ή να διαταράσσουν το ενδοκρινικό σύστημα. Πλαστικοποιητές όπως οι φθαλικές ενώσεις και η δισφαινόλη-A (BPA) περιλαμβάνονται στα πλέον επικίνδυνα χημικά που έχουν δημιουργηθεί από τον άνθρωπο.
Ενώ τα βιοπλαστικά παρουσιάζονται ως πιο «φυσική» εναλλακτική, προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι δεν αποσυντίθενται τόσο γρήγορα όσο ισχυρίζεται η βιομηχανία. Επιπλέον, υπάρχει τεράστιο κενό στην έρευνα όσον αφορά την τοξικότητά τους. Ωστόσο, η παραγωγή τους αυξάνεται ραγδαία, με σχεδόν 2,5 εκατομμύρια μετρικούς τόνους να έχουν παραχθεί το 2023, και τον όγκο να αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί μέσα στην επόμενη πενταετία, σύμφωνα με εκτιμήσεις του κλάδου.
Όπως τα συμβατικά πλαστικά αποδομούνται σε μικροπλαστικά, έτσι και τα βιοπλαστικά αποδομούνται σε μικροσωματίδια (μικροβιοπλαστικά). Για παράδειγμα, υφάσματα από βιοπλαστικό υλικό αποβάλλουν μικροΐνες στο πλύσιμο, οι οποίες μπορούν να καταλήξουν στην τροφή ή στο πόσιμο νερό.
Στην πρόσφατη μελέτη, ποντίκια κατανάλωναν για τρεις μήνες τροφή και νερό που περιείχε “περιβαλλοντικά ρεαλιστικά επίπεδα” βιοπλαστικών. Σε σύγκριση με ομάδα ελέγχου, τα ζώα παρουσίασαν:
Οι ερευνητές ζητούν περαιτέρω μελέτες, ωστόσο τα ευρήματα γεννούν σοβαρά ερωτήματα για την ασφάλεια των βιοπλαστικών, τα οποία είναι πλέον παρόντα σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας: από τα ρούχα και τα καλαμάκια έως τα είδη κουζίνας και τα απορρίμματα τροφών.
Ακτιβιστές και επιστήμονες προτείνουν μείωση της χρήσης πλαστικών, όπου είναι εφικτό — ιδιαίτερα σε αντικείμενα καθημερινής επαφής όπως σκεύη, υφάσματα και καλλυντικά, παρόλο που η πλήρης αποφυγή τους παραμένει εξαιρετικά δύσκολη.