Η στεγαστική κρίση στην Ελλάδα αποτελεί ένα πολυδιάστατο φαινόμενο, αποτέλεσμα μιας σειράς αλληλένδετων παραγόντων. Το παλαιό και μη ανακαινισμένο απόθεμα ακινήτων, οι λανθασμένες τιμές που προκύπτουν από την έλλειψη επίσημων συγκριτικών δεδομένων, τα κλειστά και ανεκμετάλλευτα διαμερίσματα, καθώς και η απουσία θεσμικών διαχειριστών κατοικιών, επιβαρύνουν σημαντικά την κατάσταση.
Τα στοιχεία επικαλείται η γνωστή εταιρεία αναλύσεων δεδομένων Prosperty, στο τελευταίο της ενημερωτικό για την στεγαστική κρίση στην Ελλάδα που αναφέρεται στις ειδικότερες προκλήσεις της αγοράς.
Σύμφωνα με την εταιρεία σημαντική είναι η παράμετρος της γήρανσης του αποθέματος, αφού πάνω από 60% των κατοικιών στη χώρα μας είναι άνω των 30 ετών, ενώ μόλις 1 στα 10 παλαιά ακίνητα έχει ανακαινιστεί.
Επιπλέον, η εταιρεία διαπιστώνει πολύ μεγάλη αναντιστοιχία τιμών και ποιότητας των προσφερόμενων κατοικιών: «Πρόκειται για μία ανορθολογική τιμολόγηση που δεν αντικατοπτρίζει την ποιότητα των ακινήτων, με τεράστιες διαφορές μεταξύ ζητούμενων τιμών και αξίες συμβολαίων», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η εταιρεία. Μάλιστα, προτείνει για τον σκοπό αυτό ένα Εθνικό Σύστημα Καταχώρισης Ακινήτων (MLS), η δημιουργία του οποίου «αποτελεί αναγκαίο βήμα για μια διαφανή, σύγχρονη και λειτουργική αγορά». Ένα τέτοιο σύστημα θα προσφέρει, σύμφωνα με την ίδια, τερματισμό στις διπλές και ψευδείς αγγελίες, διαφάνεια στις τιμές και στα δεδομένα, αξιόπιστη πληροφόρηση για πολίτες και επαγγελματίες, ταχύτερες και ασφαλέστερες συναλλαγές αλλά και μία εθνική βάση δεδομένων για στεγαστική πολιτική και αυτόματη αποτίμηση αξιών.
Διπλάσια η τιμή ζήτησης από τη μέση τιμή μεταβίβασης
Σήμερα υπάρχουν περίπου 131.000 μοναδικές αγγελίες με ακίνητα προς πώληση στις κύριες περιοχές της χώρας. Ωστόσο, οι ζητούμενες τιμές απέχουν σημαντικά από τις πραγματικές αξίες μεταβίβασης. Ειδικότερα, η μέση αξία μεταβίβασης (με βάση τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων του 2024) είναι στα 1.329 ευρώ /τ.μ., ενώ η μέση ζητούμενη τιμή στα 2.583 ευρώ ανά τ.μ., ενώ στις αγγελίες υπάρχουν και 1.513 ακίνητα αξίας άνω των 2 εκατ. ευρώ, με μέση ζητούμενη τιμή τα 3,45 εκατ. ευρώ και μέση τιμή ανά τ.μ. στα 6.147 ευρώ ανά τ.μ.
Σε σχέση με την απουσία θεσμικών επενδυτών στα οικιστικά ακίνητα, οι επιτελείς της Prosperty επισημαίνουν ότι ακριβώς αυτή η έλλειψη οργανωμένων επενδυτικών φορέων οδηγεί πολλά διαμερίσματα να παραμένουν κλειστά και ανεκμετάλλευτα.
Επιπλέον, μία ακόμη σημαντική πτυχή που αναδεικνύει στο τελευταίο της ενημερωτικό η εταιρεία έχει να κάνει με την έλλειψη διαθέσιμης γης αλλά και την και πολυϊδιοκτησία. Όπως επισημαίνει, ποσοστό λιγότερο από το 22% των οικοπέδων στις βασικές περιοχές της Αττικής όπου συγκεντρώνεται και ο μεγαλύτερος πληθυσμός της χώρας, ξεπερνούν τα 1.000 τ.μ., περιορίζοντας την ανάπτυξη νέων, οργανωμένων οικιστικών projects.
